diyelim biz 1234 no'lu sandıkta oyumuzu kullandık.
A, B, C, D ve E partileri seçime girdi ve biz oyumuzu E patisine attık. sandıklar açıldı, sayımlar yapıldı. sandıkta kullanılan 400 oy A,B,C ve D partilerine dağılmış ve geçersiz hiç oy yok.
biz de seçimden bi kaç gün sonra sistemden baktık ve bizim oy kullandığımız sandıkta bizim attığımız partiye hiç oy çıkmadığını gördük.
bu durumda ilgili yerlere müracatlarımızı yaptık ve oyların yeniden sayılmasını sağladık ama gördük ki, işlemlerde bi sıkıntı yok.
e bu durumda akla gelen en mantıklı açıklama kullandığımız oyu yanlışlıkla diğer partilerden birisine atmış olabileceğimiz yönünde olacaktır haliyle ama biz de böyle bir hata yapmadığımızdan eminiz...
1-bu durumda kullandığımız oyu ispat etmenin bir yolu var mıdır?
2-bu durumda, kişinin beyanı esas alınıp o sandıkta bi katakulli olduğu yönünde gerekçe sayılır mı..?
3- böyle bir durumun olabilitesi, hiç oy çıkmamış bir partiye atıldığı iddia edilen oy nedeniyle kullanılan oyun gizliliğinin ortadan kalkmasına yol açabileceğinden seçim sisteminde bir açık olarak düşünülebilir mi?
not: neden böyle boş işlere kafa yoruyorum bilmiyorum.
nott: dediğim gibi, örnek sadece soruları açıklayabilmek içindi.
bunun ispatının olduğunu sanmıyorum.
geçersiz sayılsa bile geçersiz sayılan oylar yakılmadığı, torbada durduğu için gerektiğinde bakılır onlar içine de ama sandıktan çıkmadıysa yapacak bir şey yok. bir şekilde bir yerde bir dalavereye kurban gitmiş demektir.
bunun gibi şeylere mahal vermemek için oy verdiğiniz sandık başında durabilir ya da oy ve ötesi veya ankara'nın oyları gönüllüsü olup müşahit olabilirsiniz.
ne demek yeniden sayılmasını sağladık ama bir sıkıntı yok?
bu mümkün değil zarf ve oy pusulası seçmen sayısı kadar mühürlenir ve dağıtılır. sandıktan oy kullanan ve imzasını atan seçmen sayısı kadar zarf çıkmak zorunda tekrar sayıldığı zaman. siz doğru oy kullandığınızdan eminseniz ancak fazla zarf çıkması halinde rastgele biri seçilir ve kenara ayrılır. bundan başka bir açıklaması olamaz. gizli oy açık sayım olduğundan sandık görevlilieri bu şaibeli durumdan sorumlu tutulur ve bu durumda vazgeçmeyip takip ederseniz memuriyetten uzaklaştırmaya kadar cezası var.
ayriyeten kullanılan oyun gizliliği oy kullanma aşamasında geçerli. yani misal oyu kullanıp flaşsız fotograf çekip parti merkezine gidip para alabilirler yada açık oy da çekinip gönlündeki partiye vermeyebilir. hür iradesiyle baskı olmaksızın oy kullansın diye gizli. böyle bi iddia ile gelindiğinde o geçersiz zarftaki oya da bakılır ki ispat için.
cevapların benim asıl sorduğum soruyu çok karşılamadığını düşünüyorum ama yine de cevaplayan arkadaşlara teşekkür ederim.
+1 zarf olayı durumu açıklamak için mantıklı bir çözüm olabilir ama amaç olayı açıklamak değil, attığım oyun geçerliliğinde benim sözümün bir etkisi var mı yok mu onu öğrenmek.
A, B, C veya D partisinden birine atmış olsam oyumu bi şey iddia edemem ama, hiç oy çıkmamış bir partiye attığım bir oy olduğundan bahsediyorsam burda bir soru işareti oluşmaz mı?
ya da, aynı soruyu aynı seçim hikayesi üzerinden bir de şöyle sorsam. mesela ben art niyetli bi insanım ve seçimde şaibe yaratmak istiyorum.
çıksam desem ki, (gerçekte B partisine oy attığım halde) arkadaş ben E partisine oy attım ama seçim sonuçlarına göre benim sandığımdan E partisine hiç oy çıkmamış,"bu nasıl olabilir yavv" diyerek ortalığı ayağa kaldırsam.
tekrar sandıktaki oylar açık bi şekilde sayılsa ve haliyle farklı bir sonuç çıkmasa.
