1. Işık hızının nasıl bulunduğuna dair gugıldan araştırma yaptım.
bilimgenc.tubitak.gov.tr
Şu linkte ise daha sonraki çalışmalar da var.
www.aydinlatma.org
1600 lü yıllarda Roomer ın çalışmasına bakacak olursak
X= v.t
Jüpiterin uydusunun karanlıktan çıkma süresini yani t'yi biliyor. Peki yolu nasıl hesapladı da hızı buldu Roomer? Sorum bu.
Bir hesaba göre yolu şöyle bulmuş olabilir. Dünya güneşin etrafında dönerken çizdigi halkanın iki zıt ucundayken jüpitere en yakın ve en uzak konumda bulunsun yer küre. Yani dünyanın yörüngesinin çapı yol'u versin.
Dünyanın yörüngesinin kaç km olduğu nasıl hesaplandı o yıllarda? Ya da şimdi nasıl hesaplanıyor
2) Fay hatlarının nasıl bulunduğunu gugılda bulamadım. Araştırmalarım sonucu 1940 lı yıllarda profesör İhsan Ketim Kuzey Anadolu Fay hattını bulmuş. Peki yerin kaç km derinliğinde olduğu nasıl biliniyor. Tüm anadoluyu tek tek gezerek mi bu grafiği çıkardı bunun yolu yöntemi nedir?
2. KAF hakkında bilgim yok ama üniversite yıllarında San Andreas fayı ile ilgili şunu izleyip etkilenmiştim, bir fay hattının nasıl keşfedildiğini ve ardından gelen çalışmaları anlatıyor:
www.dailymotion.com
Önemli uyarı: Türkçe dublaj içerir
Birinci soruyu net olarak açıklayacak kadar teknik bilgim yok ama özet olarak geometri ve trigonometri kullanarak mesafeler, çaplar, çevreler hesaplanabiliyor. Araştırırken kolaylık olması açısından şuraya bakabilirsiniz;
evrimagaci.org
Fay hatlarının tespit edilmesinde kullanılan birçok yöntem varmış. yerinde yapılan fiziki incelemeler, havadan ve uzaydan yapılan görsel incelemeler, tarihsel Sismolojik kayıtlar gibi. Örneğin siz bile Google Earth’ü açıp baksanız kuzey Anadolu, san andreas gibi fayları çıplak gözle anlayabilirsiniz. Ya da Everest’in olduğu dağ sırasına bakarsanız nasıl iki plakanın birbirini sıkıştırdığını ve dağ sıralarını yarattığını görebilirsiniz. Keza Japonya’da neden manyak gibi depremler olduğu da hemen ülkenin kıyısında, okyanusla kesiştiği yerdeki derinlik farkından anlaşılabiliyor, plakaların birleşim noktası gibi.
1. kepler'in yasalari. kepler formulize etti, ondan once de hesaplayan olmus olabilir bilmiyorum. ama kepler ile beraber her gezegenin yorunge averajini bilebiliyoruz.
kepler'in ucuncu yasasi t^2 = K*r^3. yani gezegenlerin gunes etrafinda donus periyotlarinin karesi ile gunese 'ortalama' uzaklarinin kupu arasinda matematiksel bir iliski var.
diger yasalari sayesinde de degisen yorunge mesafeleri ve hiz arasinda iliski kurulabiliyor.