Şu anki sıkıntı nerede? Nasıl ve ne zaman çözülür tahmin var mı?
araç temini konusunda mı yoksa tarım ile alakalı mı sordunuz?
Cin konteyner topluyor ekipman sikintisi var genel olarak. Nasil cozulur ne zaman cozulur bilmiyorum?
@killerbee Bildiğim kadarıyla daha genel bir sıkıntı var sadece araç değil.
@kuzey li Piyasayı kızıştırmak için mi böyle bir hamle yapıyor Çin, amaç nedir?
İngiltere'deki nakliye şürücüleri krizi ile başladı. Belki de daha geriye gidersek Süveyş kanalını kapatan konteyner gemisi ile.
Rastgele değil planlı bir kriz bunlar. Anlaşılan covidle başlayan kriz sürecini ekonomik olarakta sürdürecekler. Pahalılık zaten iyice bel büktü.
Bunun yanı sıra dijital şirketlerin karları kat kat artıyor. Kripto paraya da rağbet arttı. Dünya çeşitli açılardan bir değişim yaşıyor. Ama alışıldık bir süreç değil bunlar.
Birileri kendi hazırladığı sözde yenilikleri toplumlara kriz yaşatarak kabul ettiriyor.
Çin hastaydı geçen sürede ama yaklaşık bir yılda kendine geldi düzeldi. Ya da hasta göründü. Ama nedense dünya hala kendine gelemedi.
Çin'in bir kuşak bir yol projesini, uzandığı güzergahları , hazırlık ve gelişim aşamasını buna dahil olan ülkeleri ve lojistik şehirler kurma faaliyetlerini iyi incelemek lazım.
Ayrıca Çin'in Afrika'da da oldukça büyük proje ve faaliyetleri var.
ama Afrika onlarca yıldır hala aç/susuz. Bize belgesellerle de öyle yokluk içinde kalmaya mecbur oldukları hissettirildi.
Sandık ki Afrika, sadece Kaplan ve Ceylan'ın kendi hayatları için koşturdukları bir yer.
Ama öyle değil. Afrika'nın da büyük yer altı zenginlikleri var. Ama afrikalıya ait değil maalesef. Oradaki ülke siyasetçilerin parayla satın almak hiç zor değil. Sudan buna bir örnektir.
Fransa'ya karşı da ayrıca uyanış halinde girdi afrika. Bazı yerlerde Fransızca resmi dil olmaktan çıktı.
Bu devam edecek gibi.
Yeni dünya düzeni falan filan. Sözde döviz dusecekti, pandemi sonrası üretim Türkiye'ye gelecekti falan filan...
Neyse, basite indirgersek;
- gerek covid dönemi gerek evergiven ile konteyner hareketleri kisitlandi. Sonuçta gemi var ama ekipman yok vs böyle olaylar oldu. Bu durumda armatorler fiyati artirdikca artirdi, sonuçta kim öderse o kazanir. Sonrasında bu uzun bekleyisler sonucu yola çıkan gemiler limanlarda yogunluga yol acti, yogunluk oldukça bu ekipman krizi gene ortaya çıktı. Yani asil sikinti firmalarin jit/az envanter kafasi gitmesi sebebiyle patlamasi. Çünkü lojistik kisminda olan en ufak olayda dagiliyor tedarik zinciri.
-sonrasinda genel elektronik parca dünyasında sıkıntı başladı çünkü kapali olan fabrikalar bir anda açınca kapali olan fabrikaların taleplerini düşüren tedarikciler yetisemedi (bu cip krizi iste. Araba fabrikalari kapatti tekrar acti ama cip satanlar baska endüstrilere vermeye baslamisti).
Şu an covid sıkıntısı hala var. Bir adet covid bulunan sinir/liman kapaniyor. Haliyle ne kamyon yapabilirsin ne tren. Fabrikalarda da benzer durumlar var. Buna ek Çin'de Avustralya ile olan kömür anlaşması sıkıntısı sebebiyle enerji krizi başladı, fabrikalar bazı günler calismiyor falan haliyle tekrar tedarikçi krizi oldu.
Bir de bu armatörlerin limanı doluluktan pas gecmesi falan da var, o da sıkıntı yaratiyor.
Su an 2022 ortalarina kadar böyle gene. Ama her zaman olduğu gibi çözülür. Ilk defa yasanmiyor tedarik krizleri. Türkiye'de ise tedarik değil ekonomik kriz var.
Bu arada şoför her yerde eksik çünkü zor iş, pis iş, prezentabl değil. Ama o da çözülür, market dengesini bulur.
Genel tedarik krizi bir şekilde biter. Sadece covid+evergiven tam bir kombo oldu hem üretimi hem lojistiği etkiledi. Bir de covid sonrasi toparlanmanin bu kadar hizli olacagi dusunulmedi belki de ondan talep tahminleri az yapilmis olabilir bu da hammadde, parca tedariğini etkilemistir.
