kısa özet: yalnızca facebook için açtığım bir mail hesabım var. facebook'ta da yine tam adım falan yok. keza arkadaş listemin o önerilen tanıdıklarla alakası yok. buna rağmen nasıl olup da şu anki işyerimden, üniversiteden, hatta liseden falan tanıdığım adamları "psst psst bunları tanıyor olabilir misin lan ?" diye bana önerebiliyor ki ?
illa anlatmak istemez de kaynak verirseniz gene tav olurum bak. çok meraktayım olm !
telefonda facebook app kullanıyorsan adres defterini tarıyor.
telefonda kullanmıyorum. ama önerdiği öyle adamlar var ki bırak telefon defterimi zihnimden bile silinmiş. görünce "woaaaaa sahi böyle bi arkadaş vardı lan !!" deyip kalıyorum.
bazen arkadaşınız olmayan birisi facebook'unuza baktığında bir süre sonra önerilerde görünebiliyor.
ortak sayfa/grup/beğeniler varsa oralardan da öneri çıkıyor.
ayrıca seni arattıklarında, profiline girip görüntülemeye çalıştıklarında, ya da eklediğin arkadaşlarla ne özelliklerin ortaksa (okul, iş, grup, vb) oralardan başka insanları da sunuyor önüne, "bununla bu işyerinden arkadaşsa, aynı işyerinden başkalarını da sunayım" şeklinde...
facebook'a kayıt olduğunuz mail adresinizle yıllar önce yazıştığınız kişileri öneriyor olabilir.
@the silent enigma,
valla hocam hal-i hazırdaki hesabımı sözlük üzerinden tanıştığım 25-30 civarında kişi biliyor. ama bahsettiğim önerilerin onlarla alakalı olma ihtimali de pek yok gibi. gerçi o hesaba bir zamanlar telefondan giriş yapmıştım. o tek sefer bile bazı bilgileri alması için yeterli sanırım. ama yine de durumu tam açıklamıyor bana. çünkü dediğim gibi ne telefon rehberimde ne de mevcut arkadaşlarımın listesinde olmayan ama görünce "evet lan böyle de biri vardı" diyeceğim kişileri getiriyor önüme.
@binary,
aktif kullandığım mail adresimle kayıt olmadım. yalnızca facebook hesabı açmak için bir mail hesabı aldım ve oradan kimseyle yazışmıyorum. ama her ikisinin de gmail hesabı olması bir şey ifade eder mi ki acaba ?
mesela atıyorum bilmem ne lisesinden mezun oldunuz. o liseyi arama kutucuğunda arattınız. sadece aratmanız bile yeterli olabilir böyle bir durum için. başka da aklıma bir şey gelmiyor açıkçası.
farklı algoritmalar söz konusu.
facebook'ta telefon numaranız varsa bunu bir rehber gibi tutuyor ve telefon numaranız karşılıklı olarak app kullanan başka birinin telefonunda falan kayıtlıysa ortak kayıt sayısına göre karşınıza bazılarını çıkarabiliyor.
memleket, profilinizde yer alan kimi eğitim vb gibi bilgiler, paylaştığınız içeriklerin kelimelerine göre kategorilendirilmesi falan da buna sebep olabiliyor.
ikinci aldığınız gmail hesabını açarken, ilk mail hesabınızı güvenlik amaçlı -yedek olarak- yazdıysanız, belki ilintilendirmiştir ama bu da "oha" dedirtecek bir durum olurdu sanırım, bilemedim.
@uuth,
sanki beynimde biraz şimşekler çakar gibi oldu.
valla dediğim gibi o mail adresini ve o facebook hesabını yalnızca bahsini ettiğim arkadaşlarla konuşmak için kullanıyorum. ne bir paylaşım ne başka bir şey yok. yalnızca kurduğumuz bir grup vardı ona ulaşmak için kullanılıyor işte. ama sanırım profildeki bilgiye mezun olduğum liseyi doğru girmiştim.
kıldan yünden bir ortaklık çıkarıp önüne sunuyor.
hepimizin 'tamam' dediği bir özelliği var facebook'un; ''konum bilgimi kullan'' diye. şimdi bu bilgi cepte.
