Abd Kuzey Koreye saldırsa Çin ve Rusya ne yapar ya da ne yapabilir?
rusya suriyede esatı tamamen ve tartışmasız şekilde iktidara getirir, ukraynadaki ayrılık isteyen iki kenti de kendisine bağlar tamamen fiili olarak kısa vadede. yani demek istediğim birleşik devletllerin odağının farklı olmasından sonuna kadar faydalanır. ne bileyim kuzey denizinde petrol doğal gaz falan bırakmaz anlatabildim sanırım.
çin saldırıyı diplomatik olarak (soruya cevap değil ama benim cevabımla alakalı) önlemeye çalışır. eğer başarısız olursa birleşik devletlerden bazı şeyler koparacaktır (anlaşma gibi diyelim biri taviz veriyorsa diğeri de verecek elbet). bunlar neler olabilir? hong kong'un özerkliğinin iyice gitmesine kimsenin laf etmemesi olabilir, tayvan meselesinde çin lehine ciddi gelişmeler olabilir, koreden abd güçlerinin savaş sonrası tamamen çekilmesi olabilir de olabilir.
sonuç olarak bu işler denge meseleleridir. 3 devletin de birbirlerinin yapacakları hamlelere göre başka hamleler yapmaları ve bunlar sonucunda avantaj ve dezavantaj elde etmeleri gerekiyor. neden denge diyorum? çünkü 3 devlet de ciddi süper güçler birbirleri ile savaşmayı ve ticareti kesmeyi göze alamayacaklarına göre birbirleri ile en nihayetinde anlaşmak ve sonuçta bir denge sağlamak zorundalar.
sorudaki asıl zımbırtı rusya koreye yardım eder mi gibi bir şey ise onu yapmazlar. üstte dediğim gibi daha önemli hedeflerine odaklanırlar ancak çin gizliden gizliye ciddi destek verecektir. böylelikle hem kendi silahlarını abd üzerinde test etmiş olur hem de abd'yi zayıflatarak kendisine daha çok pazarlık gücü elde eder. ayrıca eğer üstte dediğim abd güçlerinin koreden tamamen ya da kısmen çekilmesini sağlayamayacağını düşünürse, ki bu kıçının dibinde abd ordusu görmek demek olur, o zaman gizli desteğini daha anlamlı ve daha ciddi olarak verecektir. falan filan.
yani koşulları tam değerlendirebildim mi bilmiyorum, mümkün olduğunu da sanmıyorum sonuçta bir çok şeyi muhtemelen bilmiyoruz. bence zaten öyle bir savaş çıkmayacak. çin bizim şımarık diktoya darbe falan yaptırır en fazla.
çok yazdım kolay gelsin.
Ben Rusya'nın karışacağını düşünmüyorum. Bu içe kapanık Kuzey Koreli arkadaşlarda bir özgüven patlaması var son zamanlarda. ABD büyük ihtimalle Kuzey Kore'yi öttüreceği için Rusya gaza gelmemeye çalışır. Çünkü kaşınıyor adamlar. Bu savaşın haklı bir tarafı olmaz Kuzey Koreliler için.
tuzumkuru'ya büyük ölçüde katılıyorum. kuzey kore, çin için çok önemli. rusya içinse en fazla abd'ye karşı kullanılabilecek bir maşa. yoksa kore'de ne olduğu rusya'yı çok yakından ilgilendirmiyor, olası bir savaşta kendi sınırlarını koruyup kuzey koreli mülteci akınını durdurmak dışında ciddi bir hamle yapmalarına gerek yok gibi.
rusya bence de diğer bölgelerdeki hedeflerine odaklanır, başta ukrayna olmak üzere. bir gece ansızın 82 tallinn 83 riga 84 vilnius yapmayı deneyebilirler. tuzumkuru'nun aksine, ukrayna'da ilhak etmiş oldukları yerleri ülkeye katacaklarını düşünmüyorum çünkü bu kesinlikle istemedikleri bir şey. daha bugün bir yazı okudum, putin emminin harkiv'i de karıştırmak istediğini söylüyordu. donetsk ve lugansk gibi bir "halk cumhuriyeti" daha patlayabilir doğuda, mevzu çıkar. ukrayna'da olanlar bunun ötesine geçmez muhtemelen. rusya'nın amacı ukrayna'nın bacağını kırıp, nato ve avrupa'ya gitmesini engellemek. kendisine katmak istemiyor. savaşta yıkılmış, ekonomisi bitmiş şehri ülkeye katıp ne yapsın rusya.
