Ekşi Duyuru

Fantastik anlatım ve fütüristik anlatımın iyi birer örneği lazım. Öğrencilerime bu anlatım türlerini öğretip bu anlatım türleri ile yazılar yazdıracağım. Yerli ya da yabancı bildiğiniz iyi örnekler var mı?

Bilgisayar ve cep telefonumda kullanmak için Vodafone w-fi modem alacağım. Kampanya esaslarında aşağıdaki madde yazıyor. Bu ne anlama geliyor?

İlgili tarifeler ile internet üzerinden ses iletişimi (VOIP) ve doğrudan dosya paylaşımı (P2P) programları vb. hizmetler kullanılamaz.

***

Bir de: Vodafone wifi kullanıyorsanız, memnun musunuz? Önerir misiniz? İyi çekiyor mu? Turkcell'i mi tercih etsem?

Lise öğrencilerini Süreyya Operası'nda Uyuyan Güzel'e götürmeyi planlıyoruz. Baleyi daha önce izlemedik. Süreyya'da çok güzel sergileneceğine eminim. Yine de daha önce izlemiş olanlara sormak istiyorum. Bu bale nasıl?

Öğrencilerin yaşı açısından sakıncalı olan bir şey var mı? Bu yaştaki öğrencilere ağır gelir mi?

-eyn dışında farklı bir ikilik çoğul yapma yolu var mı?

"mu'k" (مؤق) diye bir kelime var. Göz pınarı demek. Çoğulu ise ماقين (mim-elif-kaf-ye-nun) şeklinde yazılmış. Bunun okunuşu ne olmalıdır? Arapça bilen biri mâkîn oku demişti. Ama bu benim içime sinmedi. Neden "mâkayn" değil.

Muharrik hareket ettiren demek. Ber- ise üzere demek.

"Ber-muhharrik" gibi bir kulanım ne kadar doğru olabilir? Dil bilgisel açıdan böyle bir kullanım mümkün mü? Acaba Osm. metinde hata ile mi muharrik'in önüne be ve rı harflerini koydular? Zira cümlede bir defa daha geçiyo. Yazar şaşırmış olabilir.

"Şiryān bir tamardur ki yürege ulaşur, ber-muharrikdür (?) ki yürek tamarı derler."

Kurguda, deneme türü düşünsel anlatı ögelerinin kullanıldığı bir roman türü "entelektüel roman". Hani bazı romanlar olur ya deneme tadında, öyle... Meseşa Doğmamış Çocuğa Mektup romanının entelektüel olduğunu söyleyebilirim.

Türk edebiyatında bu türün bildiğiniz örnekleri var mı?

Bitripper programı kullanıyorum. Ancak bir DVD'den masaüstüne kopyaladığım DVD'yi riplemiyor. O, sadece CD rom'a yerleştirilen diski algılayabiliyor.

Bana şöyle bir program lazım: Masaüstüne kopyalanmış DVD içeriğini görecek ve dil ve altyazı seçmemi sağlayarak filmi ripleyecek bir program.

Mesela metinde şöyle geçiyor: "gül suyu ile yıkasınlar"
"suyu ile" birleşik olarak şu harflerle yazılmış: sad-vav-ye-ye-lam
Bu "suyıla" okunabilir, "suyıyla" okunabilir.

Doktora tezlerini inceledim. Her iki okuma şekli de var. Acaba hangisi doğru? Bunu nasıl kanıtlayabiliriz?

Not: kelimeden sonra iyelik eki yoksa, yani isim tamlaması değilse su-y-ıla, yağ-ıla, un-ıla şeklinde okuyoruz.

Bu aralar doları düşürmek için devlet birtakım hamleler yapabilir mi? Piyasaya döviz sürme, faiz düşürme vb. şeylerden söz ediliyor. Hiç anladığım şeyler değil, kaldı ki yanlış ifade etmiş olabilirim. Düşürmekle kalmayıp kurun sabitlenmesi gibi bir şey olabilir mi?

