bkz:
www.youtube.com
Bunu isteme sebebim klasik karşıt görüşteki insanları aşağılama ve gerizekalı olarak görme durumu değil. Malum partinin seçmenlerinin ezici bir çoğunluğu bu durumda. Yani olayları yorumlamaları olsun, üslupları olsun ne kadar doğru şuanki seçim sistemi diye sorgulattırıyor insana. Yanlış anlamayın ne chpliyim ne de k.k. sempatizanıyım.
Evet muhakeme yeteneği demiştim. Yorumlu tarih sorusu olabilir, basit kurgu olaylardan çıkartılabilecek sonuç soruları olabilir kısaca bir insanın doğruyu yanlıştan ayırabileceği ve olayları yorumlama yeteneğine sahip olduğunu sıanyacak her türlü yöntem olabilir ama yeter ki sınansın o yeti. Eğitimsizlikten bahsetmiyorum isterse üniversite mezunu olsun bu testi geçemiyorsa yani olayları doğru bir şekilde yorumlayamıyorsa seçme hakkının elinden alınmasından bahsediyorum. Demokrasi, hırsızlık haberleri tarafsız kaynaklarca doğrulanmış tapelere -son sürat kadrosu değiştirilen tübitak değil- o çalıyorsa bi bildiği vardır o yapıyorsa ülkesi için çalmıştır diyen amcalara oy kullanma hakkı veriyorsa ben bunu etik bulmuyorum. Tabiki bir ütopyadan bahsediyoruz burada. Böyle bir şeyin bıraın hayata geçirilmesi ciddi bir şekilde tartışılması bile mümkün olmayacaktır. Daha bugün tvde gördüm başbakan avukatların üstlerinin aranmasının elzemliğine yönelik sunduğu argümanlardan birisi "kardeşim avukatlar havaalanlarına girdiğinde de aranıyor sonuçta" cevabını gördüm ben. Bu adam her ne kadar vasiretsiz bir kukla olsa da şu an ülkemizi yöneten başlardan birisi.
Soru kısmına gelirsek.
1) Genel olarak Dünya'da uygulamada olan demokrasiyi ne kadar doğru buluyorsunuz? (ideal olan değil uygulanmakta olan versiyonu)
2) Sizce kişinin seçme yetisi olup olmadığı test edilmeksizin herkese seçim hakkı verilmeli mi?
3) Herkese seçim hakkı verilmeli diyenler kişinin muhakeme yeteneğinin ölçülmesine neden karşı? Yani diyelim bir A kişisi var ve olayları doğru kavrayabilecek sosyal zekası olup olmadığı test ediliyor ve bunda oldukça düşük bir puan alarak baraja bile yaklaşamıyor. Ciddi anlamda olayları anlamıyorsa kafası basmıyorsa ülkenin kaderini etkileyebilecek bir hakkı ona vermeli miyiz evet öyleyse neden vermeliyiz? Cevap demokrasinin temellerinin tam eşitliğe dayandırılmasıysa o zaman 18 yaşından küçüklere de seçme hakkı vermeli miyiz?
Bu durumun 18 yaşından küçüklerin neden oy kullanamadığından bir farkı olmadığını düşünüyorum. 18 yaşından küçükler neden oy kullanamaz? Henüz çevresindeki olup bitenleri tam olarak anlamlandırabilecek kapasiteye erişmedği varsayılır değil mi?
Fikre karşı çıkanlar özellikle 3 numarayı cevaplarsa çok sevinirim :)
**Muhakeme yeteneği testine(psikoloji,tarih ve psikiyatri uzmanlarınca hazırlanmış) hiçbir hile hurda karıştırılmadığı bir otam varsayıyoruz.**
Tekrar ediyorum videodakilerin olası oy vereceği partilerinden ötürü "seçme yetisi yok" yaftası yapıştırmıyorum. Videodaki ne laf atan ne de laf atılan tarafla en ufak ilgim ve alakam yoktur. Sadece genel Türkiye seçmeni ve bu videodaki insanlarımızın olaylara bakış açısından yola çıkarak "bunlar gerçekten "doğru" seçim yapabilirler mi?" doğrudan kastım herhangi bir ideoloji ve parti değildir sadece karşılaştığı olayları yorumlama biçiminin geçerliliğinden bahsediyorum.
