Enflasyonun kademeli azalışı ve bu sayede faizlerin düşmesi gerçekleşirse kur artışı şimdikinden daha hızlı olur diyebilir miyiz? Yani o baskıladıkları söylenen hareketler biter mi?
Çünkü tr artık euro olarak da pahalı bir ülke haline geldi, dışarıdan para gelmesi için buranın ucuz olması lazım.
Sadece, döviz kur artışı ile enflasyon arasındaki bağlantıyı çözemiyorum, etkileri nasıl olur birbirlerini nasıl tetikliyorlar?
Öncelikle sav “kur baskılanıyor” söylemi ile yanlış kurulmuş bir sav. Mb’nin son 6 ay veya 1 senelik net döviz pozisyonuna bakarsanız baskılanmadığı hatta düşmemesi için alım yaptığını görebilirsiniz (gerçi düşmemesi için alım yapmak da bir baskılama ama siz satış yaptığını iddia ettiğiniz için öyle dedim). Aslında döviz-enflasyon çıkmazı için kaynak gösterilebilir ama türkiyenin durumu istisnai yerlere gitmiş durumda. Son bir kaç senede inanılmaz ve sebepsiz zenginleşme oldu toplumun bir kesiminde. Farklı bir yaklaşım ile olaya bakmak gerekiyor. Türkiye’deki problemi çözmenin temel yolu varlık fiyatlarının bozulması ve gelir adaletsizliği üzerinden yorumlanabilir
Döviz normal şartlarda enflasyonu tetiklemesinden çok daha önemli olan enflasyonun dövizi tetiklemesi.
Guzel bir terminolojiyle aciklayacak arkadaslar gelecektir birazdan, ben sadece en sondaki sorunuza cevap vereyim anladigim kadariyla.
Doviz kurunun artmasi ile yurtdisindan gelen herseyin fiyati otomatik olarak artmis oluyor, ozellikle akaryakit fiyatlarinin herseye dogrudan etkisi var. Bu da maliyetleri artiriyor. Bu durumda enflasyon kacinilmaz oluyor. Sonucta enflasyon hesabi Turk Lirasi uzerinden yapiliyor.
Su an doviz kurunda artis olsa direk yansitirlar, maliyetler aninda artti diye degil, o beklentiyle fiyatlara yansir. Aksi bir durum bence 2021 yilinda yasandi. Doviz uctu, ancak devlet akaryakittaki vergi payini azaltarak fiyatlari cok ucurmadi baslangicta, 0,75 euro falandi 1 litre benzin, Turkiye'de emsali gorulmemis bir olay, neyse asgari ucret de ayni, arti oncesindeki yillarin psikolojisinde hala ani artis gelenegi yoktu.
Su anki duruma baktigimizda bazi urunlerde son yillarda Euro/Dolar bazinda yuksek enflasyon var. Euro'nun kendi enflasyonuyla aciklanamayacak kadar yuksek bazi alanlarda, bunun cevabini ben de merak ediyorum ve uzman arkadaslardan bekliyorum. Umarim "dolari baskiliyorlar, aslinda 1 dolar/50 tl olmaliydi, baskilansa da piyasa boyle fiyatlaniyor" gorusunden daha derin birsey gelir.
Kur tabi ki artmasın diye baskılanıyor, ama arada da düşmesin diye baskılıyorlar çünkü tefeci faizi nedeniyle bol döviz girişi oluyor.
Döviz kuru artarsa çoğu satıcı otomatik olarak zam yapıyor, girdileri dövize bağlı olmasa bile. Yani döviz kurunun artması enflasyonu arttırıyor.