Türkiye’de yasal yollardan, tertemiz şekilde bu şle girme imkanları nelerdir?
Ben girmeyeceğim. Bilgim sıfır. Sadece ne olduğunu en temel düzeyde merak ediyorum. İnanın internette bilgi yok. Ya aşırı detay ya da oltacılar dolu.
hiç bilmeyen biri için yukarıdaki entry "bu nedir?" hissi uyandırır.
Daha basit olarak şuradan başlayıp temel şeyleri bi öğrenmek lazım: www.gcmyatirim.com.tr
Burada detaylı açıklanmayan kaldıraç sistemini de şöyle açıklayalım. Örneğin Dolar/TL çapraz kurunda 20 dolarlık bir işlem açacaksınız. Burada dikkat edilmesi gereken açacağınız işlem. Dolar, TL karşısında değer kazanacak diye düşünüyorsanız USDTRY paritesinde uzun, değer kaybedecek diye düşünüyorsanız kısa pozisyon açarsınız. Kaldıraç da kullandığınız aracı kurumun size sunduğu bir katsayı gibi düşünülebilir (esasında anaparanızın ne kadarlık bir değişime teminat olacağını belirleyen bir katsayıdır)
Örneğin USDTRY çapraz kuruna ilgili aracı kurum 100x kaldıraç sunuyor olsun. Siz 20 dolarınız ile uzun pozisyon açtınız. USDTRY'deki %1'lik değişim kaldıraç katsayısı ile çarpılıp sizin kazancınız olarak hesabınıza yansır. Yani 20 dolarlık işlem ile %1 artıştan 20 dolar kazanırsınız. USDTRY %2 yukarı yönde hareket ederse 40 dolar kazanırsınız. Tabii tersi için de aynı şey geçerli. Örneğin yine USDTRY'de kısa pozisyon açtınız (dolar değer kaybedecek diyorsunuz). TL dolar karşısında %1 değer kazanır ise ya da diğer bir değişle Dolar TL karşısında %1 değer kaybederse siz yine kazanmış oluyorsunuz. Bu işlemi sadece döviz üzerinden düşünmeyin. Petrolden pamuğa, altından gümüşe, şirket hisselerine varana kadar birçok enstrümanda işlem yapmak mümkün.
Örneğin "Facebook hisseleri bugün %5 değer kazanacak" diye bir varsayımda bulunalım. Siz 20 dolarınız ile Facebook hissesine uzun pozisyon açarsanız %5'lik artış size %500 olarak döner. Yani 100 dolar kazanırsınız. Toplamda 120 dolarınız olur.
Şimdi gelelim terste kalma durumuna. Facebook örneği üzerinden devam ediyorum. 20 dolarınız ile facebook'a uzun pozisyon açtınız. Ama facebook ilk 1 saatte %1 değer kaybetti ve daha sonra %5 değer kazandı diyelim. O ilk 1 saatte %1'lik değer kaybı Size %100 olarak yansıyacağı için yatırımızı likidite oluyor ve paranız bittiği için pozisyon otomatik olarak kapanıyor (stop-loss koymadığınızı düşünelim). Sizin para bittikten sonra facebook isterse %20 değer kazansın. Siz ondan bir şey kazanamazsınız.
Buradaki, yani kaldıraçtaki mantık şu: Siz aslında 20 dolarınızı teminat gösterip kaldıraç katsayısı kadar borç alıyorsunuz ilgili aracı kurumdan. Yani 2000 dolar alıyorsunuz. 20 doları da teminat olarak aracı kuruma veriyorsunuz gibi düşünün. Şimdi 2000 dolarınız var. Herhangi bir enstrümanda uzun pozisyon açtınız ve o enstrüman %2 değer kazandı diyelim. 2000 * %2 = 40 ettiği için siz 20 dolarınız ile 40 dolar kazanmış oluyorsunuz. Şimdi terste kaldığınız durumu ele alalım: 2000 dolarınız varmış gibi düşünüyoruz yine; USDTRY'ye uzun pozisyon açtınız ve USDTRY %0,5 değer kaybetti diyelim. 2000 * %0,5 = 10 dolar eder. %0,5'lik bir hareketle sizin paranın yarısı gitti. %1'lik bir ters harekette de paranın tamamı gidiyor ve pozisyon kapanıyor. Forex'in kötü tarafı bu. Kaldıraçsız işlemde ne olursa olsun elinizde bir kıymet kalıyor iken forexte tamamen sıfırı görebilirsiniz. Üstelik çok ufak değişimler ile bu mümkün. Dolayısı ile forex piyasası daha çok kumara benzer. USDTRY üzerinden düşününce %1'lik hareket büyük bir hareket gibi geliyor ama örneğin BIST'te 10 saniye içinde herhangi bir hisse %15 değer kaybedebiliyor. Dolayısı ile paranın 2 saniye içinde sıfırlanması bile çok olası.