ABD'nin kuzey koreye saldırması da ayrı bir boyutu. Zor iş. Kime saldıracaksın. Topyekun savaş olmayacağı kesin. Hem bütçe açısından, hem kimse kuzey kore vatandaşına, askerine, bürokratına dair kötü düşünceye sahip değil, adamlar mazlum, bununla alakalı onlarca haber dolandı medyada. Aslında onlar da kurtulmak istiyor, korku rejimi vb.
Bir dangalaktan ve saçma sapan bir rejimden bahsediyoruz. Kimi vuracaksın, kimi düşüreceksin ?
Rejime karşı savaş açsan, bu sefer yeni bir rejim yaratman gerekiyor. Bu ABD'nin orada kalıcı varlığı demek. Kimsenin isteyeceği bişey değil. Amerika da dahil.
Yok devirip gitse, içeriden birilerini ayarlasa vs. ya sistem aynen devam eder, ya da Çin ele alır orayı.
Şöyle bir handikap var bir de, her müdahale Kore'nin anti-amerikan propagandasını kuvvetlendirici etkiye sahip.
İşin sonrasını düşünmeden yapılacak tüm müdahaleler yalnızca ABD'yi zayıflatır ve işin sonrası çok karışık.
Rusya saldırsın diye dua ediyordur.
Çin, hiç anlamadığım bi mevzu. Koreyi gizliden destekleyecek, yeni şekillendirmede masada olmak isteyecektir ki böyle bir olay elini çok güçlendirir.
@der meister hocam fiili olarak düşünmüştüm ben zaten resmi olarak yapamaz kırım sonrası ikinci dünya savaşı öncesi adolf gibi görünür.
rusya konusundaki analiziniz benden daha detaylı ve mantıklı.
güzel bir beyin fırtınası oldu bence şimdi bir ekleme daha yapmak istedim:
kuzey koreyi işgal eden ülke için maliyetler çok tartışılan bir konu. mesela güney ve kuzey birleşse birleşik korenin iki dakikaya batacağı söylenir durur. kıtlık içindeki beyni yıkanmış eğitim seviyesi görece düşük halk, madeni zenginliği pek olmayan topraklar ile bir devlet ne yapabilir ki?
@tuzumkuru, aslında kuzey kore'nin yeraltı kaynakları açısından çok zengin olduğu söyleniyor ama ne kadar doğrudur bilemiyorum. kuzey kore savaşını makul göstermek için ortaya atılan bir saçmalık mı, yoksa cidden çok değerli madenleri var mı o kısmından emin değilim.
kuzey kore'yle savaşın gündeme gelmesinin tek sebebi, nükleer güç nedeniyle teşkil ettikleri problem. abd'nin tek büyük ölçüde tek derdi bu: ortada kendisine düşman, tehlikeli bir nükleer güç var. şimdi "e rusya'da da nükleer var amk" diyebilirsiniz ama rusya rasyonel bir oyuncu. abd'ye saldırmaz. saldıracak olsa bile masaya oturup konuşabileceğiniz bir ülke. kuzey kore öyle değil. ha ben kim jong-un'un da son derece akıllı ve rasyonel bir adam olduğunu düşünüyorum, o ayrı, ama sonuç olarak abd tırsmakta haksız değil.
kuzey kore'nin tehditleri büyük ölçüde kendi halkına yönelik, propaganda amaçlı. guam'ı vuracağız diye şov yapıyorlar mesela, halk alkışlıyor. uluslararası arenada da atar gider yapmış oluyorlar işte. karşılığında ne oluyor? hiçbir şey. e neden tehdit etmesin ki o zaman kuzey kore. bu, adamların irrasyonel ya da dangalak olduğunu göstermez. aksine, the supreme leader güzel iş çıkarıyor. ülkedeki insanlık dışı yaşam koşullarını ve rejimi destekliyor değilim ama kim, yapması gerekeni yapıyor. nükleer silahın olmazsa, abd "demokrasi" getirir. bu kadar basit. o koltukta kalmak istiyorsan nükleere ihtiyacın var. e dünyadan zaten izolesin, ambargo da büyük oranda sonuçsuz kalıyor. bir iran, türkiye vs. değilsin, halkın dışarıya tamamen kapalı. bu durumda çal keke çal deyip bütün parayı nükleere yatırmak da mümkün oluyor, nitekim kk'nin yaptığı da bu.
tekrar konuya dönecek olursam, abd öncelikle bu nükleer sahibi ve bir o kadar da manyak devleti ortadan kaldırmak istiyor kendi güvenliği için. ayrıca, kuzey kore'nin ele geçirilmesi, bir ihtimal abd'nin çin kapısına dayanması demek. kuzey kore'de amerikan yanlısı bir yönetim olduğunu düşünün mesela. bu abd'nin çin'e kara sınırı olması gibi bi şey demek. çin bunu asla ve asla istemiyor. zaten kuzey kore'ye bu kadar sahip çıkmalarının sebebi de bu: abd köpeği güney kore ile aralarında duvar istiyorlar.