Doların ilerideki siyasi olaylara göre çok daha yükselmesi muhtemel. Bu aralar dolara yatırım yapmak mantıklı olabilir. Ama öyle müdahale ile düşürme durumu sahi ise bu da büyük zarara yol açar.

Yurt dışında görmüştüm, klasik müzik, oprea kayıtlarının CD'lerde sunulduğu bir kütüphane vardı. Türkiye'de böyle bir şey var mı?

Sağ tıklayıp Paragraf'ı açınca "Aralık" bölümünde satır aralığı var. Bu başlık altında ise "satır aralığı" ve "değer" var. Girdiğiniz değere göre aralık azalıp çoğalıyor. Ancak ordaki o tek, 1,5; çift değeri nedir anlamadım. Ne işe yarıyor?

Bir de o değerin birimi nedir? Yanına yazmıyor da. nk mıdır, milim midir?

Bazen uzun kelimeler denk geliyor. O zaman kelimeler arasında göze kötü görünen bir açıklık kalıyor. O boşlukları harflerin arasına dağıtsa daha güzel olur. Ayarı nasıl acaba?

Orada bir yakınım Doppler çektirecek. Benim bildiğim Merdivenköy Polikliniği var. Merkez bina sanırım farklı bir yerlerde. Nasıl gidilebilir?

Çince bilmiyorum, bu yüzden kendimin yazması mümkün değil. Bana gerekli olan sadece o kâğıt üzerindeki karakterlerin dijital ortamdaki yazılı biçimleri. Resimden karakterleri tarayıp algılayacak ve bana bilgisayarda yazı ile sunacak bir program gerekli.

Tıpkı resim gibi PDF'leri okuyan programlar gibi.

17. yy.da yazılmış bir tıp eserinde geçiyor şu şekilde: سقراتيس

sokrâtîs? sukratis? ...?

Yoksa her ikisi de mi doğru?

Türk edebiyatının tüm dönemlerini kapsayacak şekilde, tipik ve güzel olan hangi şiirleri tanıtmak, çevirmek isterdiniz?

Evimin pencereleri maalesef tek cam, çift cam değil. Henüz çift cam yapacak imkânım yok. Odam geceleri soğuk oluyor bayağı. Çift cam yapıncaya kadar camdan giren soğuğu nasıl engelleyebilirim? Mesela kalın perde takmak etkili olabilirmiş.

Daha farklı yöntemler ve fikirler vardır belki. Bu yüzden sormak istedim.

Aşağıdaki örnekte "yumru yeridir" bir ara cümle, başında "ki" ve sonunda "ve" var. Bu durumda başına ve sonuna virgül koymaya herek var mı. Belki sadece sonuna konmalı?

Örnek: Otuz gram tarçın, on beş gram karanfil başı ki yumru yeridir ve yirmi gram zencefili karıştırınız.

Şiirin doğru yazımlı hâli acil lazım. Şu anda kütüphaneye ya da kitapçıya gitmem mümkün değil. Yayınlandığı kitap elinde olan varsa resmini çekip yollayabilir mi?

mail adresim: gijilti[at]gmail.com

not: hangi kitaptan yolladığınızı da yazar ya da kapağı da atarsanız sevinirim.

Japonca öğreniyorum ve Japon kültürünü de öğrenmeye çalışıyorum. İnternet'te yazışabileceğim, sohbet edebileceğim, kart ve mektup yollayabileceğim bir veya birkaç arkadaşım olmasını istiyorum. Hangi ortamda, nasıl bulabilirim.

Tabii ki o kişinin İng. veya Türkçe bilmesi de lazım. Ben başlangış düzeyinde iken konuşamam.

Konuşmaya, anlatmaya dayalı bir işte çalışıyorum. Boğazımı korumak ve sesimi güçlendirmek için saatte bir bardak çay içiyorum. Alt dişlerimin aralarında paslanma gibi bir lekelenme oluşuyor. Bir iki defa temizlettim ama yine oluyor.

Hem çaya devam edip hem nasıl korunabilirim? Ne önlem almalıyım? Nasıl temizleyebilirim o lekeleri?