Bu arada ben kendi çalıştığım yer için konusursam durum düzeldi önceki aylara göre (100bin calisanli amerikan şirketi). Önceden 4-5 hafta gec konteyner bulurken Ekim'de her konteyner zamaninda yola çıktı ve ek ücret odemedik. Kısacası güzel geçti.
Bilincli yapilan bir kriz var.
Once konteyner fiyatlariyla oynadilar, sonra gidip gemiyle kanali tikadilar.
Durduk yere garip garip fiyat artislari oluyor.
Cip krizi var diyorlar kriz olmasu icin sebep yok.
Korona desen en az 9 aydir virusu sallayan yok.
Gaz,petrol,celik her sey deli gibi fiyat artisina girdi. Bu kafayla dolar %10 ustunde enflasyon yiyecek gibi duruyor.
Bugun cam konusunda da sikinti baslamis %30 koymuslar.
@divit yanlis biliyorsun. Virusu sallayan var. Çin sürekli sınır kapatiyor, Avrupa'da havalimanında olduğunda havalimaninda isleyis azaliyor, aynisi limanlar için de gecerli. Haftalarca sinirda takili kalan kamyon var siniri acmadiklari için. Sokaktaki insanın takmamasi sinir/liman/havalimaninda/fabrikada takılmadigi anlamina gelmiyor.
Çip krizi de baya basit; otomotiv vs gibi covid dönemi azalan ve fabrika kapatan endüstriler aslında talebin bu kadar hızlı geleceğini düşünemedi, buna ek bir anda elektrikli araba geçişi hizlandi ve insanlar covid sonrasi araca donduler. Ama onlarin düşen taleplerini başka endüstrilere aktaran elektronik parça tedarikçileri yeni gelen otomotiv vs sektör taleplerine yetisemedi. Kendi sektörümden (elektronik) çok rahat söyleyebilirim ki bazi ürün gruplarında yüzde 300 talep fazlasi falan oldu. Ki insanlarin pandemi dönemi dijital taraflara yönelmesi cok ciddi şekilde altyapi gereksinimini (data center vs) artirdi. Home office geçildiği için her calisanina ekran/ups alan şirketler var haliyle hepsi ekstra talep.
Ki dediğim gibi eve konsol alanlar, yeni telefon/laptop alanlar, tv alanlar vs derken tüketici elektroniği o donem ciddi artti. Cip krizi cok normal.
Abi tamam onlara itirazim yok zaten, ama talep varsa arz arkasindan cayir cayir gelir.
Normal isleyis budur.
Mesela bi tane harddisk motoru ureten fabrikayi su basmisti, 6 ay falan dunyada harddisk krizi oldu. Sonra toparlandi, toparlanmasa devreye baska ulke girer uretirdi.
Talep var cunku.
Maske uretiminde ilk 1 ay herkes patladi sonra bizim ulke haftada 100 milyon adet uretime cikti.
Bu nasil krizse 2 senedir gecmiyor bana hic normal gelmiyor artik.
Hele o geminin tikanmasina gram inanmadim.
@divit çip uretiminin arz kismini arastirmani tavsiye ederim. Kac para gerekiyor, fabrikayi kurmak kac yıl sürüyor, fabrikada calisacak adam bulmak kac yil sürüyor falan. Maske değil bu sonuçta. Bosch yeni fabrika kuracak ancak 2023te basliyor misal.
Kısacası bakis aciniz yanlış maske ile semiconductor alakasiz seyler. Çip üretimi bu kadar basit olsa bu kadar az tedarikçi olmazdi. Kolay bir sektör değil.
Vallaha sektörde calisan biri olarak kimsenin evergiven'a inanmak ile alakali bir cümle kurduğunu duymadim. Böyle işlerle alakam yok. Sektörde olan biteni sektör içinden bilgiler ile açıklarım, komplo teorileri geri kalan her şey.
Çip fabrikasi ile alakali;
www.bloomberg.com
Bakamayanlar için; çip işine girmek 4 milyar dolar gerekiyor diyor.
Yok abi itiraz etmiyorum ona zaten. Cip isine girmek icin 4 milyar bile yetmez kurdugun yerde deprem bile olmamasi gerekiyor.
Zaten parayla bile alamazsin know how kismini.
Dunyada 1 tane tekel sirket var, rakip olursun diye ne makine verir ne muhendis bulabilirsin.
Patent falan hepsi ayni heriflerde.
Tamam cipi kabul edelim, arabayi kabul edelim hadi demir celik neyse.. yav tum dunyanin krize girmesi cok enteresan geliyor.
Yani ben de uretimdeydim korona patladiginda, hammaddeden patladik 5 ay sonra duzeldi.
Simdi diyorlar ki siz patlama gormediniz battiniz bittiniz.
Ulan bizim urunler tirt bir urun cip degil bisey degil nasil tedarik olmaz anlamiyorum.
Hani wc kagidi kitligi gibi sacma yani.
Bugun diyor ki kalay bitmis cam uretemiyorlarmis.
Abi kalay nedir ya.
Dunyanin en salak elementi, bunun tedarik edilememesi beni komplo teorisine surukluyor.
Bakir kadar bolmus mesela.