elbette ulkeden ulkeye degisiyordur ancak almanya, hollanda, ingiltere gibi basat ulkeler icin bilgi ariyorum daha cok.
almanya icin; is bulduktan sonra tasinmadan once calisma amaciyla vizeye basvurmak gerekiyor. bu vizenin cikip cikmayacagi ise calisilacak meslek dalina ve bulunan isin verecegi ucrete gore degisiyor. ornegin doktorlar ve muhendisler icin vize basvurusu buyuk oranda kabul ediliyor.
vize kabulu aldiktan ve tasindiktan sonra 3 ay icinde oturum basvurusu yapiliyor. ilk 4 yil sureli oturum veriliyor, suresi doldukca uzatmak gerekiyor. bu sure de is sozlesmesi suresine bagli ve kisiden kisiye degisiyor, kimi 6 ayda bir uzatmak durumunda kaliyor, kimi 2 yilda bir.
4 yil sonunda suresiz oturum aliniyor. bununla vatandas degilsin, oy kullanamiyorsun ama omur boyu almanyada kalip, tum haklardan yararlanabiliyorsun. ama bir senede 6 aydan fazla almanya disinda gecirirsen bu hakkini kaybediyorsun.
8 yil sonunda da alman vatandasligi hakki kazaniyorsun. bazilari icin bu 6 yil ama herkese bu hakki vermiyorlar. alman vatandasligi icin de dil sinavi ve vatandaslik sinavini gecmek gerekiyor. ama alman vatandasligi almak icin turk vatandasligindan cikmak da gerekiyor. almanya turkler icin cifte vatandasligi kabul etmiyor, ancak 18 yasindan kucukler cifte vatandaslik sahibi oluyorlar, yaslari 18 olunca da ya turk ya alman vatandasligini secmeleri gerekiyor.
ingiltere icin farkli vize tipleri ve degisik sartlar var. bir ornegi sponsorluk alinan "skilled worker" icin vereyim.
is bulup gitmek seklinde olmuyor. sizi ise kabul eden sirketle anlasiyorsunuz ve siz tr'deyken calisma vizesi (skilled worker olan) prosedurleriniz basliyor. bu vizeyi aldiktan sonra gidip, yerlesip, calismaya basliyorsunuz.
5 yilda kalici oturum aliyorsunuz. 6 yilda da vatandaslik hakki oluyor. vatandaslik icin bazi sartlari var saniyorum ancak o kadar uzun sure kalip, kulture adapte olduktan sonra zor olacagini sanmiyorum.
edit: soylemeyi unutmusum. bahsettigim sekilde ve vize tipiyle giderseniz sadece o sirkette (hatta sadece o pozisyonda bile olabilir emin degilim) calisabiliyorsunuz. ek is yapamiyor veya ayni sureci tekrarlamadan baska bir sirkete gecemiyorsunuz.
iş bulmadan zaten taşınamazsı ve çalışma iznin olmaz. iş başvurusu yapıp sponsor bulman gerekir. ankara anlaşması varken ingiltere kolaydı. ankara anlaşması hollanda'da devam ediyor sanırım.
saydığın seçeneklerden en kolayı almanya.