utopya (thomas more), prens (makyevelli) ve insanin kaderini kendisinin tayin etmes
"biz sen ne cennetten , ne de dünyadan yarattık , ne fanisin , ne de ebedi, seçme özgürlüğün ve onurunla , kendinin yaratıcısı ve biçimlendiricisiymiş gibi kendini yoğurabilir , istediğin biçme sokabilirsin . ruhunun yargı gücüne sahip olacaksın , ve daha yüce biçimlerde , bu sefer ebedi olarak , yeniden doğacaksın..'
cumleleriyle u eserler arasinda bir baglanti kurmamiz isteniyor. ama cok kisir vaziyette kaldi. bi yardim??
bana ortak payda relativism'mis gibi geldi. thomas more'un utopya'sinda cultural relativism varken machiavelli'nin prens'inde moral relativism var. alintiladigin paragraf da bana machiavelli'nin fortune/vise/virtue olayini hatirlatti, yanilmiyorsam ch.15 veya biraz daha ilerideydi.
alintiyi tekrar okuyunca fark ettim ki "ebedi secme ozgurlugu", "daha yuce bicimler" gibi kavramlar da hep thomas more'un utopia'sinda gecen seyler. yakin zamanda okumus olsam ya da kitap yanimda olsa tam yerlerini bulur karsilastirirdim ama degil, keske olsa ben de utopia'yi referans alarak kendi utopia'mi yazmaliyim odev olarak. hmm neyse more diyorduk; more'un devlet duzeninde insanlar gunde 6 saat calisiyorlar zorunlu olarak ve daha sonra evlerine gidip uyuduklari farzediliyor ancak yukselmek isteyen insanlar bos zamanlarinda da kendilerini egitiyor, ona gore adim adim yukselme sansin var her zaman ama bu tamamen senin cabana bagli; eger daha yuce bir bicimde hayatina devam etmek istiyorsan kendini bicimlendirip yoguracaksin.
machiavelli, iktidar kavramını tanrı'dan alıp insana vermiştir. kendisinden önce meşruiyetin kaynağı dinsel iken kendisi bu kaynağı tanrı'dan almıştır. ancak şu var ki machiavelli bu iktidarın kaynağını topluma, halka vb. vermemiştir. bu da onu ilk modernden ziyade modernizmin sıfır noktası yapar. yani tanrıdan alır meşruiyetin kaynağını, kabul. ancak topluma vermediği için tam anlamıyla da modern sayılamaz. onun iktidarı sadece vardır, ve meşruiyetinin kaynağı sadece iktidarın kendisidir. dolayısıyla iktidarı elinde tutan meşruiyeti de elinde tutar.
burada rönesans hümanizmine egemen olan insanın kaderini ve hayatını kendinin şekillendirmesinde machiavelli'nin ve yapıtı hükümdar'ın en önemli özelliği dediğim gibi iktidarın meşruiyet kaynağını tanrı'dan, yani kiliseden almasıdır. artık hükümdar, tanrı'nın inayetiyle değil, kendisinde içkin ve kendisinden başka bir meşruiyete gereksinmeyen iktidarıyla ilerleyecektir.
