bence melodi
sözlerin akışı
dikkatli dinlediğinde ince espriler
ve söyleyenin ses güzelliği.
@basond +1
ama bir de rapte nakarat kısmı ne kadar "catchy" ise o kadar seviliyor. Gerçi bu genel bir şey ama..
rap gurusu değilim de özellikle türkçe'de sözlerin -en azından bir parça- anlam bütünlüğü içermesine bakıyorum ben. 16 yaşında bir ergenin elinden çıkmış bir tekerleme gibi durmasın en azından. altyapı -çok zayıf olmadığı sürece- bir şekilde hallediliyor bana kalırsa.
diğer tür parçaların iyisi kötüsü nasıl anlaşılıyorsa rapte de öyle anlaşılıyor. ne anlattığı, nasıl anlattığı, kafiye, müzik... hepsinin toplamındaki kalite parçanın kaliteli olup olmadığını belirliyor.
aslında saçma sapan bir rap parçası dinlediğinde kalitenin nereden geldiğini daha iyi görebiliyorsun. sadece kafiyeli diye cümle bütününde hiçbir anlamı olmayan kelimeler kullanıyorsa, kalitesizdir.
kaliteye güzel bir örnek: www.youtube.com 
çoğu şarkıda olduğu gibi rap şarkılarında da altyapı çok önemli oluyor. özellikle türkçe olanlarında doğal olarak sözlere daha fazla yük bindiği için (çünkü türk'üz ve ister istemez sözlerine de odaklanacağız) şarkının altyapısı (beat'i) dinleyeni sıkmayacak, şarkıyı "bir konu hakkında nutuk atan şarkı" etiketinden kurtaracak bir ritim gerekiyor. hatta sözlerin içeriğine paralel bir beat, şarkının etkileyiciğini artırıyor.
sözler daha bir önemli olduğu için basond'un da dediği gibi, kelimelerle oyunlar yapanlar, mizahi bir dil kullananlar daha bir dikkat çekiyor haliyle. çünkü "aman dünyanın çivisi çıkmış" gibi herkesin kullanabileceği bir cümleyi daha etkileyici, iğneleyici veya cin bir şekilde dile getirmek çok daha iyi.
bunlardan ayrı olarak dinleyicinin neyi nasıl dinlemek istediğine bağlı biraz da; kimi dinleyiciler daha çok kendi agresifliğini, depresifliğini tasvir eden eserlere sığınmak ister ama bunu "bu dünyanın anasını ...." basitliğinde değil de daha ağırbaşlı bir dille anlatılmış şarkılarda duymak ister.
tabii, hepsinden öte, reddemeyeceğimiz zevk-renk etkeni var.
sagopa kajmer'den şunları dinlemeye doyamıyorum mesela:
www.youtube.com
www.youtube.com
Önce müziğe, sonra sözlere bakacaksın.
www.youtube.com
Şu şarkının ilk 20 saniyesini dinle yeter. Kaliteli ve doğal bir müzik dinleyiciyi çeken ilk şey.
Aynı zamanda sistem eleştirisi içeren rap parçaları gözlemlerime göre daha kaliteli oluyor. Modern hayatın sebep olduğu kötü durumları konu edinen parçalar, insanların ilgisini daha çok çekiyor.
Şunun da müziği kaliteli:
www.youtube.com
Kötü bir müzik şirketiyle çalışan Amerikalı bir rapçiye denk gelmedim hiç. Müzik altyapısının önemi büyük.
müzik/melodi ve sözler. genel olarak disslere olan hayranlığım da bakidir.
kır kalbini ver elime dinlesem bunda müzik aramam, söz aramışımdır. mesela bir mürekkep doldurdum dinliyorsam bu müziğindendir.
rap dediğin böyle olmalı. bir kulak verince alıp götürmeli eritmeli bırakmamalı
www.youtube.com