Ben bunun tavladan geldiğini hatırlıyorum sanki ama güvenilir bir kaynak bulamadım.
Bazı kaynaklar Kayseri kadısıyla taş ustasının birbirine laf söylemesinden geliyor diyor.
Bu ve buna benzer başka deyimlerin hikayeleriyle ilgili nerelere bakmamı önerirsiniz?
Benim bildiğim kadarıyla burada atıf yapılan şey, kilit taşı. Kilit taşları, kemerli yapılarda, kemerin iki tarafının birleştiren, tam ortadaki gediğe konarak yapıyı ayakta tutmaya yarayan taşlardır. Taşı gediğine koymak da, tıpkı kilit taşının en son konarak kemeri ayakta tutması gibi, daha önce söylenen sözlerin üzerine tek bir sözle (taşla) sapasağlam bir yapı elde etmesine bir atıf.
Google görsellerinde, "kemerli yapılarda kilit taşı" diye ararsanız ne demek istediğmi daha net anlayacaksınız.
Kilit taşını biliyorum ama konunun onunla ilgili olduğunu duymamıştım. Mantıklı geldi. Bi araştırayım ben bunu :)
Anonim özellikte olduklari için kendilerine atfedilen hikayeler de çeşitlilik gösterebilir yöreden yöreye. Bu sorduğunuz deyimin hikayesi var mıydı hatırlamıyorum ama İskender Pala'nın İki Dirhem Bir Çekirdek'ine bakabilirsiniz başka deyimler ve çıkış noktaları için.