Bulut => bulutu
Anıt => anıtı
Başyapıt => başyapıtı
buraya kadar sıkıntı yok. Fakat:
Kağıt => kağıdı
Ağıt => ağıdı
kayıt => kaydı ("kayıdı" bile değil)
Senet => senedi
Bazı kelimelerin son harfi neden hal eki aldığında yumuşamaya uğruyor? Bunun bir kuralı var mı?
Dil, istisnalar ve ses senkronu içerir.
Neden “alamiyuruz” değil de “alamıyoruz” diyorsak benzer sebeplerden. Kural olarak yazılsa da senkron nedeniyle (tını) istisnalar uygulanır.
Tabi bu benim yorumum
Yumuşamaya uğramayan durumlar şunlar:
Özel isimlerin sonuna gelen ekler sesi yumuşatmaz: Ahmet+i
Tek heceli adların sonuna gelen ekler sesi yumuşatmaz: Sert+ini
Yabancı kökenli sözcüklerin sonuna gelen ekler de sesi yumuşatmaz: hukuk+u, millet+i
Gelelim sizin bulduklarınıza: bulut, anıt, kanıt gibi sözcükler Türkçe oldukları halde yumuşama yapmazlar, bunlar istisnalardır. Bence o istisnalar da formüle edilebilir, ama biraz çalışmak lazım.
Kaydı - kayıdı'da ses düşmesi oluyor, o başka bir mekanik.
Kuralı var aslında ama içinde istisnaları barındırıyor.
En çok yapılan hatalardan biri de şunlar mesela:
Stoğu (x) -> Stoku (✓)