Tez danışmanınızla görüşüp çalışmak istediğiniz konuyu belirlemeniz gerekiyor önce. Bunun için de bol bol literatür taraması, kitap okuması vs yapmak önemli.
Konuyu belirledikten sonra nasıl bir çalışma yapmak istiyorsunuz? Anket kullanacaksanız hangi anketleri kullanmalısınız? Kaç kişiye ulaşacaksınız vs vs gibi bir sürü detay var. Bunları yine danışmanınızla belirleyeceksiniz. Etik kurul onayı alacaksınız.
Okulunuzun tez yazım kılavuzu vardır diye tahmin ediyorum, baştan aşağıya bir okuyup dikkat etmeniz gereken kısımları iyice öğrenin.
Konu ve çalışma şekli belirlendikten sonra üç aşağı beş yukarı bir şablon olacak elinizde. Daha sonrasında yapmanız gereken şey literatür taraması yola birlikte kuramsal bir çerçeve oluşturmak. Araştırmanızı yapmak ve sonuçları istatiksel olarak analiz etmek.
Genel hatlarıyla aklıma gelen bunlar ama bir sürü başka detay da var.
Siz ilk önce tez danışmanınızla görüşün, çalışmak istediğiniz konuyu belirleyin ve tez yazım kılavuzunu okuyun. Gerisi gelir.
Enstitünün sitesinde tez yazım kılavuzu muhakkak olur. Orada bütün teknik bilgiler yer alır zaten. Onun dışında kendimce hayati gördüğüm en önemli nokta not almak.
Her şeyin başı literatür taraması. Literatür taraması çok önemli çünkü bu sırada kaynakları tararken konuyla ilgili çok hayati noktalarla karşılaşırsınız, ilginizi çeken, daha önce bilmediğiniz birçok şey öğrenirsiniz. Hatta bu süreçte tezin iskeleti kafanızda baştan sona oluşmuş olur.
Eğer tarama sürecinde her kaynakla ilgili dikkat çeken yerleri not alıp rastladığınız yayınları da kolay ulaşacak şekilde kaydetmezseniz sonradan "böyle bir şey vardı", "bu olay böyleydi, biliyorum ama nerden biliyorum kaynağı nerde bunun", "ya buraya eklenecek çok örnek var aslında ama şimdi hepsini nasıl bulacağım" diye aranır durursunuz, içiniz daralır.
Okuma yaparken kafanızda çok güzel cümleler oluşur ama eğer not almamışsanız yazma sürecinde tıkanır kalırsınız. Bütünlük kurmakta zorlanırsınız. Aradığınız şeyi bulsanız bile okuma yaptığınız süreçte o bilgilerin birbiri içine geçtiği akıcı düşünce akışını tekrar yakalamak zor olur.
Kısaca düzgün not alın, gerisi gelir.
Notunuzda notun geldiği yerin kaynağını yazmayı unutmayın. O notla ilişkili diğer notlara referans vermeyi unutmayın. Bunlar parçaları birleştirirken çok lazım olacak. Notlarınızı numaralandırın.
En önemli şey okuduğunuzu not almak. Bir şey okursunuz, bunu hayatta unutmam dersiniz, ama not almazsanız kesinlikle unutursunuz.
Konunu araştırıp makaleler okuyorsun. Konuya hakim olmaya başlıyorsun. Tezin formatı da makale gibi. Giriş, genel bilgi, materyal-metot, sonuçlar, tartışma ve sonuç bölümleri oluyor ama makale gibi 5-10 sayfa değil de 50-100 sayfa oluyor. Kendi çalışmanı yapmadan sonuçlar (bulgular) bölümüne kadar yazabilirsin. Hatta, kısmen tartışma bile yazılabilir
ben muhendisim, gecen yillarda yuksek lisans tezi yazdim. lisans tirtti onu geciyorum. bir problem ya da fikir olur, sen bunun cozumune ya da gelisimine yonelik bir fikir gelistirirsin. bunu giris gelisme seklinde aciklarsin. sorunun cozumune yonelik hangi bilimsel yontemi kullandigini aciklarsin. en sona da arastirdigin sey ya da yaptigin uygulama ne tur bir degisiklige neden oldu onu kisa bir aciklarsin. genelde ana hatlariyla boyledir. bunu biraz kavramak icin yazilmis iyi tezlere (mumkunse iyi okullarda yazilmis) bir goz at derim.
iyi bir tez için önce elde veri olmalı. tez kaliteli veri üzerine kurulu anlamlı bulgular içermeli.
yazma dediğin literatür taramasıysa onda fazla zaman harcama. Türk tipi akademi buna çok önem veriyor çünkü elde veri yok. Dağa taşa üniversite açmışlar ama orada araştırma yapacak imkan yok. Böyle bir üniversitedeysen zaten bişey yapman çok zor.
tez yazmak demek o bunu bulmuş, şu şunu yapmışın ötesinde senin ne buldugun olmalı.
bir diğer önemli husus da şu: tezi nasıl yazacağına ilişkin bir strateji oluşturamıyorsan sıkıntın büyük. senden beklenilen özellikle master tezinde bunu nasıl yapacağını halletmen.