Bir bibliyografyada adı geçiyor.
Sadece şu şekilde:
Adıvar, sf. XXX

yani eserin adı yazmıyor. bir osmanlı hekimi ve tıp yazarı hakkında biyografik bilgiler var o kitapta. yani konusu bu.

adıvar'ın hangi eseri ola ki?

kanakçalarda neden böyle kısıtlı veriyorlar bilgiyi?

Transkripsiyon harfleri çıkmamış. PDF'deki metin taranabiliyor. Bunu yükleyip de düzeltilmiş bir dosya olarak alabileceğimiz bir program veya site var mı acaba?

Saçtaki yağlanmadan kurtulmak için en az iki günde bir yıkamak lazım. Bu da beni kış aylarında ciddi şekilde hasta ediyor. Yıkamasam da gün boyu yağlı saçla takılmak da rahatsız ediyor.

Birkaç gündür hastayım ve bereyle yatıp kalkıyorum. Berenin saçın yağını biraz aldığını fark ettim. Bu bana saç yağından bir nebze de olsa yıkamadan da kurtulabileceğimiz fikrini oluşturdu.

Ne dersiniz, var mı bir yolu. Kışın en azından üç günde bir duş alırız bi çare bulursak.

Türkiye'de bulabileceğim kütüphaneler var mı? Varsa çevrimiçi katalog taraması yapabilir miyim?

Yurt dışından almak zorundan kalırsam (Amazon.com sanırım bu ülkeye göndermiyor, denedim olmadı.) sipariş vereceğim aracı yerler, kişiler var mı?

15 dolar olan bir kitabı bana kaç liraya getirtirler?

Osmanlı tıbbında böyle bir hastalık var. Bir göz hastalığı. Tanımı: bu göz marażı peydāh olduķda göz şişer ve gözüñ ķapaķları çatlar, yarulur, andan ķan aķar ve çıķar.

"Verd" Arapçada "gül" demek. Kızaran göz renginden dolayı bu adı almış. Ama -înec kısmı nerden geliyor acaba? Farsçadan olabilir mi? Bu kelimeyi nasıl türetmiş olabilirler?

Halk dilinde bu hastalığa "موردن العين" deniyormuş. Bunu okumam gerekiyor. İkinci kelime, evet, al-ayn. Ama birinci kelime? Dikkat ederseniz içinde "verd" geçiyor. Sonunda "nun" olmasa müverred, kızamış okunabilirdi. Acaba verdinec'in n'sini de mi alıp ism-i mef'ul yapmışlar? Müverden? (mücevher kelimesinin kalıbı gibi ki fa'lele'nin ism-i mef'ulüdür)

Eğitimde saptadığım bir olay var: Öğretmenler yorum sorularını değerlendirememekten korktukları için açık uçlu soru, yorum sorusu sormuyorlar. Boşluk doldurma, doğru-yanlış, eşleştirme, çok seçmeli gibi yöntemlerle sınavları geçiştiriyorlar. Tabii daha çok işlerine geldikleri için böyle yapıyorlar. Sınavları şipşak okuyorlar. Yaratıcı düşünmenin önündeki engellerden biri bu. Bunu aşmak adına araştırıyorum.

Yorum sorusu nasıl ölçülüp değerlendirilmeli? Hem öğrencinin hakkını teslim edecek şekilde hem de hızlıca okuyabilecek şekilde. Bu konuda bilgi, görüş belirtip bildiğiniz kaynaklar varsa link verirseniz sevinirim.

Mesela bir şiir verdik ve yorumla dedik. 10 puan. Her yazılan farklı uzunlukta ve içerikte olacak. Bunları nasıl değerlendireceğiz?

Türkçe dil ve edebiyat sınavlarında yarım sayfa kadar metinler kullanıyorum Türk veya dünya edebiyatından. Kendi içinde bütünlüğü olan ve sanatsal ve düşünsel açıdan derinliği olan metinler kullanmaya özen gösteriyorum.

