Bir tanıdığımın işveren olduğu küçük bir iş yeri için bu konu söz konusu.
Pozisyona satış sorumlusu diyelim.
İşveren bu pozisyondaki kişilere örneğin oransal olarak 5.000 TL bankadan yasal olarak yatırıyor, 500 TL de elden veriyor.
Yani asgari ücretten gösterme durumu değil aslında. Oransal olarak çok küçük bir oran da olsa tabii yasal değil.
İçlerinden biri işten ayrıldıktan sonra aynı iş yerinden aynı yıl içinde ayrılmış olan (aynı maaşı alan) 3-4 arkadaşı ile hep birlikte anlaşarak
"bizim maaşımız aslında 8.000 TL idi, biz hep 3.000 TL'sini elden aldık" diye işvereni şikayet edebilirler mi?
Böyle bir durumda ne olur, şirkete denetime mi gelirler?
Bu kişi işverenden para istiyor, vermezsen seni böyle şikayet ederim diye tehdit ediyor.
İşverene ne yapmasını tavsiye edebiliriz?
yasal olmayan işleri yapmayıp insanlara doğru düzgün bir şekilde maaşlarını ödemelerini tavsiye ederim. bunun dışında şirkete denetime gelirler diye düşünüyorum.
önce bütün ödemeleri yasal yapacak.
para verse bile karşı tarafın şikayet etmeyeceğinin garantisi yok, şikayet gelirse bütün defterleri vs.. incelenecek. ceza gelirse onları öder.
en azından kendini bundan sonrası için garantiye almış olur.
karşılıklı yasal değil yapılan.
Ama şu an şantaj yapan kazanır.
Gerçi şahit falan gerekir.
2 şahit "hayır 3000 değil 500 lira alıyorduk" derse yine de kaybeder davayı işveren
benzer bir durumda tanıdığım bir işverene çalışanlar toplu iş bırakıp dava açtılar ve işveren tazminat ödemek durumunda kaldı. Dolayısı ile işler yasal olarak yapıldıysa denetim dışında birşey çıkmaz ama açığı olursa cezasını öder. İşveren önce muhasebecisi ile defterleri bir kontrol etsin, açığı var mı baksın.
Bu kişiler işvereni şikayet edebilirler ama eğer dediğiniz gibi hakları olmayan bir parayı istiyorlarsa kendileri de şantaj suçu işlemiş olurlar. Yani iki taraf da kendi suçunun gerektirdiği cezayı alır sanıyorum. Ben olsam şantaj yapıldığını ispatlayan kanıtları toplar ve bir avukatla görüşürdüm.
Öncelikle parayı ne için istiyor onu sormak lazım? Kıdem tazminatı, fazla çalışma ücreti gibi şeyler ise zaten hakkının ödenmesi lazım. Hak kazandığı miktarı hesaplayıp ödesinler. İşten çıkarken işçiye herhangi bir şey ödenmiş mi? Kıdem tazminatı vs? Önyargılı olmak istemem ama ödenmediğini düşünüyorum. Ayrıca büyük ihtimalle 45 saatin üzerinde çalışma yapılmıştır, yapılmayan iş yeri zaten yok gibi. Bunları düşünmek gerekir hakkı varsa ödesinler. Yoksa şikayet her zaman edilebilir. İş yerine denetime gelebilirler, bir açık bulurlarsa ceza yazabilirler. Denetimden bir şey çıkmasa bile dava açsa kazanma ihtimali çok çok yüksek. Yaptığı işe göre aldığı ücrete bakılır, tanık beyanlarına bakılır. Ücreti olağanın altında ise kabul edilmez tanık beyanları ve emsal ücret araştırmasına göre karar verilir. Lafı çok dolaştırdım kusura bakmayın.
Dediğinize göre asgari ücretten yatırma durumu yoksa,Muhtemelen şirketin muhasebecsi bunun kılıfını hazırlamıştır. Her ne kadar yasal olmadığını düşünüyor olsam da, mahkeme sürecinde verilen bu meblağ, prim, mesai gibi ücretler ile ödendi gösterilmek suretiyle her hangi bir yaptırıma geçit vermeyecektir.
Santaja gerek yok belli bir oranda vergi dairesinden odulunu alacak zaten.
Cunku arkadasin devleti zarara ugratmis onu zaten cezali odeyecek, cezanin bir kismini da ihbar eden alacak.
Sgk da ayri keser cezasini onun da zarari var. Asgari ucret x bilmem kac cezasi gelir isci basi.
Yanıtlayan herkese teşekkür ederim.
Şu detayları verebilirim:
1. Şantaj yapan kişi emekli olmuş ve emekli olurken tüm hakları bordrodaki maaşı üzerinden yasal olarak ödenmiş.
2. Kişinin yasal alacakları ile ilgili bir iddiası, talebi yok. (Benim fikrim zaten olsaydı çoktan gidip alacak davası açardı.)
3. Şirket çok küçük bir patron şirketi, elden verilen para ile ilgili hiçbir muhasebesel kayıt yok çünkü patron işlerin iyi gittiği aylarda kendi cebinden harçlık gibi vermiş tamamen iyi niyetten. Yazılı hiçbir şey yok. Zaten rakam da küçük bir rakam.
4. Şantaj yapan kişi patrona gıcık.
Burası biraz uzun ama şöyle özetleyeyim; emekli olduktan 3 ay sonra arayıp çalışmaya devam etmek istemiş ama patron istememiş, zaten çok memnun değilmiş, emekliliği yakın diye idare etmiş. Emekli olunca da yerine genç birini işe almış. Hem reddedilince hem de yerine genç birini işe alınca delirmiş. Psikolojisi de pek normal biri değil sanırım, dediğim gibi patron emekliliği çok yakın diye birçok şeye göz yummuş aslında.
5. Parayı tamamen şantaj olarak istiyor, bir ad, bir yasal alacak kalemi altında istemiyor. Ya bana şu kadar daha para ver ya da biz eski arkadaşlarla örgütlendik, birbirimize şahitlik edip orayı batıracağız diyor.
6. Kişinin bordrosunda gösterilen maaş tamamen normal. Yasal olarak bu işe bu maaş çok az denilecek bir rakam asla değil.
Benim burada merak ettiğim, şaşırdığım şey şu oldu;
çalışanlar böyle örgütlenip tamamen sözlü yalan beyan ile, ortada hiçbir kanıt yokken dava kazanabilir mi gerçekten?
BU iftira falan degil dupeduz hakkini aramaya calisiyor.