okuduğun okulda okuyan, yürüdüğün yoldan geçen, sıklıkla bulunduğun yerde bulunum, arkadaşının bilmemnesinden, kıldan yünden ortaklık çıkarıp önüne sürüyor. işi titizlikle yapıyor ve önüne ummadığın kişiler çıkıyor. birde seni arattıysa arama bölümünde kaçarı yok zaten banko düşüyor. ancak her çıkan seni aratmış diye de bir şey yok.
bunu ben de merak ediyorum.
kendi adıma facebook hesabım yok, çok alakasız ve kimsenin bilmediği bir eposta adresiyle alınmış ve sadece oyun oynamak ailemden bir kişi ile konuşmak için kullanıyorum. stalk bile yok valla.
telefonumda facebook uygulaması da yok.
ve @kuul'un da dediği gibi oha böyle bi adam/kadın vardı ya harbiden dedirten öneriler geliyor ki o kişiler ne telefonumda kayıtlı ne mail atmışım ne bi bağımız var yani adamı/kadını biliyorum ama 2 kelime sohbet etmişliğimiz yok, atıyorum lisede yan sınıftan biri...
twitter, periscope, tumblr, instagram vb hiçbir sitede de hesabım yok yani oralardan da bulamaz fakat bi şekilde şeyediyorlar.
Whatsapp'ı neden satın aldı sanıyorsunuz?
Benim yıllar önce sms'le yazıştığım kişiyi bile öneriyor. Onu bırak, askerde makarasına travesti arayan devremin "tanıyor olabileceği kişiler" arasında travestiler çıkıyor. :)
Benim gibi online olarak her b.ku paylasmaz, mümkün oldukca anonim takilirsaniz bunlar yasanmiyor.
Ilginc bir sey bu arkadas önermenin altinda yatan algoritma, bloglarda iddia edildigine göre, mesela hayatinin belli bir döneminde okulunun oldugu yerde yasiyordun, sonra tasindin vs diye yeni yer ekledin, benzer dönemlerde bu yer degisikligini yapmis biriyle arkadas ya da okuldas olma ihtimalini katiyormus. Ayni sekilde sana bakan birini sana önermesi var, ortak etkinlik, ilgi alani, hatta facebook üzerinden baglandigin siteleri senin gibi gezen, buzzfeedinden spotifyina her halt facebookla baglanabiliyor, insanlari birbirine önerdigi deniyor. ayni telefon uygulamalari kullananlara da benzer seyler yapiyormus. Zibilyon teknolojik alet kullanip hepsini birbirinden ve benden soyutladigim icin, benim aldigim öneriler genelde sacma oluyor.
Ama burda herkesten saklayip telefon dahi acmadigi psikiyatristini facebookta önerielrde görüp komplo teorileri üreten biri vardi. Nedeninin ise adamin bu kisiyo facebookta aratmasi üzerine, tanisiyordur bunlar diyip birbirlerine önermesi oldugu söylenmisti.
O is cetrefilli ve basarili da, iyi yatirim yapiyorlar bu ise.
vayanam serhat neler dönmüş ya !!
neyse bir tek ben şaşırmıyormuşum bunu net anladık. ama adamlardaki azmi takdir ettim resmen.
www.dropbox.com
binlerce küme oluşturuyor. okul, yaşadığın yer, gittiğin yer, etiketleyen etiketlediğin, beğenilerin, yorumların vesaire. bunu herkes için ayrı ayrı yapıyor. kesişenleri öneriyor. mesela okul kümesinde kesiştiğin birini önerdi ve tıkladın, okul kümesinde kesişen herkesi öneriyor. araya da diğer kümeleri ekliyor. yönelimlerini anlıyor, hissediyor. seni okuyor. aynı zamanda ikincil ve üçüncül kişiler üzerinden de değerlendiriyor. mesela sen ve yakın arkadaşın aynı ortamda uzun süre kaldınız. arkadaşın biriyle herhangi bir kümede kesişti, ona önerdi ve arkadaşın tıkladı. o kişiyi sana da öneriyor. 'ulan 4 sene önce kantinde süleymanı kesen kız değil mi bu' diyosun sen de. ne alaka diyosun ama alakası var işte.
günümüzün en etkili kitlesel silahıdır facebook.