Böyle bir havuz oluşturuyorum şimdi. Önerdiğiniz roman/öykü kesitleri var mı?

Arapçadan Türkçeye çevrilen tarihî metinlerde Batı dillerinden Arapçaya geçen kelimeler genellikle ünlüler de kullanılarak yazılmış. Mesela:

mârûl (mim-elif-rı-vav-lam)
mersîn (mim-rı-sin-ye-nun)
Câlînûs (cim-elif-lam-ye-nun-vav-sin)

Osmanlıcadan transkripsiyon yaparken bu kelimeleri nasıl yazmalıyız? Bu konuda yapılan BİLİMSEL ARAŞTIRMA var mı?

Marul zaten uzun ünlü içermez, kısa ünlüler için kullanmışlar, deyip "marul" mu yazmalı, yoksa "Araplar uzun ünlü ile yazmışsa o şekilde telaffuz ediyorlardı, Osmalıcada da o şekilde telaffuz ediliyordu," deyip "marûl" mu yazmalı?

Bir başka bakış açısıyla uzun ünlüleri şapkalı harflerle gösterip metinde orijinal yazılışı ne ise öyle yazdım mı demeli?

Sadece yattığım odayı ısıtmam yeterli. Bir metreden uzun bir petek var.

Tek petek yakmanın kombiyi bozacağına dair söylentiler var.

Doğru mudur acaba?

Bir metin var. Bunun birinin bana okuması lazım. 45 sayfa metni okutabileceğim kimse yok. Bir makine lazım bunun için. O okuyacak ben de gerekli olan bir kontrolü gerçekleştireceğim. Şöyle düzgünce okuyabilecek bir program?

İbni Sina?
İbn Sina
İbn-i Sina?

Japonca öğreniyorum ve Japon kültürünü tanımaya çalışıyorum. Bu konularda bana yardımcı olacak müzikler dinlemek istiyorum. Ama şu anda hiçbir bilgim yok. Kaliteli sanatçılar, albümler ve şarkılar hakkında bilginiz varsa ve paylaşırsanız çok memnun olurum.

Emekli olanların diğer insanlara göre daha uygun faiz oranı ile ev kredisi çekebildiğini duymuştum.

Bir yakınım, hayatında hiç çalışmamış ve sigortalı olmamış biri, vefat eden eşinin bağ-kur emeklisini alıyor. 66 yaşında. Bu şahsın öyle bir avantajı var mıdır? Kendine ev almayacak, bir başkası için çekmek istiyor.

Bu imkana sahip ise ve kredi çekecek olsa, alınan evin tapusunun bu kadının üzerine mi yapılması gerekir?

Evin gerçek sahibinin kendi üzerine alması nasıl olur? Beklemesi gerekir mi, masrafları çıkar mı vs...

Oxford Üniversitesi'nin yayınladığı, bir psikolojik rahatsızlıkla ilgili olan bir İngilizce kitabı Türkçeye çeviriyorum. Kitap diyebilirim ki bir kişilik bozukluğu hakkında. Obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu gibi mesela.

İngilizcemi geliştirmek için bu işe soyundum. Sonra baktım ki bayağı iyi çeviriyorum. Psikoloji bilgim ve dildeki özenliliğim sayesinde. Bu kadar emek verdikten sonra bu eseri yayınlamamda fayda olabilir.

Türkiyede o konuda pek fazla eser yok. Psikoloji alanı için iyi yararlı olacaktır. Hem de benim öz geçmişime katkısı olacaktır.

Bu çeviriyi yayınlatmak hangi yolu izlemeliyim? Kime, nereye başvurmalıyım? Sonuç alabilir miyim? Para kazanabilir miyim? Ya da masrafım mı çıkar.

Çeviri alanı uzmanları ne der?

Mesela şöyle bir makale yazacağız: Tıp yazmalarındaki ilaç yapılan bitki isimlerinin söz varlığını belirleyeceğiz.

Beş doktora tezini alıp bunlardaki bitki isimlerini derlesek ve oluşturacağımız sözlük üzerinden sonuçlar çıkarsak olur mu?

