Dolar 0,8 tl yani. İktisadi olarak ne sonuçları olur bunun?
Bir yere yazarken bi tane 0 eksik yazarız. Ekonomik anlamda değişen bir şey olmaz. Paradan sıfır atıp maaşları sabit tutacaklarsa o zaman konuşalım farkları.
hicbir etkisi olmaz. paradan sifir atinca paranin degeri artmadigi gibi sifir eklenince de paranin degeri dusmez. sifir atilinca butun fiyatlardan da sifir dusecek. sonuc ayni. 1$ 100 japon yeni. simdi japon yeni TL'den degersiz mi? onemli olan birim para ile ne yapabildigin(birim para ile kac ekmek aliyorsun, kiraya kac birim para veriyorsun vs)
2003te ekonomik stabilite olustugunda ve enflasyon kontrol altina alindiginda 6 sifir atmak, gunluk hayatta kolaylik icin mantikliydi. insanlar milyonla milyarla ugrasmaktan kurtuldu. onun disinda ekonomik olarak bir artisi/eksisi olmadi
peki değer artışı neden etkilemiyor
mesela dolar
1990'da- 2000 e.lira
2000'de 600.0000 e.lira
2010'da 1.5(00.000)
2021'de 8.5(00.000)
alım gücünde birebir matematiksel oranda bir fark yaşamıyoruz
bu neden kaynaklanıyor
enflasyonu çok az da olsa olumlu yönde etkiliyor.
Tüm banknotları iki sefer yenilemek lazım. + YTL gibi yine bir para birimi çıkacağından, tüm bilgisayar programlarında vs. güncelleme yapmak lazım.
6 sıfır için mantıklı ama bir SIFIR için, astarı yüzünden pahalıya gelir.
Doların yükselmesi ve TL'nin düşmesi noktasında ise, hiç bir faydası olmaz.
.
15 lira olan yumurta 150 lira olur sanirim
İktisadi hiç bir sonuç olmaz, örnek verelim;
Maaşım 8500 TL, dolar 8,5 TL, benzin 8,5 TL (attım, hesap kolaylığı için yuvarladım)
Maaşımla 1000 dolar alabiliyorum, veya 1000 litre benzin.
Bir sıfır attık paradan, dolar 0,85 TL oldu;
Maaşım 850 TL, dolar 0,85 TL, benzin 0,85 TL.
Alım gücüm değişmedi, yine 1000 litre benzin ya da 1000 dolar alabiliyorum.
Benzin yerine her türlü ürün fiyatını koyabiliriz.
Milyar dolarlik yazilim masrafi cikarir, oyle bir sey yapsinlar meslegi birakirim. Hala gecmis kodlarin icinde 2 tane para birimi(try,trl) kontrolu var bir ucuncuyu kaldiramayiz.
Bir onceki 6 tane sifir atma muhabbeti oldugunda enflasyon goreceli olarak kontrol altina alinmis ve bir daha yukselmesinin dusuk bir olasilik olduguna inanilmisti. Oyle olunca kalabalik yapan sifirlardan kurtulmanin yani sira piyasaya moral de verilmis oldu.
Halihazirda yuksek enflasyon devam ederken zirt pirt para birimi degistirmek ters teper, enflasyonu daha da azdirir ve gereksiz masraf cikarir.