Batı'da (ABD) "bence" ilk önce gangsterler mafya suçlu vs. çağlarında yüzlerini gizlemeye çalışan kriminal bireyler bu şapka olaylarına giriyor sonra bir şekilde popüler olup erkeklerin tümü tarafından kullanılmaya başlıyor. Bizde de Şapka Devrimi.
Günümüzü hariç tutarsak, binlerce yıldır insanlar şapkasız dışarı çıkmayı ayıp görmüşler. Burada şapka genel tabir, bunun yerine sarık, fes, çaput, serpuş vs farklı örtüler gelebilir. Sümerlerde bile bunun kayıtları olduğu söyleniyordu. Ortaçağ'da en fakir köylü bile kafasında şapka işlevinde bir şeyle gösterilir hep.
Dediğiniz tarihlerde moda fötr şapka olduğu için öyledir. Ondan önce başka modalar da vardı tabii. Mesela bir Rus romanı okuduysanız, yazarın açlıktan ağzının koktuğunu ama dışarı çıkarken şapkasını mutlaka aldığını fark edersiniz. Tam tarihten emin değilim ama muhtemelen 2. Dünya Savaşı sonrası şapkasız dışarı çıkmak normalleşti ve yaygınlaştı. Yaşlıların hâlâ kasketle dışarı çıkması vs hep eski alışkanlıklardan.
Ekmeğini taştan, topraktan çıkaran, bütün gün açık havada çalışan insan, kafasını yazın güneşten, kışın yağmurdan, soğuktan korumak zorundadır. İnsanoğlunun neredeyse tamamının bu şekilde çalıştığı geçmiş yıllarda şapka ya da örtü bir zorunluluktu.
Osmanlı istanbulunda şapka, mezhep, din ve itibar nişanı haline dönüştü. Sokağın ucundaki adamın şapkasından, dinini ve din içinde derecesini anlardın.
Bu ayrışmayı ortadan kaldırmak, her bireyi eşit hakka sahip birey kılmak için şapka devrimi yapıldı.
O dönemde dünyada genel kabul görmüş fötr ve kasket dışında şapka giyilmesi yasaklandı.
Söylenen yıllara kadar şapka giyilmesi eskinin devamı şeklindedir.
Cevabi bilmiyorum ama moda olabilir mi?
Tamamen sallıyorum. Temizlikle alakalı olabilir mi?
Eskiden bu kadar çok duş vs alınmıyordu. Saçlar da muhtemelen çok kirlidir.
başı örtmenin ruhani bir nedeni var.
bkz: su içerken baş üstünü diğer el ile kapatmak
olay TR için ise, Paşam'ın şapka devrimi ile gelen bu adet, aynı zamanda milletin efendisi köylünün bile ceket pantolon ile dolaşmasına sebep olmuş. iyi de olmuş. fes ile yurdum insanına hindi dediklerini biliyoruz maalesef.
70-80 yaş aralığındaki büyükbabam ve dedemi ceketsiz, kumaş pantolonsuz görmedim. bunu da takdir ediyorum.
erkeklerin renkli skinny jeans giydiği, paçalarının bilekten daha yukarda bittiği, babet çorapla (kusux emoji) "kombin"ledikleri kıyafet yeterince efemine.
chivalry özlemindeki ben.
moda. nedeni yok.
merhaba. çok kişisel bir cevap olacak ama moda diyerek geçiştirilemeyecek kadar temelleri olduğunu düşünüyorum. şapka/ başa geçirilen herhangi bir tekstil ürünü bazen dini, bazen sınıf göstergesi, aidiyet tamamlayıcı bir aksesuar. tarihin başından beri böyle oldu.
fötr özelinden gidersek fotograflar,filmler hatta politik karakterlerde gördüğümüz kasket halkçı, tarım ve toprakla emekle özdeşleşmiş bir şapka türü (ecevit), fötr ise maraba değil ağasının, toprak sahibinin, sermayedar (demirel) aksesuarı. sakal/bıyık şekilleri bile her ülkede farklı sınıfları, siyasi partileri sembolize etti. turist ömerin fört şapkayı takış şeklinin bile dalga geçme amaçlı, emanet göstergesi olduğunu düşünüyorum.
mesela elazığ yöresinin 8 köşeli kasketinin köşeleri "yiğitlik, mertlik, çalışkanlık, cömertlik, dürüstlük, misafirperverlik, alçak gönüllülük, doğruluk" gibi özellikleri sembolize ediyormuş. elazığlı ciddi ciddi buna inandıysa fötr sadece şapkadır diyerek geçemeyiz.