edit: bu radyonun wikipedia sayfası: en.wikipedia.org
bu da bir video: www.youtube.com
söyle bir sey gecti başımdan.
bir yatili okulda okudum liseyi ve yatılı okulun giriş kapisinin yanında bir bekci kulubesi vardi ve anabinadan bu kulubeye havadan giden 70 metreye yakin uzunlukta bir telefon kablosu vardi ve dahili görüsme icin kullaniliyordu. telefon ahizesini kaldirdiginda radyo sesi geliyordu, hicbir yerde acik bir radyo yoktu, biz kablonun anten vazifesi yaptigini düsünüyorduk.
teknik bir bilgim yok ancak radyo sinyalini sese çeviren bir alıcı olmadığı sürece insan kulağının böylesi dalgaları duyabileceğini düşünmüyorum.
eşyanın yapısına ve şekline bağlı olmakla birlikte alınabilir. 500kw iyiymiş yalnız, etrafta oturanları çanak çömlek yapabilecek güçte.
foxhole radio denen şey bir metal bobinden ibaret gibi.
en.wikipedia.org
erzurum radyosu yayını karadenizi geçebiliyor. rusyadaki aynı frekansta yayın yapan radyoyu bastırabiliyor.
mythbustersda istasyonunun yakından geçerken diş dolgusundan duyulabildiğini kanıtlamışlardı
bu arada radyo şu anda bugünkü yasal sınır olan 50 kw ile yayın yapıyormuş ve amerikanın bütün doğu yarısına ulaşabiliyormuş. acaba 500 kw ile yayın yaparken nereleri kapsıyordu.
çok iddialı olmamakla birlikte şöyle bir şey olabileceğini düşünüyorum. çanak çömleğin bir şekilde elektromanyetik ve mekanik responseları coupled olabilir. bu coupling factor küçük olmalı ki yüksek tahrikte ortaya çıksın. kristal yapıda bir iyonun/elektronun dislokasyonu bile neden olabilir buna, piezoelektrik malzemeler gibi.
"ama radyo dalgası nasıl anlamlı ses olur" diyorsanız da, amplitude modulation ve frequency modulation başlıklarına bakabilirsiniz.
am yayın yapan istasyonlarda mümkündür evet.
am= amplitude modulation. sesin sinyal gücü ile kodlandığı bir sistemdir. bu mantıkda elektrik akımı ile manyetize olarak titreşebilecek her şey ses verir. hatta bir rus videosunda vericinin antenine yaprak uzatıp yapraktan ses çıkmasını sağlıyorlardı.
çok merak eden varsa 50w am telsizle 1-2 metreden deneyip sonucu görebilir. o kadar zor değil.