son yıllarda özellikle türkiye'de "roman okumak boş iş" düşüncesinin çok ciddi bir yükselişte olduğunu görüyorum. edebiyat öğrencisi olmama rağmen çevremdekilerin dahi az okuduğunu veya bu işi pek önemsemediğini görüyorum. amacım kimseyi yargılamak değil, ben de doğru dürüst okuyorum diyemem açıkçası, okuluydu işiydi boş yapmasıydı derken ayda bir kitap bitirsek kendimizle gurur duyacak hale geldik.
sizin gözleminiz nedir, bu açıdan bir değişiklik görüyor musunuz? bilgiye ya da farklı tecrübelere erişmenin kolaylaşması yüzünden daha mı az okur oldu insanlar? veya vakit bulamadıkları için? yoksa "yoo okuyan okuyor, senin çevrende okuyan yokmuş, edebiyat öyle 15-20 senede bitecek iş değil kamon" diyebilir miyiz?
bence hep böyleydi. top fen liselerinden birinde okurken bile roman okuduğumu gören arkadaşlarım aynı şeyleri söylerlerdi. işte roman okumak gereksiz bari tarih kitapları falan oku. yani illa bi faydası olmalıydı kitap okumanın onlara göre. dersten başlarını kaldırmayan insanlar olduğu için yadırgamıyorum onları da. kitap eşittir bir şeyler öğreten fayda sağlayan bir şey. roman ise gerçeklikle ilgisi olmayan kurmaca evrenler. kesinlikle katılmıyorum ve bana çok şeyler kattığını düşünüyorum tabii ama bence hep böyleydi.
İnternet kullanımından dolayı düşüyor. Sosyal medya siteleri, netflix, PC vb her şeyin esas kaynağı internet teknolojisi ve 1990 yılında olsaydım 2019’da okuduğumun kat be kat fazlasını okurdum çünkü internet yokken zaman daha bol ve yavaş akan bir şey olarak geliyor.
okunan romanın sayısıyla mı ölçülecek sayfasıyla mı süresiyle mi? bence houellebecq'in bir romanı diğer 10 romana bin basar. sağlıklı araştırılması imkansız bir şey. bunu geçelim.
internet sayesinde az sayıda okuyucuya ulaşan yazarlar daha "viable" oldu. kendi kendine bağımsız kitabını bastıran "delicious tacos", "bronze age pervert" gibi yazarlar amazon.com'da kendi kategorilerinde üst sıralarda. bunlar yalnız twitterda kendi hesapları ile kitaplarını tanıtan adamlar mesela. türkiye'de de birçok yazar internet ile küçük dedicated kitlelere ulaşıp eser veriyorlar. internetin her alandaki etkisi bu oldu: büyük yekvücut yapıların hantal ve yapay durumunu gözler önüne serip küçük, dedicated grupları buluşturması.
Kitap okumayı seven tüm tanıdıkları yine kitaplarla ilgili mecralardan buldum. Hiç televizyon izlemeyip senede 150-200 roman deviren çılgınlar var aralarında. "Netflix and chill" yerine romandan aynı zevki alıyorlar.
O arkadaşlara saygı duymakla beraber, dünya üzerindeki tüm romanların okunmaya değer olduğunu düşünmüyorum.
Ben biraz şark kurnazıyım bu konuda, onların üçte biri kadar okurum ama Tolstoy, Balzac gibi üstadlardan (ya da Yaşar Kemal gibi değerli yazarlarımızdan) okurum.