"lan bi yürü git işine" mi derler,
yoksa;
"hımm, burda bi numara dönmüş olabilir" mi derler.
yani, benim beyanım ne derece geçerli sayılıyor?
sorunun ilk halinde aynı senaryoyu doğru söylediğim üzerinden,
sorunun ikinci halinde aynı senaryoyu yalan söylediğim üzerinden açıklamaya çalıştım.
daha iyi anlatabilmişimdir umarım aklımdaki soruyu.
sinekten yağ çıkartmaya çalışıyorum bir nevi. kaale alıp cevaplayan olursa ayrıca tebrik ederim..:)
şimdi aksiyom diyelim ki senin oyun o fazla zarf çıktı diye sandıktan rastgele çıkarılan zarfın içinde sen benim attığım partiye oy çıkmamış dersen o oya da bakılır eğer o parti değilse ne olur kime inanılır diye soruyorsun yani seçmenin beyanı esas alınır mı derken.anladım.
bence sen şunu gözden kaçırıyorsun. oy kullandığın salonda hem iktidar hem muhalefet partileri gözlemcileri olacak. sen oy kullanmadan önce bi adaletsizlik yapamaz öncelikle tüm pusulalar 2 şer kez sayılıyor her kesin gözü önünde mühür basılıyor.
sen oyunu kullandıktan sonra sayılma aşamasında da yine her partiden(yani senin oy attığın partiden de insanlar olacak) yani burada da bi adaletsizlik olamaz. senin oy attığın partinin görevlisi de sayım sonuçlarının yazıldığı çeteleyr ıslak imza atıp kabul ediyor. hukuksuzluk bilgisayara girerken olabilir o da ıslak imzalı kağıttaki sonuçla karşılaştırılarak gerçeğe ulaşılır.
ha sen dersen benim oy attığım parti chp mhp yada hdp değil de teşkilatı gelişmiş olmayan parti orada yetkilisi olmayabilir ki o zaman da yine hala iktidar la birlikte muhalefet partili görevliler var buna müsade etmezler.
aslında en özeti şu seçmenin beyanı dürüst ise ispat edileMEmesi mümkün değil. Eğer sandık görevlisinin beyanı dürüst değilse ispat edilmesi mümkün. hiç bir sandık tek bir görüşün eline bırakılmayacak.
yapılan şaibenin peşine düşülmediği için kaybediliyor. şaibe ispatlanamadığı için değil.
her şeyi geçtim oyunu verdiğin sandığı hiç terketmeden sabah 8 den akşam sayılıp toplanana kadar gözlemleyebilirsin. yani bu düşündüğün şey için ispatlanabilirlik esas ve emin ol ispatlanamayacak bir şaibe söz konusu değil. yani uzattım ve muhtemelen yazdıklarımın çoğu bi anlam ifade etmiyor gibi görünüyor fakat söylediğin şeyin prtaikte yeri yok.
yani evet yürü git işine derler çünkü her kanattan görevli o çeteleye imza atıyor.
"...söylediğin şeyin pratikte yeri yok." demişsin. ne yalan söyliyim en çok ikna olduğum ifade bu oldu. :)
hatta, açıklamalarından da yola çıkarak sistemin böyle bir şeye müsaade etmeyecek kadar yeterli bir kontrol mekanizmasına sahip olduğunu söylediğini anlıyorum ki bu durumda merak ettiğim sorunun da bir dayanağı kalmıyor haliyle...
cevap için teşekkür ederim..;)
**
genele not:bu soruyu sorma sebebimin de önümüzdeki seçimlerle ilgili bir komplo teorisi oluşturmak gibi bir amacı yok onu da belirteyim.. :)
aksiyom bu arada mevzuatı okurken şöyle bir şey buldum:
KÖTÜ NİYETLE İTİRAZ
Madde 166 - Seçim sonunda seçilenlere verilen tutanaklara veya seçilenlerin yeterliğine makbul bir sebep olmaksızın ve kötü niyetle itiraz edenler bir aydan üç aya kadar hafif hapis cezasıyla cezalandırılır.
KÖTÜ NİYETLE ŞİKAYET
Madde 167 - Oy vermenin yolunda cereyanını veya seçim kurullarının vazifelerini selametle görmelerini yahut sayım neticelerini geciktirmek gibi kötü niyetle şikayet ve itirazda bulunanlar hakkında yukarıki madde hükmü uygulanır.
bu durumda seçmenin beyanından ziyade ispat edilebilirlik esastır diyebiliriz sanıyorum.
şu linki de şuraya bırakıyorum ayrıntılı okumak istersen diyerekten : www.basarmevzuat.com