Her sene ayni terane gercek mi gercekse bu sorun nedir nasil cozulebilir.
Adam 20 lira masraf ediyor mesela aracı da ürünü 10 liraya satın almak istiyor, çiftçi de sana bu paraya vereceğime çöpe atarım hamınna diyor.
Ürünü satınca gelen para , masraflara yetmiyor bazen. Bu sorunlardan bir tanesi.
Akrabalarda çok çiftçi var , ürün dökme - toplamama olayı onlarda yok ama genelde şöyle oluyor.
Hal 10 tl'ye alıyor (%20 kesiliyor elimize 8 tl geçiyor demişti kuzen) ; pazarda o hafta 30 tl'ydi. Bu iyi bir alım bu arada.
Şöyle düşün abi arabanı satılığa koydun , ölücü arıyor bir tane. 1 milyon tl istediğin arabayı 600'e alırım diyor sende yakarım bu arabayı 600'e vermem diyorsun. Biraz o hesap oluyor.
Bazen de ürünler dalında kalıyor. Bu sene limon mesela 1.5 tl'den almışlardı.Alanlar depoya çekti sanırım su an 70 tl mesela satışı.
Daldan toplama masrafı daha çok olacağı için ağaçta kaldı limonlar.
Videonun başlığı clickbait, çok daha geniş konulardan bahsediyorlar güzel sohbetti
youtu.be
Tarımdaki sorun mali politikalarla tarım politikalarının çeliimesi, bütüncül bir politika olmaması
daha çok hasat etmeme oluyor. çiftçiye verilen fiyat maliyetinden düşük olunca, en azından hasat için ek masraf yapmayayım diyebiliyor haklı olarak.
sorun hal sistemi. kabzımal denilen simsarcılar hiç bir maliyetleri olmadan çiftçiden çok daha fazla kazanıyorlar. devlet de hal zorunluğu getirerek bu sistemi besliyor.
yatırımın ilk kuralı sermayeni korumak. yüzbin masraf + işçilik harcadığın işinde emeğini alamazsan sinir krizini geçirirsin.
herkesin asgari ücretle çalıştığı bir fabrikada, herkesle aynı işi yapıyorken yarı maaş teklif edilirse yapacağın iki şey olur. ya işi bırakırsın ya da işten kaytarırsın.
tarımda detaylandırırsak tarladaki mahsul, çiftçi hakkı, toplattın yevmiyeci ve dayı başı hakkı, yükledin götürdün nakliye hakkı, hal hakkı, pazarcı hakkı, pazarcının pazarda kiraladığı belediye tezgahının hakkı, tüm bunların yan hakkları, giderleri ve sgk ve vergi ödemeleri eklenince tarladan kilosu 8e çıkan mahsulü 40a yemek olağan karşılanması gereken bir durum halini alıyor. çiftçi hiç para almayayım dese yine de ürünün nakliye ve vergilendirilmesi ile 20'den aşağı gelmez mahsul.
bu durum nasıl çözülürün tek yolu halkın alım gücünü arttırmak. bu sadece tarımla düzelecek bir durum değil.
Yeni hal yasası çıkacaktı normalde ama çıkarmadı bu işten nemalananlar. Aslında düzgün bir yasa olsa ve uygulansa sebze meyve fiyatları baya düşer.
Planlama köy kahvesinde yapılıyor. Hep birlikte önceki yıl para eden şeyler ekiliyor. Arz fazlalığı olunca para etmeyen ürün zarara sebep oluyor.
Bir otorite tarafından nerede ne kadar ekilecek, standartı ne olacak,dışarıda hangi pazarlar bulunup ne kadar satılacak, içeride ne kadar talep olacak hepsi önceden planlanması gerekir. A-B-C planları olması gerekiyor.
İdareciler genelde olayın para kısmıyla ilgilenir. Çiftçiye ne kadar ödenek ayrıldı, bu yıl ne verdik vb.
Gerçekten planlama yapacak ve takip edecek çalışkan bir kurul oluşturulsa onlarca milyar dolar ülke ekonomisine katkı sağlayabilir.
Dış politikayla da bağlantısı var. Ortadoğu, Asya ve Afrika pazarına gerekirse defalarca seyahat yapılıp ne satarız diye düşünülebilir.
Şekeri fazla üretiyoruz diye kota koyduk, fabrikaları kapattık Avrupa sadece BAE ye Suudi Arabistan'a Irak'a her yıl milyarlarca dolar şeker satıyor.