Bu tezlerin sahiplerinden izin almak gerekir mi? Yoksa makalemizde kaynak belirtmemiz yeterli mi?

Bu işaret (—) gördüğüm kadarıyla İngilizcede iki amaç için kullanılıyor: Bir, ara sözlerin başına ve sonuna konuyor. İki, bir cümle bittikten sonra, ona ekleme yapmak için araya konuyor.

Sorum şu, bir cümleye ek bilgi olarak eklenen ifadeler Türkçeye çevrildiğinde cümleye nasıl monte edilmeli? Cümle ile tam alakalı olmayınca Türkçedeki birleşik cümle kuralına göre birleştiremiyorsunuz. Türkçede bir cümlenin birleşik, sıralı, bağlı olması için ilgili ifadeler bir araya gelir.

Örneğin aşağıdaki metni nasıl çevirmeli?
They worry that their nose is too big, their breasts are too small, their skin is blemished, their hair is thinning, their body build is too small—any body part can be the focus of this obsession.

Virgül mü koymalı araya, tire mi? yoksa çizginin olduğu yere kadar yazıp nokta mı koymalı, çizgiden sonrasını yeni bir cümle olarak mı yazmalı?

En doğru şekilde Türkçeye nasıl uyarlanabilir?

Çok yorgun ve uykusuz isem telefon ve saatimin alarmı çalıp kapanıyor ve ben de işe geç kalıyorum.

Susmayan alarm gibi bir şey lazım. Ya da telefonumda bir görev tanımlayabilir miyim acaba? android... ben kalkana kadar müzik falan çalsa.

Bir ses sanatçısı adına br FB sayfam var. Müziklerini büyük emeklerle yükledim. yüzlerce video. Şimdi sayfaya girip açınca son birkaç hariç artık açmıyor.

Emeklerim boşa mı gitti şimdi? Sonradan düzelir mi acaba?

Mesela fayda orijinalinde "فائده" şeklinde yazılıp "fâ'ide" şeklinde transkribe edilir. Ama Osmanlıca metinde "فایٔده" şeklinde yazılmışsa ne yapmalı. Fâ'yide mi okunmalı? fâ'yda mı? yoksa fâ'ide mi?

Aynı durum sâ'im, câ'iz, zâ'il, sâ'ile kelimelerinde de var. fayda yı fâyide okumak tamam da caiz i câyiz mi okuyordu acaba?

Naapsam acaba? Hemzeden sonra ye koymak acaba sadece bir imla özelliği mi idi?

a. Ekin anlamı ve görevi nedir?

b. Bu ek Arapça bir metinde, aslında aitlik i'si (î) ile biten bir özel ada gelmiş: Kişinin adı Şirvanî. Sonundaki 'ye' harfinin üzerine belirgin şekilde şedde konmuş. Şirvaniyyi şeklinde okunabilir, ama mantıklı olur mu?!

Bence Şirvanî okunması gerekir. Şeddeyi başka bir amaçla koymuş olabilir.
Şu şekilde geçiyor:
... müfradāti'l-İmāmi'ş-Şirvaniyyi raįsi'l-hükemā... (Başhekim İmam Şirvanî'nin Müfredat'ı...) Şirvan bir yer adı. Hekim o yüzden Şirvanî adını almış.

Mesela Ümraniye trafiğine girmeden Meydan'a gelinebilir. Tantaviye mümkün mü?

Yer darlığından dolayı böyle bir şey lazım.
Bir tarafına beyaz, bir tarafına renkli koymak için.
Nerde bulabilirim.

Ya da alıp da kendim pratik şekilde bölmeleyebileceğim bir şey?

Arap harfli mertinleri, Osmanlıca eserleri kast ediyorum.
Çalıştığım metinde kere, keten, ama, hamam vb. aslında ikiz ünsüz olan kelimelerde, aynı kelime için şedde işareti bazen konmuş bazen konmamış. Bu durumda işaretin konmasına göre mi transkribe edeceğim. Yani mesela bazen "ama", bazen "ammâ" mı yazacağım?