Not: Çok uygunsuz bir saatte sorduğum için duyuru kendini imha edip daha uygun bir saatte tekrar açılması olasıdır.
1) İskandinavlar için güzel bir yönetim biçimi. Türkiye bence teknokrasi sosu olmadan işleri yürütebilecek kadar gelişmiş bir ülke değil.
2) Sorun aslında bir testin mümkün olduğunu varsayıyor ama gerçekte objektif bir ölçme değerlendirme yöntemi yok. Bu nedenle bu soruyu geçiyorum.
3) Bu soru beni ilgilendirmiyor.
Aslında türklerin yaptığı en büyük yanlış iktidar mücadelesini oya endekslemeleri. En muhalefetinden en hükümet yanlısına, protesto etmeyi/grevi son çare olarak görüyorlar. Demokrasi oya endekslendiğinde çoğunluğun diktatörlüğüne dönüşüyor. Azınlıkların ses çıkarıp biz varız diyebilmeleri lazım, ama Türkiye'de büyük grupların bile ses çıkarma kültürü yok. Hep beraber eziliyorlar o nedenle. Tabii devleti kutsayan anlayış da önemli bi faktör ama anlatmaya da değmez. Ananız, bacınız, abi, kardeş, yakın çevrede herkesin tonla örneği var.
1) mevcut demokrasi sistemini çok yanlış ve kötü olduğunu düşünüyorum. "Demokrasiye karşı geliştirilebilecek en iyi argüman, ortalama bir seçmenle yapacağınız 5 dakikalık bir sohbettir" mükemmel bir şekilde durumu özetleyen bir cümle.
2) buna yorum yapamadım. bir yandan herkesin temsil edilme hakkının kutsallığına inanıyorum bir yandan da neye oy verdiğini bilmeyenlerin ve verdikleri oylar ile geleceklerin, mevcut durumun farkında olmayanların, gelecek planı olmayanların verdikleri oy ile yönetilmeyi pek mantıklı bulmuyorum. zor soru
3) seçimlerde çok basit, her kağıda farklı olmak üzere tek basamaklı iki sayının çarpımı şeklinde bir soru konsa, oylar inanılmaz bir yüzde ile değişir. neticede belirli uzunlukta iple oy verenlerin ya da belirli şeyler karşılığında oyunu satanları elemiş oluyorsun.
Tabii bunun dışında araç kullanımı için ehliyet alımına psikolojik test eklenmesi gerektiğine inanıyorum. o psikolojik test eklenmiş halinin de gerekli şeylere göre değişik versiyonları ile başka konulara da uygulanması gerektiğini düşünüyorum. mesela evleneceklere bir test, çocuk sahibi olacaklara (diğerleri tartışılır ama bu kesinlikle tartışılmaz) bir test ve onun sonucu bir ehliyet vb. gibi şeyler gerekiyor. oy için de bu yapılabilir.
Bu gibi şeyler kesinlikle yaşam kalitesini de yükseltir geleceği de daha parlak hale getirir kesinlikle. Öte yandan bu davranış özgürlüklere müdahale olduğu için pek de sıcak bakılan bir şey değil. dediğim gibi diğer şeylere test olması ve "yapabilir mi ehliyeti" şartı konmasını istediğimiz gibi tartışabiliriz fakat bence her yumurta ve sperm sahibinin çocuk sahibi olması kesinlikle rahatsız edici.
yadigar, cevabınız için teşekkür ederim öncellikle.
