millet nasıl olsa anlamıyor, biz yapay zeka kelimesini kullanalım da fiyata 2k daha bindirelim diye düşünüyorlar. ben de yapay zeka ile göz muayenesi gördüm geçen gün. :D
öğrenme kabiliyeti benim için temel kriter. çalışma prensibinde "öğrenme" mekanizması var mıydı? hala olmayabilir ama geçmiş verilerinde bu olmalı.
problem çözebilme var mı? otomasyon sistemi gibi belirli işlevlere cevap vermek harici, herhangi karmaşık bir şeye cevap verebiliyorsa direkt yapay zekadır diyebiliriz. bu bir resimde x yerini silip yerine uçan kaplumbağa koy deyince yapabiliyorsa veya bir excel tablosu verip burada ne analizler yapılabilire iyi kötü cevap verebiliyorsa yapay zekadır. gerisi laf-ı güzaf
bircok kaynaga gore bir seye yapay zeka diyebilmek icin minimum bu nitelikleri tasimali: "kendi kendine problem cozebilme ve akil yurutme", "kendi kendine karar verebilme", "ogrenebilme". tabi tum bunlar cesitli seviyelerde, belli bir konuda uzerine, veya cok daha genel konularda, veya "supervised" olabilir
ama tabi pazarlama amaciyla siradan algoritmalar ile calisan sistemlere de yapay zeka denilip satis yapmaya calisiyorlar cogu zaman.
tum bunlara ek olarak gunumuzde yapay zeka bircok kisi icin sadece LLM yani buyuk dil modelleri olarak goruluyor. cunku hayatimiza en buyuk etkiyi chatgpt gibi dil modelleri ile yapti. ama aslinda cok daha genis bir kavram, illa bir sozel cikti yapmak zorunda degil. cikti olarak dogru/yanlis gibi boolean veya numerik sonuc cikartan yapay zekalar da var.
bir bilgisayar programinin yemek tarifi gibi once su koy sonra makarnalari koy hasla vs. vs. seklinde algoritmasi olur. fakat bazi islerde algoritmamiz yok ornegin yuz tanimada, yani programci yuz tanimayi yapan bir program yazamaz yukaridaki tarif gibi. bunun yerine veriden yuz tanima yapabilecek genel programi yazar direkt yuz tanima yapmaz, taniyacak olan kodu tasarlar. buna da yapay zeka diyoruz en ozetle.
biraz daha detayli ogrenmek isterseniz asagidaki video gayet tatmin edici ucu de mukemmel hocalar hem de basit anlatiyorlar.
www.youtube.com 
karmasik detayli algoritmalarin disinda yapay zeka dedigimiz kavram aslinda cocuklarin bile anlayabilecegi cok basit algoritmalari da icinde barindirir. basit bir problemin cozum suresini a&b prunning ile kisaltan bir cihaz icin de yapay zeka based diyebilirsiniz ki bence bunda hicbir sorun yok. ayni sekilde genetik algoritma sirf icinde sinir aglari yok diye yapay zeka disinda midir? genetik algoritma bir seyleri ogreniyor bile diyemem. ama evet bir problem genetik algoritma ile cozuluyorsa yapay zeka kullanilmis diyebiliriz.
ama gunumuzde bu terim artik sirf havali gorundugu icin ve ya da minik startuplarimizin yatirim toplamak adina kullandigi bir pazarlama teknigine donustu.
edit: yukaridaki tanimlarin coguna gore bulanık mantık bile yapay zeka degil mesela. cok aci.
kural bazlı değilse yapay zekadır. hangi büyüklükte işi çözdüğü farketmez.
edit: @badcode +1 genetik algoritmalar öğrenmez bile ama mutasyonlar oluşturarak ve en elit gen'i seçerek doğru sonuca ulaşır. önemli başlıklardan biri. yapay zekayı anlamak için sadece llm'lere odaklanmamak gerek.