Transkripsiyon bu, transliterasyon değil sonuçta, söyleyişi esas almak lazım. Adam bazen "ama" bazen "ammâ" mı diyor acaba? Yoksa hep "ammâ" diyor da şeddeyi bazen koymuyor mu? O halde "tevellüd" kelimesine şedde koymadıysa "tevelüd" mü okuyacağım?

Böylesi bir kafa karışıklığı var bende. Gerçek bilimsel yaklaşım ne olmalı? Bunu tez savunmasında nasıl anlatabilirim?

Bir metinde satır numaraları tamlamayı bölebiliyor. Doğru bölme ne şekilde olmalı?

Mesela Arap harfleriyle "lisân el-Türkî" yazıyor ve lisân üst satırın sonunda yer alıyor. şöyle:

(1)............................lisân
(2)el-Türkî........................

Transkripsiyon yaparken, "lisânü- (2) 't-Türkî" şeklinde mi yazılmalı? Yoksa "lisân- (2) ü't-Türkî" şeklinde mi? Neden?

Şu anda en iyi faiz veren banka sanırım bu. Hoş geldin faizi olarak 1 yıl boyunca %12 veriyor.

HESABI KULLANANLARA BİRKAÇ SORU:
- Enpara.da değerlendirilen bir miktar parayı bu avantajlı faiz oranı için e-turuncu hesap'a -en azından 1 yıllığına- aktarmaya değer mi?
- Enpara kadar güvenli mi?
- Para sadece ATM'den yatırılıp çekiliyorsa günlük limit ne kadar?

- Ve de kullandıysanız tecrübelerinizi yazıp uyarırsanız sevinirim.

samsung note 4 bir tel.de kurcalarken balık gözü efekti görmüştüm. resmi yuvarlak yapıyordu ya da yeni çekilen resimler için uygulama imkanı vardı.

şimdi lazım oldu, aradım taradım bulamadım. Bu bir şekilde silindi mi yoksa ben mi bulamıyorum?

Nasıl elde edebilirim bu modu/efelkti?

Bir makale yazdım ve daha sonra bir makaleye rastladım ki benim yazdığıma benzerlikler taşıyor. Bu durum intihal suçlaması falan yaratabilir mi?

Makalemde 5 tarihi eseri tarayarak bir konudaki terimleri derledim.
Rastladığım makalede ise benim taradığım eserlerin 2 tanesi daha kapsamlı bir konu için taranmış.

Mesela o kümes hayvanları ile ilgili terimleri taramış. Ben ise sadece tavukla ilgili terimleri taradım. Dolayısıyla yazılarımızda bir benzerlik mevcut. Bu durum sorun yaratır mı acaba?

Ekte resim var.

Ortadaki ve alttaki satır:
Ammâ ol maraz-ki ver[d]înec derler, sabî çocuķlarda çoķ 'ârıż olur. Bu maraża 'āmme _________________ el-'ayn dirler, zîrâ bu göz marazı peydâh olduķda göz şişer ve gözün kapakları çatlar, yarulur, andan kan akar ve çıkar. Böyle göz agrısına 'ilāc, kavunı yâhûd hayyü'l-'alemi üzerine koya, hammâmdan hazer idüp girmeye.

Ben boşluğun başındakini amme, sonrasını el-ayn okudum ama başka şekilde de okunabilir tabii.

NOT: Göz hastalıkları kitabına göre "ver[d]inec" hastalığı çocuklarda olurmuş, yetişkinlerde olana " el-yen' " denirmiş. Bu yüzden benim metnimdeki "el-'ayn" olarak yazılan ifade de el-yen' olup, yazım benzerliğinden dolayı ve konu göz (ayn) olduğundan karıştırılıp yanlış yazılmış olabilir. Ama farklı bir şey de olabilir, okuyamadığım kelimeyle birlikte bir Arapça tamlama olabilir. Mesela, "mevridenü'l-ayn" gibi, ama tabii o kelimeyi attım, onu bulmak lazım.