İlk olarak 18 yaş mevzusundaki yanlışlığı düzeltiyim o örneği verme sebebim onların da oy kullanması gerektiği değil, 18 yaşından küçükler neden oy kullanamıyorsa bu testi geçemeyenlerin de o yüzden kullanmaması gerektiğini ifade etmek istemiştim.
ideoloji farklılıkları örneğine gelirsek, duyurumda belirtmeye çalıştığım gibi ideolojiden bağımsız genel geçer cevabı olan bir yorum testinden bahsediyorum. dediğini gibi izmirlinin laikliğiyle malatyalının dini düşüncesi arasında seçim yetisi karşılaştırması açısından en ufak bir fark yoktur ki zaten belirttiğim test sadece bir ideolijideki insanların geçebileceği ayarda bir şey olsaydı elbette etik olmazdı. duyurda yazdığım gibi, herhangi bir ideloji ve parti anlayışından bağımsız olarak oluşturulacak testten bahsediyorum. mhpli de olsa ateist de olsa solcu da olsa genel geçer 1 cevabın olduğu bir sınama bu. mesela yorumlu ve sınav öncesi bir bilgi gerektirmeyen bir tarih sorusunu ele alalım. hatta buyrun aşağıya bir tane vereyim:
i1289.photobucket.com
tabiki bu kadar sığ bir sınama olmayacak ama cevabın genel geçerliliğine örnek vermek istedim. her ne kadar yorum sorusu olsa da bu sorunun cevabını biliyoruz değil mi? Yani karar verenlerin öncelikleri ne olursa olsun bu soruya verilmesi gereken cevapları etkilemeyecektir etkilememelidir de.
muhalefet parti kısmına tam olarak katılmıyorum. evet muhalefet elinden geleni yapıyor da demiyorum tabiki yeterli değil ama suç yüzdesi yaparsak önceliği ona vermemeyi tercih ederim ben. şimdi elimizde devletin her koluna sıza kendisine tehdit edenleri çirkeflikle bağlantılarıyla elimine eden bir oluşumdan bahsediyoruz. Askeriye yargı polis devletin her kademesini aktif olarak ele geçirmiş ve kendisine zarar verebilecek her şeyi "iktidar gücüyle yok ediyor" hatta birlikte yola çıktığı ve kendisine sonradan "tek adam" olma yolunda tehdit unsuru oluşturan paralel yapıları da yokediyor yasadışı şekilde ekonomik olarak her türlü vurgunu yapıyor ve bunların hepsini halkın verdiği yönetme gücüyle yapıyor. Yahu şu 12 senelik iktidarda o kadar çok sansasyonel olaya şahitlik ettim ki hala bu şekilde dimdik ayakta durmalarını kaldıramıyorum. Sadece 17 aralık soruşturmaları tapeleri dünyanın başka herhangi bir "ileri" diye adlandırdığımız ülkesinde gerçekleşseydi yalan ya da gerçek hükümet yerle bir olurdu. Muhalefetin böyle bir yapılanma karşısında en ufak bir şansı yok artık onların seviyesine inip "amaca giden yolda her şey mübahtır" politikasını izleseler bile nafile. Madem iktidar bu kadar kötü muhalefet bunu seçmene gösteremiyorsa onun suçudur diyebilirsiniz ama inanın bu durumda geçerli değil. Çünkü bu bahsettiğim insanlar seçmenlik değil fanatiklik yapıyorlar. Özellikle konuşmalara tartışmalara ve aydınlatma çabalarına giriyorum.(aydınlatmadan kastım benim fikrimin doğruluğu değil genel anlamda ortada dönenleri anlatmaya çalışıyorum) beni dinlemiyorlar ve düzgün argümanlarla karşı da çıkmıyorlar. Söylediklerinden anladığım tek şey koşulsuz bağlılık. Yani sorgulama yerine biat kültürü olduğu sürece muhalefetin yapabileceği bir şey kalmıyor. Bu şekilde manüpilatif güçler çok rahat bu insanlardan faydalanabiliyor ki tam da benim bahsettiğim açığı kullanıyorlar. Bu nedir? "Manüpilasyona elverişli seçmen." Eğer doğruyu yanlışı birbirinden ayırabilecek ve ortada gerçekten neler döndüğü yetisine sahip olan seçmen kitlemiz olsaydı iktidarlar yanlış adımlar atmaktan çekinirlerdi. Ama ortada ne yaparsa yapsın arkasında belli bir seçmen kitlesi olduğunu bilen güruhlar borusunu öttürüyor ve dediğiniz gibi diğer gruplar fütursuzca eziliyor.
not tekrarı: bu tarih sorusu sadece bir örnekti elbette okuma yazma bilmeyenleri de içine alan yorumlama yeteneğini ölçen bir sınamadan bahsediyorum.
edit: cevap verdiğim arkadaş silince ortada kalmış bu cevap.
