geçen sene 30 milyar $ gibi korkunç yüksek bir altın ithalatı gerçekleştirilmiş. bu da tabi cari açık tablosuna yazılıyor. ancak altına o gözle bakmamak lazım çünkü bir otomobil ithalatı değil, telefon bilgisayar ithalatı değil. tüketim ürünleri zamanla değer kaybeden daha sonra piyasadan dışarı ihracat ile çıkmayan ürünler ama altın ise değer olarak kalıyor ve duruyor.
mesela 2023 için 45b$ cari açık verdi ülke, gidişat çok kötü, ciddi bir düzenleme ve vergi gelmeli diyoruz. ilk bakışta doğru olabilir ama geçen sene tr'den yapılan 30b$'lık altın ithalatı bugün yaklaşık olarak 38,2b$ değerinde (ons altının 1900'lerden 2450'lere gelmesinden dolayı). ilk akla "Altın Hariç Cari İşlemler Dengesi" geliyor, thats ok ama bunu nasıl anlamam gerektiğini çözemedim.
biraz karmaşık bir mevzu ancak bunun üzerine yerli veya yabancı ekonomistlerin çalışmaları olduğuna inanıyorum, yönlendirmelerinizi de bekliyorum
Ne soruyorsun tam olarak?
sorum şu "whats the impact of gold imports on turkey's current account deficit". akademik çalışmalarda bakış açıları neler, şirketler ne diyor diye merak ediyor ve yönlendirmeler bekliyorum. "sizce dolar uçar mı" gibi kahvehane muhabbeti istemiyorum
Kahvehane muhabbeti olacak ama:
İthal edilen altın yerli halk tarafından alınıp yastık altına çekiliyor. Dolayısıyla Dolar ya da TL olarak bankacılık sistemi dolayısıyla da ekonomi içindeki para sistem dışına çekilmiş oluyor. Devlet burada Dolar ihrac etmiş ama karşılığında hiçbir kazanım elde etmemiş oluyor.
Evet dünya genelinde gelişmekte olan ekonomiler dolar sonrası sürece hazırlık yapıyor MB'ler altın topluyorlar buna paralel olarak ticarette yerel para birimlerine geçiyorlar yeni bir durum değil bu 2010'dan beri devam eden bir trend fakat son yıllarda süreç hızlandı. Cari açıkta önemli olan sürdürülebilir olması. Kaynak olarak akademik kaynakları ve ekonomi makalelerini takip edebilirsiniz.
@mirket, paranın yastık altına gitmesi vs aynı şeyleri düşünüyoruz ama sonuçta bu bir tüketim ürünü değil, değeri artarak ülke içinde durmaya devam ediyor. ama cari açık dediğimiz kavram ise teoride bir ülke için en temel göstergelerden biri, hal böyle olunca tr'nin riskini çok daha düşük görmeye başlıyorum ben.
2023 cari açık 45b$, altın hariç 15b$. ikisi arasındaki fark çok fazla. tr için birincisi çok riskli ve tehlikeli derim ikincisi için normal derim. işte bunu diyebilir miyim onu merak ediyorum :) dünyanın hiç bir yerinde mümkün değil ama teknik olarak varsayalım ki ülkede herkesin bi ihtiyacı çıktı herkes tarla alıp çiftçi oldu, altınını sattı diyelim. yıllarca hesap kağıdında çok feci eksi gözüken değer bir senede çok ciddi artıya geçmiş olacak.
sorma nedenim, cari açık benim en ciddi baktığım verilerden biri. tr'yi ise bu yönden kötü görüyordum. diğer ülkeleri incelerken bizim altın durumu gibi bir detay hiç bir yerde olmayınca aklıma takıldı. örneğin milli gelirin %5'i cari açığı olan ülkelerde en büyük gider kalemleri ya tüketim ya enerji bilmem ne. yerine konulmayacak, ödenmiş ve gitmiş ürünler. ama altın böyle değil.
Fiziki altın saklama konusunu diğer ülkelerde göremezsin. Bu bir kültür. Arap ülkeleri ve Türkiye. Ama asıl başı çeken Hindistan'dır. Şimdi de Çin başladı. Halkın fiziki altın alması kaydi altın ve Merkez Bankalarının altın alması farklı şeyler. Halktaki fiziki altın, ekonomiden çekilip çıkarılmış değerdir. Geri dönüşü çok çok zordur. Hadi ekonomi düzeldiyle çok az kısmı döner. Onun için ekonomi sevmez onu.
Kaydi altın zaten ekonomi çarkındaki paradır. Onda bir sıkıntı yok.
Merkez bankasının aldığı altın ise ekonominin zenginliğidir. Alınacak borçlar için teminattır. Çokluğu puan yükseltir.@doharkoman'ın söylediği bu Merkez bankası altını.
Senin dikkat etmen gereken detay şurada. Devlet o kadar güç durumda ki, bir gün bozdurulur umuduna tahammülü yok ve ayrıca da bir gün bozdurulmaz. Yani altın bozdurmak kültürümüz gereği çok zordur.