insanlar dolar su kadar olmus diyor; ama alis mi, satis mi? hangi banka? komisyon vs.. bunlari yazmiyor.
bu olay benim kafami karisitiriyor. farzedelim garanti'de 5000 dolarim var. sadece garanti'de satabiliyorum. insanlarin konustugu kur ile benim reelde alacagim para arasinda fark oluyor.
dedigim gibi ekonomi cahiliyim. gerizekaliya anlatir gibi aciklar misiniz?
Alış satış farkı çok önemsenecek bir mesele değil. Asıl gündem doların ne kadar yükseldiği. Anlık fiyat bir referans. Yani atıyorum investing'teki anlık fiyat 13,05 ise buna göre bir yorum yapılıyor sadece. Alım satım farkı, kambiyo vergisi vs. vs. dert edilecek şey değil. Çünkü onlar hep var. Dolar hakkında yorum yapmak için de illa dolara yatırım yapmış olmak gerekmiyor. Çünkü birinin doları olsa da olmasa da bu artış hayatını etkiliyor (ithalata bağlılık nedeniyle sürekli artan fiyatlar vs.). Haliyle dolar yorumu yapacak biri gidip garanti bankasının satış fiyatı neymiş, aradaki makas neymiş, kambiyo vergisi neymiş, bunları düşünmez. Düşünmesine de gerek yok. Açıp investing'e veya muadillerine bakar. Orada tek fiyat vardır ve bu fiyatı referans alarak yorum yapar.
Özetle senin 5 bin doların kaç TL ediyor meselesi gündemi ilgilendiren bir konudan ziyade seni ilgilendiren bir konu. Dolar %10 değer kazanınca senin yatırımının TL karşılığı da %10 değer kazanıyor. Çünkü kambiyo vergisi sabit. Makas aralığı da aşırı dalgalanma olmayan günlerde aşağı yukarı hep aynı yüzdelik oranda oluyor.
Sen o 5 bin doları alırken örneğin garantideki dolar satış fiyatı 12,05 olsun. Sen 12,05 liradan 5 bin doları alırken alış fiyatının da 11,85 olduğunu görüyorsun. Haliyle bu yatırımı yaparken "Garanti'nin alış fiyatının 11,85'ten 12,05'e gelmesi lazım ki ben zarar etmeyeyim" gerçeğini görüyorsun (kambiyoyu ihmal ederek yazdım bu örneği). Şimdi sen 12,05'ten aldın doları. Investing'e baktın. Orada tek bir fiyat var. O da 11,95 olsun. Sen bu fiyatı referans alacaksın. Investing fiyatı 12,15 olursa "Garantinin alış fiyatı da 12,05'e gelmiştir." gibi basit bir matematiği yapabilirsin. Yatırımını da buna göre kontrol edersin.
Şunu da ekleyeyim. Dolar şu an 13,05 ya mesela. Çok yüksek değil mi?
Doları 2 yıl 13 lira seviyesinde tutmayı başarabilsek kimse "dolar yüksek" yorumu yapmaz. Çünkü dediğim gibi asıl gündem doların enflasyonlar farkından (TR enflasyonu - ABD enflasyonu) hızlı yükselmesi. 2 yıl doları 13 seviyesinde tutmak ekonomik başarı sayılır bence.