Yorgun ve uykusuz olduğum için saçmalayabilirim, umarım Necati Şaşmaz'ın "Fosforlu kedi gözü"ne dönmez yazı. Olmadı, kalkınca güzeltirim.
1. Dünyada her yerde demokrasi aynı uygulanmıyor, binbir formu dışında, birçoğunun sadece adı demokrasi. Örneğin, seçim barajı gibi saçmasapan şeyler demokrasinin tanımı ile çelişen şeylerdir. Böyle şeylerin bir ülkeye "Çok demokratiktir" diyemeyiz. Kendi açımdan sosyal devleti de demokrasiyi de olmazsa olmaz görebilmekle birlikte, bir anlamda deli gibi kendimle çelişiyorum. Uykum olduğundan daha da açamıyorum.
2. Delilere seçme şansı vermiyoruz, verilmemesi gerektiğini düşünüyorum. Ama burada yine kendimle çelişeceğim, bkz soru 3.
3. Geometrili IQ testlerinden başlayayım. Geçen gün yine sorulmuştu, bu testlerin herhangi birinin net bir geçerliliği yok. Daha doğrusu diyelim ki sana 100 puan dedi, aslında 110 da olabilirsin, 90 da. Zaten IQ testlerinin öğrenilen şeyleri ölçüp ölçmediği çok fena tartışma konusu. Daha IQ testleri oturtulamamışken, "sosyal veriyi yorumlama testi" gibi bir şeyi oluşturarak, insanların en temel haklarından biri olan oy kullanmanın elinden alınmasını uygun bulmuyorum. İlki böyle net ve tartışmaya kapalı bir test oluşturulamayacaktır. İkincisi sınırı kim, nerede belirleyecek? Evet, kesin oy veremeyecek birtakım kişiler belirlenebilir ama ya sınırdakiler? Atıyorum, sınırı 70 belirledik ve ne idüğü garip bir testte adamın puanı 65 çıktı. Bu adama ne olacak. Ya da tanıdığım bir psikolojik bozukluğu olan kişi aynı zamanda beni alır, cebine koyar, 3'e 5'e de katlar. Üçüncü olarak, eğer böyle bir güruh varsa suçun bir kısmı da bende değil mi? Ben ne yaptım bunu engellemek için? Bir iki basit şey yaptımsa yaptım. O adamın o halde olmasında benim suçum yok mu? O adama Survivor verdiler, Fatmagül'ün Suçu Ne verdiler, abuk subuk yarışmalar diziler verdiler de, ben karşı mı çıktım. Kendim izlemedim ama bu adama eğitici bir şeyler gitmesine ön ayak olmadım. Bu adama medya sansürünü anlatamadım. Bu adamla bağlantı kurmaya çalışmadım Gezi zamanı dışında. Eeee, şimdi ne demeye hakkım var? Yanlış anlama, burada yazar kendine kızıyor. Dördüncü olarak demokrasinin amacı doğru olanı seçmek değil zaten, ister çoğunluk tereyağını oturtur başa. Tereyağını seçmeyenlerin de haklarının temsil edilmesi gerekiyor. Sorun kısmı en başta burada benim için.
Seçme hakkı için zeka, bilgi testi olması eskiden beri süregelen ve ayrıntılarından dolayı çözümlenememiş bir tartışma konusu zaten. Bu konuda daha insanlar daha mantıklı şeyler yazacaklardır eminim ki, uyanınca "Haaa" derim artık.
Uzun uzun yazmayacagim. Secme hakkinizdan hic suphe etmeden yazmissiniz. Halbuki reel hayat oyle degil. Bir kere vazgectiniz mi secme hakkinizin nereye kadar elinizden alinacagini bilemezsiniz.