istatistiksel olarak sanırım. Yani elde olan veriler ışığında bir ortalama yaşam süresi söyleniyor.
belki hatirlarsin lise biyolojiden, agaclarin yasi govde kesitindeki halkalardan falan anlasiliyordu. biraz arastirdim, hayvanlarin da yasam surelerini boyle seylerle olcebiliyorlarmis. Mesela olmus balinalarin gozleri uzerinde carbon-14 testi yapip ya da baliklarin solungaclarindaki bazi olusumlara bakip yapiyorlarmis. tabi burada istatiksel cikarimlar da hayli soz konusu.
kaynaklar:
www.bbc.com
science.sciencemag.org
tpwd.texas.gov
Bir yerde okuduğum, gördüğüm veya dinlediğim belgeslede kalp atış sayısı ve hızı canlının ortlama ömrünü veriyor gibi bir şey vardı.
Normal bir insanın kalp ömrü 2-2.5 milyar atış gibi bir rakam veriliyordu. Sonra kaplumbağa, balina, hamster falan örnekler vardı .
Hayvan dediginiz pet ise istatistik bilgisi veteriner veri tabaniyla gayet kolayca siniflandirilabilir. Daha da otesi yine veteriner istatistikleriyle ornegin kopek cinslerine gore yatkin olduklari hastaliklar belirlenebiliyor.
Onun disinda vahsi yasam ne kadar ismi havali olsa da artik pratikte yok ( amazonun ucra koseleri ve hint okyanusundaki bir adayi saymazsak) o vahsi denen tum hayvanlar uzmanlar tarafindan her hareketleri kontrol edilerek, gerekirse mudahale edilerek( afrikada aslan nufusu arttiginda oldurulmeleri normal bir prosedur) varliklarini devam ettiriyorlar
@janavarorion: basta ben de oyle hatirladim ama sonra hayvanlarin nabizlarina baktigimi ve yasam surelerinin pek tutmadigini gordugumu hatirliyorum.
Yani onun icin şoyle bir sey olmasi lazim: "bir canli (insan dahil) şu kadar kalp atim sayisi kadar yasar. Dolayisiyla kalpleri hizli atan fare gibileri cabuk ölürken (toplam kalp atim sayisi/gunluk kalp atimi) digerleri vs vs"
Ama boyle bir sey olmasi da sacma. Butun hayvanlarin hepsinin nasil tek bir "toplam" kalp atim sayisi olabilir
Bir kısmı doğadaki spesifik bir canlıyı izleyerek ölçülüyor. Bilirsiniz tasma, küpe, halka vb takarlar. Bir hayvanın vücudunda belirli sürede oluşan değişimleri gözlemlerseniz, buradan elde edilen bilgi, o türün tamamına uygulanabilir hale gelir.
Bir kısmı da captive denilen, insan eliyle büyütülen hayvanlardan öğreniliyor. Genelde iyi bakılan bir hayvan, captivity durumunda daha uzun yaşayabiliyor.
@the coon: 100 sene, 150 sene, 200 sene yaşayan hayvanlar var. Mesela şimdi buldum: "Bowhead balinaları ortalama 200 yıllık bir ömre sahiptir ve mavi balinadan sonra ikinci en büyük memelidir." www.cnnturk.com
200 sene önce çipin ç'si icat edilmemişti. "şu yavru doğunca çip takalım da, ölene kadar bekleyip 100 sene sonra not edelim" diye bir şey olduğunu sanmıyorum.