o yüzden savaş çıkarsa ben abd'nin önceliğinin yönetimi etkisiz hale getirmek olacağını düşünüyorum. devamında ne olacağı biraz savaşın gidişatına bağlı. savaş uzar ve kayıplar artarsa, muhtemelen nükleer tehdidi ortadan kaldırdıktan sonra işi çin'e falan bırakıp uzarlar ortalığı fazla karıştırmadan. yok eğer şahane bir operasyonla kim ve tayfasını alırlarsa, ülkeyi tekrar inşa etmek için uğraşabilirler. ha öyle bir durumda çin de müdahil olur, çarşı karışır, orası ayrı. o zaman hepimiz ölürüz muhtemelen.
rusya'dan çok, çin'in beslemesi kuzey kore. ama rusya da çok uzak değil. kk, "kullanışlı aptal"ı bölgenin.
mesele kk'nın nükleer sahibi olup olmaması ya da rusya/çin ve diğer nükleer sahibi olup hem de rasyonel olması ama kk'nın rayonel olmaması değil.
ırak için de "kitle imha silahları var" denmişti. mesele: kuzu kurdun suyunu bulandırıyor. sam amca, kk aracılığıyla bölgeye ayar veriyor. eğer eyleme girişirse başta çin olmak üzere rusya'yı da bayağı sıkıştırmış olur.
güvenlik konseyinden tam mutabakatla yaptırımlar, kınamalar çıkarması büyük başarı. çin ve rusya burada oyuna geldi. ırak ve ardından libya deneyimini yaşayan rusya, suriye konusunda yemedi bu ayak oyunlarını.
müdahale olursa çin ya da rusya doğrudan müdahale etmez, edemez. el altından desteklerler, istihbarat verirler vesaire...
müdahale ya da darbe/iç karışıklık/anlaşmalı değişim gibi sebeplerle kuzey güney birleşmesi de sürpriz olmaz benim için. iki korenin birleşmesi yeni bir almanya hediye edebilir dünyaya. kuzey her ne kadar açlıktan kırılıyor ve dünyaya kapalı da olsa, müthiş bir köle psikolojisine sahip. birleşmenin ardından ucuz iş gücüne katılarak, birleşmenin maliyetini bile düşürebilir.
çin ve rusya kör gözüne parmağım iş yapan ülkeler. abd ise yaptığı her müdahaleye diplomatik bir kılıf bularak ilerler. bu bmgk kararı olur, herhangi bir bm maddesi olur, batılı bir koalisyon olur... rusya ve çin ise direkt dalar. ama güçlerinin yettiğine ancak. abd'ye karşı açık bir eyleme girişemezler.
başka bir duyuruda söylediğim bir şeyi tekrarlıyorum: doğunun sözde milliyetçi/komünist faşolarındansa, batının sözde demokratlarını tercih ederim.
@der meister, üstad bir yerin sadece dtehdit oluşturup başka bir fayda barındırmaması oraya saldırma konusunda batılıların bayağı isteksiz olması demek. bu suriye'de de, sudan'da da görülüyor. eskisi gibi sırf komünizm var diye dalma devri de geçti. o yüzden savaşı mantıksız buluyorum.
ancak oldu diyelim. çin'in kıçının dibinde abd ile kara sınırı istemeyeceği aşikar. o yüzden savaş sonunda abd askerlerini ve filolarını çekeceğine dair güvence verirse belki kabul edebilir. zamanında vietnam için abd askerini çeksin savaşmayalım barışı yapılmıştı (sonra tamamen ilhak ettiler kolayca o ayrı konu). o cins bir şey denenebilir. çin yanında sadece birleşik kore ordusunu kolaylıkla idare edebilir. hatta yanında tayvan sorunu ile ilgili bir şeyler koparırlarsa çin denizinde çok daha az abd etkinliği işlerine gelir. çünkü şu anda orası tam bir karmaşa halinde yunan türk sınırı gibi bir hal var.
yönetimi elemine etmek konusunda ikisi de hemfikir olduğundan ötürü ortak operasyon görürsem bile şaşırmam açıkçası. kuzey korede yaşanacak nükleer savaşın sonuçları doğal afetten doğal afet beğenen çin için iyice felaket olur. neler yapılabileceği konusunda kapalı kapılar ardında güzel bir pazarlık dönüyordur zaten.
halk meselesine gelince orası o kadar korkunç ki,içinden koreli bir el kaide gibi bir şey çıksa bir türlü, çıkmasa başka türlü. yok kim bilmem neyin babası japon tüccarlarının gemisine kaya fırlatmış gibi hikayelerle büyüyen bir nesil var. koca bir sosyal deney ülke.