mesela ingilterede hem kral/kraliçe var, hemde meclisi ve başbakanı var.
yasama yürütme ve yargı nasıl işliyor bunlarda? cumhuriyet gibi mi? eğer öyleyse kralların işlevi ve görevi nedir? krallıkları babadan oğula devam edecekmidir bundan sonra?
mesela hollanda, mesela ispanya..
hem kral hem başbakan var
??
bu tarz ülkelerin çoğunda krallık bir gelenektir. genelde çok fazla sorumlulukları ve yetkileri yoktur. asıl sorumluluk ve yetki seçimle gelen başkan ya da başbakandadır.
bu tip ülkeleri tek bir potada eritemeyiz. Kimi ülkeler sembolik meşrutiyetle (galiba parlamenter veya anayasal meşrutiyet deniyor hatta) yönetilir; karar alma mercii, yürütme mercii doğrudan seçimle iş başına gelir. İngiltere özelinde, krallar sembolik olarak varlık gösterirler, tek önemli görevleri asalet ünvanları dağıtmaktır dahi denebilir. Burada yasama organının çıkardığı yasalar krallar dahil herkes için bağlayıcıdır, kraliyet ailesinin kendi başına vergi toplama hakkı bile yoktur.
bizim gibi cumhuriyet'le demokrasi'nin birbirine karıştırıldığı, hatta cumhuriyet'in üstte tutulduğu geri memleketlerde anlaşılması zor bir konsept aslında.
adamların başında kral var, çünkü halk orda bir kral olmasını istiyor. mesela avustralya'nın da yönetim biçimi kraliyet, şu anda britanya'da da kraliçelik yapmakta olan sevgili elizabeth avustralya kraliçesi. 1999 yılında cumhuriyet referandumu yapıldı, kalktı bunlar elizabet, charles, torunlar torbalar gittiler orda halkı selamladılar falan, halk da bunların başta kalmasını istedi. falan filan.
yaşar gürbüz'ün karşılaştırmalı siyasal sistemler diye bir kitabı var. piyasada 10 liraya bulursunuz. ciddi ciddi merak gidereyim derseniz işinize yarar.
arabistan'da kral her şeydir. kralın ailesi de imtiyazlıdır. parada resmi olur, adına hutbe bile okunur. ülkenin gelirinin büyük kısmını kralın ailesi alır. ayrıca ne derse o olur.
belçika mı neydi böyle bizim televizyonlarda görmeye alışık olmadığımız bir ülkede, kral bir yasayı veto edince parlemento kralın bunak olduğunu oylamış ve vetosunu geçersiz kılmıştı, yasayı geçirip krallığı geri vermişlerdi adama. mesela...