Sadece kalburustu kesim mi kullaniyordu
Normal bir ciftci ailesi de istanbulda bir yere gidecegi zaman atla mi gidiyordu
Besiktastan, eminonune mesela.
Eski istanbul evlerinde ahir da olmasi gerekiyor degil mi
Sorunuzun cevabı biraz karışık, hala atla gidebilirsiniz. At arabaları hala kullanılıyor. Küçük şehirlerde ise hala çeşitli hayvanlarla ulaşım var. Sorunun diğer karışık kısmı da burası. İlla bir at sahibi olmanız gerekmiyor.
At tercih sebebi, ancak at binmek yetenek isteyen bir şey. Herkes atla seyahat etmiyor. Hem maddi durum açısından, hem de binicilik açısından. Eşek, katır ulaşımı da yaygın. At ve öküz arabaları da var.
Bu dönemi "at dönemi" değil de "otomobil öncesi dönem" olarak düşünmek daha doğru.
Ancak yukarda da dediğim gibi belli bir keskin değişim periyodu yok bunun. Otomobiller yaygınlaştıkça ve ulaşılabilir hale geldikçe hayvanların kullanımı da azalıyor. İlla belli bir nokta baz alınacaksa mevzuatın oluşum sürecine bakabilirsiniz.
Ben kısaca bir baktığımda otomobillerin şehir içi kullanımını regüle eden ilk düzenlemelerin 1913'te ortaya çıktığını gördüm. Karayolları trafik kanunu ise 1983'te çıkıyor. Aradaki bu 70 yıllık dönemi bir geçiş dönemi olarak düşünebilirsiniz.
www.aa.com.tr:~:text=Osmanl%C4%B1%20Devleti'nde%201900'lerin,%C5%9Fof%C3%B6rlerin%20s%C4%B1nava%20tabi%20tutulmalar%C4%B1%20istenmi%C5%9Fti.
Doğuda 90'ların sonuna kadar at arabası yaygındı. İstanbul'da filmlerden gördüğümüz kadarıyla 70-80'lerde en son kullanım zamanları. At üstünde bir yerden bir yere gitmek çok daha eskidir.
Sarıyer Çayırbaşı'nda sokak köpeği gibi Sokak Atı mevzusu yakın zamana kadar vardı hala vardır belki.
Onun dışında şehir içinde çingene mahallesi denilen yerlerde hala at oluyor ama artık ufak kamyonetler, triportörler yerlerini aldı.
Şu trafik levhası hala kullanılıyor.
Hayvanların binek olarak kullanılması dönemi ile otomobil dönemi arasında bir çizgi yok. Biri rantabl olmadığı için azalarak bitmiş. Belirli bir tarih de yok. İzmirin çöpçü eşekleri daha 20 yıl kadar önce emekli edildi. Faytonların kaldırılması da daha dün gibi.
İmtiyazlı sınıf diye bir şey de yok. Parası olan, ihtiyacı olan at alıyor. İzmir çingeneleri hala at kullanıyorlar.
www.ileritrafik.com
Ben at arabası gördüm şöyle takriben 5-6 sene önce, İstanbul'da. Bizim orada kentsel dönüşüm durumu var, bir dolu inşaat var, oradan "esmer vatandaş"lar malzeme götürüyor arabayla. Onlardan biri at arabasıyla gelmişti. Hoş atın iskeleti çıkmıştı direkt, o ayrı...uzatmaları oynuyordu hayvancağız.
İstanbul'un kırsal kesimlerinde at hala var, her gün görüyorum diyebilirim. Bunun dışında İstanbul'da en güncel örnek Adalar sanırım, kaldırılalı çok olmadı.