Sürekli bu kıyaslamayı yapıyoruz.
Muhtemelen ekonomileri kıyaslamak için birçok parametre var.
Anlayamadığım bir şey de enflasyon. E enflasyon var, evet, her şey pahalanıyor, ama maaşlarımız da artıyor. Burada önemli olan bu artışların birbirine oranı olmalı. Yoksa enflasyonu çok yüksek olan ülkelerde maaşlar zaten enflasyon oranında artamıyor mu?
Özetle, döviz kuru ve enflasyonu kolayca anlayabileceğim bir açıklama/kaynak çok iyi olurdu.
Teşekkürler.
Diğer şeyler hakkında bilgimiz olmadığında 1 levanın 15 TL olması hiçbir şey ifade etmiyor. Ortalama gelirler, asgari ücret, fiyatları bilmeden anlamsız. Diğer her şey sabitken kur artması hakkında yorum yapabiliriz ancak diğer şeyleri bilmeden işte z yıl içinde levanın a liradan 15 liraya çıkması bize çok bir bilgi vermiyor.
Dediğiniz kısım doğru, diyelim enflasyon %x olsun, piyasadaki her şey (gelirler vs. de) %x artmış olsa enflasyon çok büyük bir problem değil ancak baktığımızda görüyoruz ki yüksek enflasyon ortamında bu gerçekleşmiyor. Gelir dağılımı bozuluyor, varlık fiyatları doğru değerlerini kaybediyor vs.
Şu an Bulgar Levasının 15 Lira olması tek başına bir anlam ifade etmez. Ancak son 1 yılda, son beş yılda, son 10 yılda gibi sürelerde nereden nereye geldiği o ülke ekonomisinin ne derece başarılı ya da başarısız olduğu yönünde fikirler veren parametrelerden biridir.
Bir ülkede enflasyon varsa ve serbest piyasa ekonomisi ile yönetilen bir ülkeyse parası diğer ülke paralarına karşı aynı miktarda değer kaybına uğrar. bu da o ülkenin o miktarda fakirleştiğinin en büyük göstergesidir. Serbest piyasa ekonomisine müdahale edilen ülkelerde (örnek biz) aynı miktarda değer kaybı piyasa şartlarında oluşmayıp sıçramalar şeklinde olur.
Emrah Lafçı'nın Bilmeyene Anlatır Gibi diye bir video serisi vardı. O listeye bir bak istersen.
Enflasyonu şurada anlatıyor.
www.youtube.com 
bulgar levası uzun bir suredir euro'ya sabit durumda. o yuzden euro'daki degisimden kaynakli artisin buyuk cogunlugu (bence)
Birimlerin bir önemi yok, önemli olan paranın alım gücü. Yoksa bugün 3 sıfır atsak 1 tl 66 leva yapar sanırım.
Bir saatlik vasıfsız işçi ücreti kaç leva mesela orada? Bu 1 saatlik ücret ile mesela kaç gram ekmek alabiliyoruz, ya da kaç yumurta, ya da bir ayakkabı için kaç sat çalışmak gerekiyor vs gibi bir sürü etken var.
Anlık olarak bir şey ifade etmiyor.
Paranın değeri, o paraya sahip olmak için ne kadar ödemek istediğinle alakalı. Mezela eskiden 1 elma satarak 1 tl alabiliyorken şimdi 1 elma satıp 10 tl alabiliyorsan enflasyon vardır. Fazla olan şeyin değeri düşer. Kredi faizleri düşürülerek çok fazla tl üretildi. Bu da enflasyona neden oldu. Doğal olarak artık 1 leva için daha çok tl ödüyoruz. Türkiye'de çok fazla yabancı para yok. Az olan şey değerlendiği için altın, dolar pahalanıyor. Eskiden 1 dolara aldığımız şey yine 1 dolar ama artık 3 lira yerine 30 lira ödüyoruz. Peki bizim maaşımız bu kadar arttı mı? Elbette artmadı. Sadece 12 ayda 1 zam alan insanlarız. 10 yıldır yaşam standartlarımız zayıflamaya devam ediyor.
Ayrıca şöyle birşey de var.
Enflasyonun üzerinde zam almaz isen zarar etmiş oluyorsun. Çünkü geçen sene içinde fiyatlar artarken senin maaşın aynıydı.