yoksa AYM ülkedeki en üst mahkeme mi? İnceleyen var mı?
Bir de bu mahkemeler eşitse şimdiki gibi yetki tartışmalarının
olacağı öngörülememiş mı?
anayasanın 153. maddesi gereğince "Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlar". dolayısıyla yargıtay'dan ve diğer bütün mahkemelerden üst konumdadır. Diğer mahkemeler aym kararlarına karşı itiraz edemezler.
dolayısıyla yetki tartışması diye bir durum yok. sadece yargıtay'daki akpli dostlarımızın hükümete yaranma çabası var.
malum parti kamuoyunun algısını öyle bozdu ki anayasa mahkemesinin en üst mahkeme olduğu konusunda bile tereddüt yarattılar. aym ile yargıtay aynı seviyede olabilir mi hiç? en basit örnek yüce divan aym'dir. parti kapatmaya aym bakar. 2007 akp kapatma davasını hatırlayın. aym elbette en üst seviye mahkemedir. detaylı bilgi almak istiyorsanız anayasa hukukçusu prof. dr. süheyl batum'u dinleyebilirsiniz.
Yargıtay şöyle açıklama yapmış:
Bilindiği üzere, Anayasamızın 146, 154 ve 155'inci maddelerinde yüksek mahkemeler; Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Danıştay olarak düzenlenmiş olup, birbirlerine üstünlük sıralaması öngörülmemiştir.
Anayasada boşluk mu var ?
ikisinin arasındaki hiyerarşi hiçbir zaman belirtilmemiş. yani anayasa'da yargıtay'ın nihai yargı karar organı olduğu da yazıyor, anayasa mahkemesi kararının herkesi bağlayacağı da. ama hangisinin kararı diğerini ezer gibi bir durum yok.
öngürülememiş değil aslında, anayasa mahkemesi ile yargıtay farklı şeylerle ilgileniyordu. meclisten bir kanun geçer, anayasa mahkemesine götürür iptal ettirirsin o ayrı. bir de yerel mahkemeden yargıtaya bir konu gider, ona üst bir karar çıkar o ayrı.
akp zamanında gaza gelip anayasa mahkemesine bireysel başvurunun yolunu açtı. şimdi ikisi de aynı konu hakkında karar çıkartır oldu ama hangisi daha üst belli değil.
can atalay konusu da böyle çıktı. adamın mahkemedeki başvurusu hem yargıtaya gitti hem de kendi bireysel olarak aym'ye başvurdu. ikisi farklı kararlar verdi. şimdi hangisi geçerli muallak bir durum ortaya çıktı.
Aslında doğrudan bir hiyerarşi yok. Ancak Aym bütün yasaları anayasa uygunluğuna insan hakları ihlalallerine uygunluğuna göre karar verir ve herkesi bağlar. Örneğin bir cinayet davasında Aym karar karara karşı karar veremez. Ama kararın usulen iptal edebilir. Bu durumda sanık usulüne uygun yeniden yargılanır.