x verip 2x geri alıyor
döviz olarak düşünürsek
2010-2020
dolar 6x
altın 8x
euro 5x
yanlış bilmiyorsam banka elindekinin ~12 katı kredi dağıtabiliyor
evi satan, parasını bankada tutacak diye bi şey yok
bu durum için başlığın cevabı nedir
Herkes parasini cekmez, banka ve devlet engeller bunu.
Yunanistan kac sene gunde 60 euro ustu nakit para vermedi.
Banka alehine bir durum gelisirse kredileri geri cagirir, krediyi odeyemeyenin evine cokup satar.
Devletler bankalar tarafindan yonetildigi icin bankalar kendi istemedikce batmaz.
herkes bankadan parasını çekemez. bunu bir açıklığa kavuşturalım ilk olarak. devlet izin vermez arkadaşın dediği gibi. bu riskle zaten bankacılık diye bir şey hiç olmazdı. evini satan herkes bankaya para yatırmaz ama ev parasını yastık altında da tutmaz. o parayla gider araba satın alır, arabasını satan adam gelir parasını bankaya yatırır. para bir şekilde bankaya gelir yani :) zaten kayıt dışı bitcoin vs. işlerine devletlerin soğuk bakmasının nedeni de bu biraz. çünkü para sistemde kalmıyor, alakasız bir ülkede bambaşka bir bankanın kasasında duruyor. herkes parasını çekmeye kalkarsa ne olur? herkesin parasını çekmesine sınırlama koyulur. arkadaşın da dediği gibi günlük 10 lira çekebilirsin dersin olur biter. devlet bunu yapma yetkine sahiptir.
ev kredisi için ise banka sana elindeki parayı vermiyor tam olarak aslında. o da gidip merkez bankasından borç alıyor. merkez bankasından 10 lirayı 11 liraya alıp sana 12 liraya satıyor. aradaki 1 lirayı da kazanıyor. merkez bankası da parayı yurtdışından döviz alıp satarak, faizli mevduat sağlayarak topluyor.
bankanın kredi vermesi senin kazanımlarını 10 yıl boyunca bankaya vermen demek, bankanın da o paraları çeşitli yatırım enstürümanlarında kullanması demek. eğer kredi vermezse bir ev kadar meblağı, yani sende esasen olmayan parayı bankaya yatırmana ikna edemez.
olay şu: merkez bankası açıklıyor diyor ki benden 10 lirayı 12 liraya satın alabilirsiniz taksitle. sen de bankaya gidiyorsun ben ev alacağım diye. o da diyor ki 10 liraya ev alacaksan senden 15 lira alırım taksitle. 3 lirayı da cebime atarım vs. vs.
kredi olmazsa ve insanlar sadece ellerindeki paralarla alışveriş yaparsa pazar küçülür. pazar küçülürse üretim de küçülür. üretim küçülürse işsizlik oluşur. işsizlik oluşursa... bankalar bu yüzden vardır.
kısacası kredi bizi normalde 10 yıl sonra biriktirip belki alabileceğimiz bir şeyi şimdi almak için ikna etme biçimidir. bu sayede paramızı yastık altında değil de piyasada alım satım yaparak değerlendiririz.
Türkiye'de yönetmelikleri bilmiyorum ama sizin örneğiniz üzerinden, bankalar uzun dönemde alacakları o 2x krediyi paket yapıp 1.8x'e satıp kısa dönemde paraya çevirebiliyor.
sendikasyon kredisi alır.
"olay şu: merkez bankası açıklıyor diyor ki benden 10 lirayı 12 liraya satın alabilirsiniz taksitle. sen de bankaya gidiyorsun ben ev alacağım diye."
anladım, bu şekilde mümkün
herkes parasını çekeri bilgi olarak yazmıştım, akışı bozmuş, konu dağılmasın diye sildim.