Adamlar 1 aydır çıkmayın diyor en kötü semtten en iyi semte kadar herkes spor meraklısı oldu, köpek gezdiresi geldi. Sabah 8'de ilan etseler bu yasağı yine sağ solu yağmaya gidecekti millet. Ciddi soruyorum nasıl ilan edilmeliydi. Darbe yapar gibi gece herkes uyurken mi yapmaları gerekiyordu. 2 gün için birbirinin üstüne çıkan kişiler bana göre daha hatalı geliyor.
sokağa çıkma yasağı ilan edildiği anda başlar. telefona hatırlatma mı kuruyorsun öyle sokağa çıkma yasağı mı olur?
polisi jandarmayı gerekli noktalara konuşlandırırsın. talimatı verir televizyondan canlı yayınla tüm kanallardan "şu andan itibaren şu tarih şu saate kadar sokağa çıkmak yasaktır. fırınlar, eczaneler bilmemneler açık olmaya devam edecektir" dersin konu kapanır. polisler de o anda sokakta olanları evlerine gönderir konu kapanır.
1 hafta önceden bile desen yine bu görüntüler olacaktı. milletin cahilliğinin kurbanı oldu adam. gereksiz bir istifa.
bence gayet güzel bir saatte açıklanmıştı. sadece o ilk açıklamada milleti teskin edecek bir şekilde fırın, eczane falan da açık olacak açıklamasını yapmalıydı. orda insanlarda bir soru işareti oluşunca sokağa çıkıldı.
ilk olması gereken doğru bir planlama ve vatandaşa tüm ayrıntılarıyla yasağın kapsamını izah etme. kervan yolda düzülür mantığı halkta panik oluşturduğu için insanların stokçuluk yapması, sokağa dökülmesi çok normal. yasak açıklandığında her evden 1 kişi markete gidebilir, fırınlar açık, kamu görevlileri evlere dağıtım yapıcak vs açıklamaları yapılırsa insanlar panik olmaz.
yine yığılmanın önüne geçmek için yapılabilecek en önemli şey zaman çizelgesi bana kalırsa. hali hazırda uygulaması var mıdır, nasıl olur bilmiyorum ama sokağa çıkma yasağı önceden de duyurulsa, geçerli olduğu andan itibaren geçerli olsa vatandaşların alışverişe çıkması için bölge bölge, sokak sokak zaman aralığı belirlenirse yığılma olmaz diye düşünüyorum. bölgenin nüfusuna da bakmak gerekir tabii. misal a caddesinde 1-100 numaralı apartman sakinleri yarın 9-12 arası alışveriş yapabilecek, yine a caddesindeki 101-160 numaralı apartman sakinleri ise 12-15 arası...
bir de yine vatandaşın alışveriş sepetini markete gitmeden hazırlayabilip, market kapısından teslim alması mümkün olursa bu da cuma günkü kaosun önüne geçilebilirdi sanıyorum. yani ben eve yakın markete siparişimi iletiyorum, bana bir saat veriyorlar ve gidip ödememi yapıp alıp geri dönüyorum. böylece marketlerde kalabalığın da önüne geçilebilir.
1 aydir sokaga cikmayin denmesiyle sokaga cikmanin yasak olmasi cok ayri kavramlar. Sonucta sosyal izolasyona dikkat etsek de belli araliklarla ihtiyaclarimizi karsilamak icin cikiyoruz. Boyle bir yasagin olmamasi insanlara ihtiyaclarini istedikleri zaman karsilama luksu veriyordu, aniden karar alinmasi da panik etkisi yaratti haliyle. Herkesin az da olsa stok yaptigi bu donemde Cuma aksami disari cikan insanlarin 2 gun boyunca idare edemeyecek kadar az erzagi oldugunu dusunmuyorum ama boyle bir kararin halk uzerinde yaratacagi etkiyi tahmin etmek cok da zor olmamaliydi.
Nasil yapilmaliydi? Insanlarin ihtiyaclarini cesitli yerlerden (market, eczane, firin) yigilma olmadan karsilayacak kadar zaman olmaliydi. 2 gun onceden soylenmesi yine insan kalabaligini arttirirdi ama elbette 2 saat onceden soylenmesinden daha iyi olurdu.
