Eğer bu yaşıma kadar matematiği yanlış öğrenmediysem olumsuz değil, olumlu etkiliyor.
Maaş 1000 dolar olsa, 1 dolar=10 lira iken maaş 10 bin lira.
Aynı maaş 1 dolar=12 lira iken maaş 12 bin lira.
Maaş 2 bin lira artmış oldu.
Bu dediğim tabii ki Türkiye'de yaşayıp TL olarak harcayanlar için.
Dolar harcayan insan için değişen bir şey yok.
teoride olumlu etkiliyor, fakat pratikte olumlu bir etkisi pek yok.
3,5 yıl önce ikinci el olarak aldığım otomobili (kullandığım ve eskittiğim halde) şu anda satmaya kalksam dolar bazında bile aldığım fiyattan daha pahalıya alıcı buluyor olması küçük bir örnek. otomobil doğru bir kalem değil diyebilirsiniz, fakat enflasyon sepetine giren ürünler dışında piyasadaki neredeyse her şeyin fiyatı, dövizden daha hızlı artıyor sanki.
yani TL ile maaş alandan daha az olumsuz etkileniyorlar diyebiliriz.
enflasyonun da doğrudan dolardan etkilendiğini varsayarsak ve aşağı yukarı benzer şekilde dersek onlar için bir şey değişmiyor, tl ile alanlar kaybediyor.
turk lirasi cinsinden degeri belirlenen seylerde olumlu etkiliyor; ornegin evini boyamaya gelen ustanin gunluk yevmiyesi, pazarda satilan yerli domates, bankadan cektigi kredi, turk lirasi cinsinden odedigi vergi vs. bunlar sonucta yine de artsa bile dolayli yoldan artan seyler, o yuzden nispeten az ve yavas artiyor fiyatlari.
degeri dolar ile belirlenen seyler ise, ornegin iphone, samsung tv, ithal domates, yurtdisi tatili, nike ayakkabi falan cok fark etmiyor. dolarla paralel bunlarin fiyati da artiyor.
olumsuz etkilendikleri bi durum pek yok. devletin dolarla maas alanlara daha fazla vergi gibi bi uygulama yapmadigi surece tabi.
dolarla maaş alan insan bir anlamda her ay maaşına tl cinsinden zam alıyor ancak kârı bundan ibaret. bu kişinin ev tarla vb yatırımları olduğunu düşünün, tl cinsinden varlıklara. bu kişi aylık maaştan kazandığının kat kat fazlasını bunların değerinin dolar karşısında erimesinden kaybediyor olabilir. ülke içindeki her şeyle beraber fakirleşiyor, mal mülk sahipleri de istisna değil.
Turkiye'de doviz kazanan adamin kaybi etrafindaki yasamin kotulesmesi olur. Mahallen yanarken birtek senin evin ayakta kaliyorsa, senin evinin ayakta kalmasinin cok da bir degeri kalmiyor. Ama bunu kafaya takmayan birisi isen, fazla birsey hissetmeden dumduz yasamaya devam edersin. Alim gucunde bir degisiklik olmaz, hatta hafif iyilesebilir.