ittifak denilen şey tam olarak nasıl oluyordu? biz mv seçimlerinde bir ittifaka mı oy vereceğiz, yoksa chp mhp akp vs. mi vereceğiz?
eğer ittifaka oy vereceksek parti parti baraj meselesi olmayacak mı?
eğer partiye vereceksek ittifak kısmı tam olarak nerede devreye giriyor?
yani bir ilden akp ve mhp ayrı ayrı mv aday listesi mi yayınlayacak, yoksa birleşip bir liste mi yapacaklar? nasıl oluyordu bu?
sen partiye vereceksin ittifaklar baraja göre birbirine eklenecek.
yani sormak istediğim şey şu aslında. cumhur ittifakı %45 oy aldı. bunun da %6'sı mhpnin. o durumda mhp milletvekili çıkaramıyor mu?
Eğer 2018'deki sistem korunursa;
2018'de pusula şöyleydi. Cumhur ittifakını örnek alalım.
Akp'ye oy verebilirsiniz
Mhp'ye oy verebilirsiniz
Ya da ikisinin yerine ortak ittifaka oy verebilirsiniz.
Türkiye genelinde hesaplanırken ittifak oyu hesaplanıp %10'u geçiyorsa ittifak içindeki tüm partiler barajı geçmiş sayılıyordu.
İl içinde de ittifak toplamlarına gore dağılıyor milletvekilleri. Sonra da ittifak içinde kendi aralarında dağılıyor
şöyle sorayım tam aydınlanması için:
baraj %7 oldu diyelim
mhp gitti %6 oy aldı
ittifak olarak da %45 oy aldı.
bu durumda mhp vekil çıkarabiliyor mu?
takip eden soru şu:
mhp %7 aldı
ittifak %45 oy aldı.
bu durumda mhp'nin milletvekili kendi aldığı oydan dolayı (ittifaktan bağımsız) artıyor mu?
İşte sistem değişir mi değişmez mi bilemiyoruz şu an. Çünkü baraj %7 olsun ama ittifak içinde barajı geçemeyenler mv çikaramasın gibi söylentiler vardı. Ama aynı sistemle baraj %7 oldu diyelim.
O zaman mhp milletvekili çıkarır. Takip eden soruda da artırabilir ama artıramayabilir de hatta azalta da bilir :) çünkü ülke genelindeki oy oranından ziyade her ildeki ayrı ayrı oy oranları önemli. %1 artış nereden olmuş nasıl yansımış mv dağılımlarına o önemli.
çorba oldu iyice :) örnek üzerinden gidelim. sistem hiç değişmese.
istanbulda 100 mv var diyelim
baraj da %10.
seçimlerde oy oranı şöyle oldu:
%50 millet %50 cumhur.
%41 akp %9 mhp aldı.
istanbul oylarında da %20 oy aldı mhp. %30 akp %50 de diğer partiler/ittifaklar.
mhp ne kadar milletvekili çıkarır?
ikinci senaryo
%50 millet %50 cumhur
%40 akp %10 mhp.
mhp yine istanbulda %20 oy aldı. %30 akp, %50 diğer partiler/ittifaklar.
mhp kaç mv çıkarır :)
Yukarida anlatildigi gibi %7 olayi su anda MHP icin bir sey ifade etmiyor ama MHP'nin istedigi zaman gemiyi terk edebilmek icin boyle bir numaraya girdigini dusunuyorum.
İki durumda da MHP'nin istanbul'dan aldığı mv sayısı değişmez. Çünkü il içinde hesaplanıyor bu oran. İldeki yüzde değişmediği için ikisinde de aynı milletvekili sayısını alır. Sayı isterseniz D'hondt sistemi kullanılıyor Türkiye'de seçimlerde. tr.wikipedia.org şuradaki örneğe göre hesaplanabilir tam sayıyı merak ederseniz.