Bence boyle kararlar en az 1 hafta oncesinden bildirilmeli. Hafta ici gec saatlere kadar calisan veya son 2 gunde erzagini yenileyecek maddi imkani olmayan insanlar olabilir. 1 hafta oncesinden belirtmek hem gerekli vakti yaratarak insan trafigini azaltir, hem de dar gelirlinin kendini ayarlamasina imkan verir diye dusunuyorum.
Dün Habertürk'te bir psikiyatr çok güzel anlattı. Öncelikle bilim kurulunda toplum psikolojisi alanında uzman birisi bulunmalı (ve tabii ki görüşü ciddiye alınmalı). Sonrasında toplum zaten belirsiz ve kaygı verici bir süreç içerisinde, böyle bir durumda böyle kararları son dakikada açıklamaz, insanları hazırlarsın. Cuma akşamı birçok insan rasyonel düşünme yetisini yitirdi, zaten zor bir durumun içindeyken özgürlüklerinden de olduklarını öğrendiler ve kendileri ve sevdikleri için bir şeyler yapmak üzere, bir çeşit hayatta kalma içgüdüsü gösterdiler. Bugün sorsan pişman olduklarını söyler birçoğu, zaten o gün markete giderken de o kadar kalabalık olduğunu düşünerek gitmediler. Mantıklı düşünmediler zaten. Toplumsal meselelerde bireyleri aptallıklar suçlamak çok yüzeysel. Hafta başından, hadi ortasından duyurulsa, detaylar belli olsa, insanlara acil ihtiyaçlarını karşılayacak hizmetlerin sürdüğü söylense tabii ki böyle olmazdı sonuç.
Bir, yasal olmaliydi. Iki, insanlarin cesit cesit ihtiyaclari dusunulup karsilanarak yapilmaliydi. Uc, en az bir hafta onceden haber verilmeliydi ki herkes planini yapsin. Safak baskini yapmiyorsun burada. Dort, daha uzun sure boyunca, es zamanli olarak test kapasitesini katlayarak yapilmaliydi ve ardindan normale donuse gecis baslanmaliydi.
Ha bana gore hic yapilmamali ama orasini karistirmiyorum.
Böyle 2 günlük yasağı apar topar açıklayınca çoğu insan sıra dışı bir durum oluştuğunu sandı ve bu işin 2 günle sınırlı kalmayacağını düşünerek hareket etti.
Hafta başında "Nisan ayı boyunca haftasonları dışarı çıkma yasağı uygulanacaktır" gibi bir açıklama yapsalardı insanlar panik yapacak bir şey olmadığını, bunun rutin ve sadece cumartesi pazar için planlanan bir uygulama olacağını düşünür marketlere yığılmaz ve yeni duruma göre hareket ederlerdi.
Cuma akşamı evimde ne su kalmıştı ne ekmek ne de kahvaltılık... ctesi gider alır hallederim diyordum mesela ama böyle olunca mecburen çıktım bakkala gittim fakat çoktan zombi istilasına uğramıştı, allahtan kardeşim yakında da ordan takviye ettik.
Çoluğu çocuğu hastası olup hazırlıksız yakalananların nasıl paniklediğini tahmin edemiyorum.
mesela bu hafta sonu yasak olacaksa bunu bugünden ilan etmeliler. insanlar hafta içi ona göre tedbirini alabilirler
1 aydir sokaga cikmayin denmesiyle sokaga cikmanin yasak olmasi cok ayri kavramlar +1
Üretim aksamasın diye hafta içi sokağa çıkma yasağı koymamalarını bir yere kadar anlayabiliyorum. O zaman daha ptesiden istisnalarıyla beraber haber verilmeliydi hafta sonu yasak olacağı. Tamam bazıları yine son dakikaya bırakır ama ctsi nasılsa kısaca markete gider alırım diyen bir sürü insan da var. Luppo alana değil ama bebek maması alana hak veriyorum ben. İnsan 48 saat sade su içer ama bebeğe mama gerek.