özet: şimdi benim bir köpeğim var ve bir şeyler kemiriyor, ne yapmalıyım?
hikaye kısmı:
bu köpek 1 aylıkken edindiği ailesinin yanında mutlu huzurlu bir hayat geçirmiş, evde beslenilmiş bir köpek. ailesi, kadın hamile kaldığı için mama kabıyla, yastığıyla, oyuncağıyla, kısaca her şeyiyle birlikte, gönüllü olarak bana bıraktı. ilk aylar sulh içinde geçti.
köpeğin özellikleri:
(33 kg'lik tosun gibi) bir golden retriever. geldiğinde 1 yaşındaydı, (4 aydır benimle). köpek eğitim çiftliğinde eğitim almış, kesinlikle koltukların üzerine çıkmıyor, yemeğini kıskanmıyor, yemeğini koyduğumda "ye" komutu verene kadar yemiyor, ayrıca otur, yat, pati ver, dön, zıpla komutlarını da biliyor.
sorunun ayrıntıları:
önceki sahibi olan ailenin kadın üyesi ispanyolmuş, hayır yerine "no" olarak öğretmiş istenmeyen hareketi durdurma komutunu. ben de buna uyuyorum tabii ki(sokakta alamancı gibi bağırmak pahasına) ancak köpek "no" komutu aldığında biraz duralasa da genelde durmuyor. üstelik söz konusu olan sokaktaki yiyecekler veya başka hayvanlarsa, bu komut bağırıp çağırıp kendimi rezil etmekten başka da bir işe yaramıyor
dahası, işler çığırından çıkmaya başladı, geçen gün annemin gözlüğünü ve evdeki terlikleri parçaladı (kişisel husumet değil), o anda ilgilenmiyorsak çaldığı şeyi ısrarla gösterip sonra kaçıyor, önünden almaya çalışınca tehditkarlığını giderek artırarak hırlıyor.
no’lar, bırak’lar ve hayır’lar hiç kar etmiyor.
üstelik daha önce hiçbir şeye zarar vermemişti en fazla temizlik bezi filan alıp gelip çekişme oyunu oynamaya çalışıyordu, ancak artık duracak gibi görünmüyor.
asla ısırmıyor, ama elime ısıracak gibi hamle yapması ve adeta kükrer gibi çok sinirle hırlaması, ona dayak gibi caydırıcı yöntemler uygulamamı engelliyor. (korkuyorum :)
elimdeki tek yöntem; plastik kolonya şişesini sıkarak içindeki keskin kokuyla burnunu rahatsız edip oradan kaçmasını sağlamak.
dün başka bir yerdeyken gördüğüm golden ve sahibi arasındaki ilişki, bu olayı sorun olarak görüşümün ve çare arayışımın başlangıcı oldu. önünde kedi dolaşırken sahibinin sözünü dinleyen, sahibinin kendi elinden yedirdiği bisküviyi bile "ne yiyosun bakiyim!" denildiğinde ağzından bırakan, yerde yatarken dahi yat denildiğinde çeneyi tamamen yere yapıştıran bu köpek, köpeğimin ne kadar söz dinlemez olduğunu gösterdi bana. sahibiyle konuştum, sokakta bir şeyler yiyip hasta olmasının ardından, yine bu hareketi tekrar ettiğinde onu dövdüğünü, köpeğin, o günden beri "aferin" denilmedikçe hiç bir şey yemediğini anlattı, ancak bahsettiğim üzere dayak gibi cezalar uygulama şansım yok.
lütfen yardım edin, ne yapmalıyım, çok mu geç kaldım.
dog whisperer cesar millan ın dvdleri falan var onlara bir bak istersen.
selamlar, geçmiş olsun, kolay gelsin, allah sabır versin öncelikle.
yapmanız gereken ilk şey, eski sahibiyle kontağa geçmek ve köpeğin daha önce ( profesyonel eğitim öncesi ve sonrası) benzer davranışlar sergileyip sergilemediğini öğrenmek. ki buradan çıkacak sonuç bize durumun sahip veya köpek kökenli olduğunu gösterecek. ki şu yazılanlara göre ben sahip kökenli yanlış işaretlemelerin pekişmesi olarak görüyorum.
bir profesyonel eğitim verilirken, köpek öncelikle çiftlik adaptasyonu çalışması ile sahipten koparılır, daha sonra çiftlikteki eğitmenini sahibi olarak beller, daha sonra 2 veya 3 haftalık bir süreçte eğitmen ile sahip beraber çalışarak sahip adaptasyonu yapılır. ancak sahip eğitmenin tarzında hareket etmezse ve gene bildiğini okursa ( ki bu hayvana acımaktan ileri gelir doğaldır ama doğru değildir) hayvan 'sönme' denilen şeye uğrar, bildiklerini ve şartlandırmalarını yeniden oluşturur. özüne döner. siz köpeği sahipten alırken sanırsam böyle bir adaptasyon çalışması yapmadınız, köpek hurra diyip geldi. 1-2 ay köpek eski sahibini bekledi ( ki köpek bunu yapmayan bir canlı olsa köpek pansiyonuna verilen her köpek dönüşte sahibini tanımaz), gelmeyince kendi kurallarını yazmaya başladı bunda başarılı oldu.
köpek dil bilmez. siz isterseniz aferin diyerek hayır komutu verebilir, otur diyerek işetebilir, kalk la diyerek oturtabilirsiniz köpeği. köpek buna kolaylıkla adapte olur, yani siz hayır derken veya no derken bunu sadece cümle olarak mı söylüyorsunuz? köpek bunu yapmayınca ne gibi cezanız oluyor? ki burada ceza eşiği yüksek bir köpekten bahsediyoruz. boğma tasma kullanıp sevk kayışınımı çekiyorsunuz? elektrikli tasma kullanıp akım mı veriyorsunuz? fiziksel temas (vurma, enseden çekme vs) mi yapıyorsunuz? yoksa panik içinde sağa sola mı koşturuyorsunuz? köpek bu tip hareketlerinizde koruma güdüsüyle hareket ediyor olabilir mi? bir sefer köpeğinizin yanında dik durun ve kesin bir şekilde bir hayır çalışması yapın, misal aç bırakın ve önüne mama koyun, boynunda sevk kayışı olsun, mamaya uzandığı an hayır diyerek çekin tasmayı. hırlarsa ederse kaldırın mamayı önünden ulaşamayacağı yere kaldırın.taki sakinleşir, mamasını önüne koyun ve gidin.
verdiğiniz örnekte köpeği istenmeyen şeyleri yememesine neden olan şey de sahibinin dayağı değil, hasta olmasıdır. bu zıt koşullandırmadır, köpek eğitiminde kullanılan bir şeydir. bunun doğalı olmuş hayvanda.
köpek eğitiminde bir şey esastır; köpeğin canı sıkılmadan, köpek demoralize olmadan, köpek üzülmeden eğitim olmaz. aksi taktirde köpeğin bir insanı olur, sizin bir köpeğiniz değil. bence iyi bir eğitmenle temasa geçin (isim de verebilirim ilinize göre) , hem köpeğinizi görsün, hem sizi. ama köpekten daha çok sizinle zaman geçirecektir emin olun.
