Peki western mantığında, telgraf ofisleri oluyor muydu?
Mektup mu yazılıyordu?
Yani hem yönetim hem de halk arasında iletişim nasıl sağlanıyordu?
Telekkürler.
Evet, telgrafla ya da mektup veya haberci.
!.Dünya savaşı ve kurtuluş savaşı anılarında bol miktarda 'Makine başına çağırdım/ çağrıldım ve görüştük.' cümleleri vardır.
Atatürk'ün telgraf memurlarını övücü ve 'Kurtuluş savaşını onlar sayesinde kazandık.' minvalinde sözleri vardır.
Osmanlı döneminde Haberci konusunda da şöyle bir detay var. Osmanlıca el yazısının okunmasındaki güçlükler ve ana konunun bilinmemesi durumunda karşı tarafın anlaması konusunda yaşanan sıkıntılar nedeniyle Osmanlı Döneminle sadece Harbiye Nezareti bünyesinde Latin Alfabesinin kullanıldığı bir dönem olmuştur.
yonetim tamamen telgraf ve yakin mesafelerde hat kurulmussa telefon ile.
halk daha cok posta ve mektup sistemi ile. bildigim kadariyla acil bir isin oldugunda gidip telgraf ofisinden cekebiliyordun. hatta bu telgraf isi cok yakin gecmise kadar devam ediyordu. ben diyeyim 80'ler sen de 90'lar.
çanakkale'de (1915) telefon kullanılıyordu cephede.
daha da öncesi derseniz, ordu işaretleşmelerle-gözcülerle kısa sürede manevrasını-hareketini koordinasyonu bozmadan yapabiliyordu.