2. Gece göğünde hayvan gözünün (en keskin görüşlü hayvanların) görebileceği en uzak yer neresi? Hayvanlar yıldızların farkında mı ve ayırt edebiliyorlar mı?
3. Gece göğüne baktığımızda çoğunlukla karanlık yerler de var. Aslında o karanlık yerlerde de yıldızlar var ama o kadar uzaklar ki ışıklarını göremiyoruz. Doğru mudur? Eğer bu karanlık gördüğümüz yerdeki yıldızların hepsi görebileceğimiz ışık yakınlığında olsaydı, gece gökyüzü tamamen (ya da çoğunlukla) bembeyaz bir ışık olabilir miydi?
Bu sorunun bir farklısı da yıldızların yakınlığı ve yoğunluğu dünyaya göre nasıl açıklanabilir?
1 ve 2. sorular hakkında bir bilgim yok. ama hayvanların daha çok yıldız gördüğünü sanmam. Fakat gök cismi parlaklıkları "kadir" diye bir birimle ölçülüyor (evet, şaka yapmıyorum). en parlak cisim tahmin edebileceğiniz üzere güneş ve kadri -27 diye geçiyor. ayın kadri ise -10 civarında. ondan sonra yanılmıyorsam venüz geliyor ve o da -3 civarı. yani sayı logaritmik olarak büyüdükçe parlaklık azalıyor. rakam artıya çıkıyorsa o cismi çıplak gözle belirlemek oldukça zor. yani cismin yakınlığı ve büyüklüğü önemli değişkenler.
bir de ışık kirliliği önemli. onun da derecelendirmesi var. bu da köyde her yer yıldız doluyken kent merkezinde çok az yıldız görmemizi açıklıyor. bu da önemli bir belirleyici.
aslında yıldızlar galakside oldukça yoğunlar (görece). fakat biz gözlemci olarak değersiz derecede küçük olduğumuzdan bize aşırı yoğun gözükmüyorlar (resmen bilimsel makale oldu). yani şöyle diyim eğer aşırı aşırı küçük olsaydık. bir atom bile bize çok yoğun gözükmezdi. bir atomu futbol sahası kadar büyüttüğümüzde merkez bir tenis topu kadar büyük oluyor. proton nötronlar falan stadyumun dış çeperinde dolanan bilyeler oluyor. dolayısıyla her şey gözlemcinin boyut ve konumunda bitiyor. stellarium ücretsiz yazılımını denemenizi tavsiye ederim.
çok doğrudan cevap olmadı ama umarım işe yaramıştır.
3. sorunuz gayet de basitmiş, yazayım. :) Gece dediğiniz olay, yakın bir yıldızın (güneş) size ışık vermemesi demek zaten. Haliyle yıldızların hepsi ışığını ulaştırabilseydi, gece diye bir şey olmazdı.
Ayrıca uzay teleskoplarıyla çekilmiş uzay resimlerine bakmanızı öneririm, atmosferin engelleyemediği yıldızlar da o fotoğraflarda görünür. Ancak yine uzaklığın sebep olduğu ışığın aşırı saçılmasından dolayı yine görülmeyen yıldızlar vardır oralarda.
1. sorunuz, yıldızlar işin içine girince tek değişken uzaklık olmuyor, candela denilen parlaklık da önemli oluyor, insan gözü plutonu göremezken çoook uzaktaki parlak bir yıldızı görebiliyor. Kesin bir cevabı olmayabilir.
çıplak gözle görülebilen yıldız sayısı kaynaklarda 3000-10000 arası değişiyor.
bir zamanlar s.s.c.b. de 5 bin küsür sinema salonu varmış. bunun için "gökteki yıldızlardan daha fazla sinema salonu var." deniliyormuş.
sorularına direk cevap olmadı ama ilgili diye düşündüm.
cevaplar çok güzelmiş, ara sıcak olsun bunlar da:
www.google.com
www.google.com
www.google.com
isik kirliligi olmayan yerlerde, pussuz ve nemsiz bir gecede andromeda galaksisi cok cok ince bir leke olarak gorulebiliyor. parlakligi 3,4 kadir. normalde ciplak gozle gorulme siniri 4 kadir parlakliktir. sanirim gozle gorulebilen en uzak yapi andromeda. 2,5 milyon isik yili mesafede. diger tekil yildizlarin falan hepsi samanyolunun icinde.
edit: messier 83mus en uzak olan ciplak gozle gorulur yapi - 15 milyon isik yili o_0
soyle bisey var, guzel geldi bana:
en.wikipedia.org