tasarım bir ürün hakkında (daha doğrusu bir ürünün tasarımı) patent alabilir miyiz ve etkili olur mu?
örnek: bir ayakkabı tasarımı yapıyorsunuz ve taklit edilmesini istemiyorsunuz. bunun patenti alınabilir mi? yoksa o tasarımın taklit edilmesini önlemek mümkün değil mi?
bir de, ürün tasarımı başına ne kadar tutuyor acaba patent?
Eğer yeni bir şey icat etmediysen alacağın şey patent değil tasarım tescili olur. Mesela ne kadar farklı bir tasarıma sahip olsa da yaptığın şey bir ayakkabıysa bu ürün daha önce icat edilmiş bir şey olduğundan yeni olarak yaptığın sadece tasarımdır ve bunu tescil edebilirsin. Tasarım tescili koruma olarak çok çok işe yarayan bir şey değil ama işe yarıyor tabii ki. Tasarladığın ayakkabıyı birileri aynen taklit ederse ürünü piyasadan toplatabilir hatta üretim için kullandığı kalıplara dahi el koyabilirsin. Ama taklit eden bunu yaparken tüketici gözüyle bakıldığında "aynı ürün değil" denilecek kadar fark oluşturarak taklit ederse tasarım tescili hiç bir işe yaramaz. Ama yeni bir şey icat edip faydalı model olarak patentlersen tasarım olarak benzemese dahi aynı işi yapan bir ürün bile taklit sayılır. Mesela ayakkabı icat edilmemiş olsa bunu yaptığında faydalı model olarak patentleyebilirsin ve sen izin vermedikçe hiç kimse ayakkabı üretemez. Tasarım tescili de 350 lira civarı gibiydi sanıyorum ama google'a sorsan iyi olur.
Fikrin patenti olmaz. Malın patenti olur. Mal da yenilik getirmiyorsa, yani uçan ayakkabı ya da kokmayan ayakkabı falan yapmadıysan patenti olmaz.
Fikrin tescili de olmaz. Markanın tescili olur. Fikir konusunda yapılabilecek tek şey, senin o fikri o tarihte bulmuş olduğuna dair kanıtlar toplamak. Fikrin yazılı olduğu kağıtlar ve o günün gazetesiyle fotoğraf çekmekten tut, notere gidip "bu fikir benimdir" diye beyanda bulunmak, fikri kendine iadeli taahhütlü posta ile göndermek falanlar filanlar. Tabii bunların hepsi mahkemede ikinci derecede kanıt teşkil ediyor. Onu da söyleyeyim.