Bugün Patron, Iscilik fiyat listesi olusturuyordu. Birden şu soruyu sordu.
"850 takimlik iş 1 takima düşerse fiyat ne kadar değişir?"
Tek bildiğim şu. Parcalari talasli imalat ile uretecegiz ve sadece iscilik fiyati verdigimizdi.( Malzemeler karsi tarafa ait)
Ey muhendisler, bundan ne anlarsiniz siz?
Daha aciklar misiniz dedim adama, 850 adet urun uretecekken 1 adet urun ureticem iscilik fiyati ne vermeliyim diyor.
Ben de 1 adetlik uretimdeki iscilik maliyeti 850 adetlik uretim maliyetinden fazla olur dedim. Elimde yeterli doneler yok ne diyebilirim ki dedim..
Bende mi tuhaflik var patronda mi?
sabit işletme giderleri temalı bir soru olarak anladım ben.
Daha güzel cevaplar gelecektir ama ben de iktisatcılara sizin yaşadığınız bu durumun tam tersine:
Neden 1lt şişe su 1tlyken
2lt su neden 1,5tl diye sormak istemişimdir.
İkinizde de tuhaflık yok.
üretim maliyeti: ilk madde malzeme + işçilik + genel giderler
aynı zamanda toplam maliyet: sabit maliyetler + değişken maliyet x üretim hacmi
işçilik maliyeti burada değişken maliyet olarak alınır.
ancak maliyetlerin çoğu karışık maliyettir. yani 10 tane ürettiğinde işçilik maliyeti 10 iken 1 tane ürettiğinde işçilik maliyeti 1 olmaz. çünkü üretim yapmasan da işçiye para vermeye devam edersin, uzun süre üretim düşerse ancak planlı bir şekilde işçi çıkarırsın, işçi çıkarma maliyetine katlanırsın, demek ki işçi maliyeti %100 değişken maliyet değilmiş. karışık (mixed) maliyetin ne kadarı sabit ne kadarı değişken, bunu da hesaplayabiliyorsun.
öte yandan, 1 tane malın işçilik maliyeti ile 850 tanenin birim işçilik maliyeti farklıdır. üretim kapasitesi de önemli burada. başka faktörler de var. örneğin batch süresi, yani tek seferde kaç tanelik parti üretiliyor. 100 tane birden üretimden çıkıyorsa, 1 tane üretmek de 100 tane üretmek ile aynı süreyi alabilir. ya da 100'erli 8 batch 8 saat alır. 850 tane için 50 taneli %50 kapasiteyle üretim yapılır, işçilik maliyeti bu 50 ürün için 2 katı olur.
başka, fire de önemli. %5 fire veriliyorsa, 850 tane içindeki fireyi de hesaba katarsın.
bir de learning curve var. üretim yaptıkça daha verimli üretirsin. onun da ayrı hesabı var ve işçilik maliyetini etkiler. aynı malı sürekli üretiyorsan, birim işçilik maliyetin dün 100 tl iken yarın 99 tl olabilir.
bunlar gerçek maliyet. öncelikle üretim bütçelerken standart maliyetler belirlenir. daha sonra dönem sonlarında gerçek veriler ile standart maliyetler düzeltilir. bir yere fiyat verilirken de standart maliyet verilir. gerçekte maliyetler çok farklı gelişebilir.
son olarak, çok büyük ihtimalle 850 birimlik üretimdeki birim işçilik maliyeti sadece 1 tane yapılacak üretimdeki işçilik maliyetinden daha azdır. yani, doğru demişsin. nasıl tersi olabilir? dediğim gibi kapasite artırman gerekir, daha fazla işçi alırsın, işçiler üretim yapmadan boş kalır, kapasite kullanım oranın düşer, o zaman 850 tanenin birim işçilik maliyeti yüksek çıkabilir.
