[Turkce] Ayni kelimenin iki anlaminin zit olmasi - antagonim/ kontranim /otoantonim
ornek:
ingilizcede cleave kelimesinin ayrilmak ve baglanmak gibi iki tane zit anlami var.
tam olmasa da sanki "hayır" kelimesi olabilir.
bu da sayılmaz bence ama bir de estağfurullah var.
Bitmek kelimesi hem yok olmak hem de yeşermek yerden bitmek anlamına gelir bu olabilir belki.
bitmek (I)
(nesne almayan fiil)
1 . Tükenmek:
"Dün akşam param bitmişti."- S. F. Abasıyanık.
2 . Sona ermek:
"Kıran kırana bir güreş bitmiş, Büyük Millet Meclisi, Başkumandanlık yetkilerini Mustafa Kemal Paşaya devretmiştir."- T. Buğra.
3 . Çok yorulmak, güçsüz kalmak, çok zayıflamak.
4 . (-e durum ekiyle kullanılan fiil), argo söz Çok sevmek, bayılmak, beğenmek:
"Buğulu bir sesi var. Ben böyle sese biterim."- H. Taner.
bitmek (II)
(nesne almayan fiil)
1 . (bitki, tüy, diş, saç gibi şeyler için) Çıkıp yetişmek:
"Yeniden biten çocuk dişleri misali."- S. F. Abasıyanık.
"Buğdayla arpadan başka ne biter bu topraklarda?"- F. R. Atay.
2 . argo söz Beklenmedik zamanda ortaya çıkmak.
kısmet kelimesi de buna benziyor, olur ya da olmaz anlamında...
ironiyle veya dikotomiyle alakası yok bence sorunun. bu yüzden sadece edip'in verdiği örnek dogru olmuş bence. aynı cümlede hem öyle hem böyle olur anlamı çıkmamalı. farklı şekilde kullanıldıgında tam tersi olabilmeli.