bir de mesela vücutta bir noktadan başka bir noktaya atlıyor filan, bunlar da virüsler yüzünden mi oluyor?
bir de evcil hayvanlardaki kanser vakası sahipleri için risk oluşturur mu?
metastaz denilen dokular arasındaki taşınma bedenin bir sistemler ve maddeler bütünü olmasından kaynaklanıyor. yani mesela lenfoma çok hızlı yayılıyor çünkü yayılabilme kanalları vücudun her yerinde bulunuyor. bir yol lazım yani yayılma için. mesela kan, sıvılar, doku (aynı tip hücreler mesela deri), kemik vs.
belki virüs değil ama dnası dönüşüme uğramış bir hücre. ve dokunduğu hücrelerin dnasını da bozuyor. bu şekilde yayılıyor. virüs dediğiniz şey de bakteri gibi canlı değildir zaten. dna dır. cansızdır.
daha doğrusu hücrenin dnasını bozan ve hücreyi yanındaki diğer hücreler için zombiye dönüştüren bir "şey" kanser. :) bu bozulmanın dışarıdan bir etki mi yoksa beden içi bir durum mu olduğu araştırılıyor hala.
bazı kanser türlerinde bulaşıcı durum olduğu düşünülüyor mesela rahim ağzı kanseri gibi.
ama daha bilgili arkadaşlarım daha yeni bilgileri yazacaktır. bir de tabi radyasyon gibi hücre bozulmasına yol açan etkenlerin bir kısmını biliyoruz artık.
son edit: aralara bişiler ekledim.
senin için biraz araştırdım ve bazı anahtar sözcüklere ulaştım.
onkojenik
oncogenesis
oncovirus
bunları bir araştır özellikle vikiden :)
Kanser tek bi tane hastaligin adi degil.
Vucutta mesela 200 cesit doku varsa, belki bunlarin 2000 cesit kotu huylu hastaligi var. Sayilar kafadan atma. Daha az da olabilir, daha cok da olabilir. Ama cok var ve bunlarin her biri ayri ayri, bagimsiz birer hastalik.
Halk arasinda, hepsine birden kanser adi verilmis. Bilgisizlikten oluyo tabii. Acip okursan, boyle olmadigini sen de gorursun. Yani kanser diye bi tane hastalik yok, yuzlerce, belki de binlerce farkli hastalik var.
Bunlar arasinda gercekten viruslara bagli olanlar var. O agiz kanseri, dil kanseri saka degil. Serviks kanseri de o sekilde.
Mesela en bilinen ornek su:
en.wikipedia.org
Biraz okursan, sebepler arasinda meshur bir virusten bahsedildigini gorursun.
Ama vucutta bir noktadan baska bir noktaya atlama virus araciligiyla degil, dogrudan, kan ve lemf araciligiyla, bazen de komsuluk nedeniyle oluyor.
Nasi yani? Kanser hucresi kan dolasimina karisiyor, gidiyor, baska bir yeri mekan ediniyor, orada yerlesip orada cogalmaya basliyor.
Evcil hayvan kanseri ve sahibine bulasma konusunda bi sey bilmiyorum.
Ama sunu biliyorum: AIDS, on yillardir maymunlarla ciftlesen Afrikali insanlara gecti once. Sonra oradan da dunyaya yayildi. Dunyada ilk tanimlandiginda sene 1981 gibi bi seydi. Ama Afrika'da on yillardir biliniyordu.
AIDS'in sebep oldugu tumorler yani kotu huylu urlar da var. Adlarina ozellikle kanser demiyorum. Cunku kanser degil ama kotu huylu. Diger bir deyisle habis.
Ozet: Kanser tek bir hastalik olmadigi icin, "kanser bulasici mi?" sorusu yanlis bir soru. Ama insandan insana veya hayvandan insana gecen viruslara bagli olarak gelisen kanserlerin varligi da biliniyor. Dolayisiyla soruyu "Kanserler, daha dogru bir deyisle, habis hastaliklar arasinda, virusa bagli olanlar ve boylece bulasici olanlar var mi?" seklinde sorarsan, cevabi, evet var olur.
