şimdi tsunami diyeceksiniz belki de ama mutlaka bir dalgalanma olacak olsa da o filipinler'deki depremde filan gördüğümüz büyüklükte tsunami olmayacağı aşikar. öyle olunca da tsunami demek ne kadar doğru bilmem.
45 senelik kaptan bir amca ile konuşma fırsatım olmuştu, boğazda 7 çeşit akıntı varmış. Maalesef 7.5 şiddetinde bir deprem olur da boğaza düşerseniz pek kurtulma imkanınız yok gibi duruyor. Zaten o şiddette bir depremde İstanbul'un kıyı kesimlerinin büyük çoğunluğu yerle bir olacağı için yardım filan gelmez.
Denizde gemi üstünde bir şey olmaz da bütün istanbul gözünün önünde yıkılınca o psikoloji düzelmez.
konuyla ilgili bilimsel en ufak bir veriden habersiz zihnimle tahminde bulunuyorum
kırılması beklenen fay adalardan geçtiğine göre, etki denizden istanbul merkezine gelecek. bu durumda cahil beynim "devrilmez mı olum lan vapur? bence devrilir" diyor. çünkü 7.5 demek götümüzün başımızın bir keşkül olması demek. yani en azından benim kafamda öyle canlanıyor
ama can yeleği olursa ve vapur alabora olup da içinde mahsur kalınmazsa, denizde tam bir "bana dokunmayan yılan bin yaşasıncılar partisi" olacağını düşünüyorum. evet, elbet sarsıntı hissedilecek, götler denizin içinde de keşkül olacaktır ama kimsenin üstüne yıkılacak bir şey olmaması ve can yeleğinin suyun üstünde kalışı garanti etmesi bana bunu düşündürdü.
deprem biter, usul usul kulaçlarla en yakın kıyıya gidilir bence.
Yaratacağı dalganın büyüklüğüne bağlı bence. Killerbee denizci sanırım gelirse dalgaları anlatır. Eğer büyük dalgalar yaratırsa anında alabora olabilir bence. Alınabilecek bir önlem görmüyorum.
www.youtube.com
9luk depremde bile bir şey olmamış, 7.5'te deniz en güvenli yer bana göre. bir bardak alın elinize içine bir parça susam atın, bardağı çevirin içindeki susamın göreceli olarak sabit kaldığını görürsünüz.
-acilin deprem muhendisiyim-
benzer orneklerde depremde deniz tasitlarinin basina pek birsey gelmedi.
dusunelim; deprem neden zarar verir? cunki yapilara yanal kuvvet (kabaca iki boyutlu kagit uzerinde dusunursek, x ekseni diyelim) uygular, yana dogru hareket ettirir. yapilar ise dusey kuvvetleri, yukleri (agirliklari, y ekseninde diyelim) tasimak icin tasarlanmistir. deprem etkisi goz onune alinarak tasarlanmis yapilar bu etkiye reaksiyon verip ayakta kalabilir.
deniz tasiti ise zaten yatay kuvvetleri (ruzgar, dalga, vb.) tasiyabilecek bicimde tasarlanmistir. 7'lik 8'lik depremde hissedilecek sarsinti, kuvvetli firtina etkisi kadar bile olmayabilir.
ote yandan tsunami icin "filipinler'deki buyuklukte tsunami olmayacagi asikar" demissiniz ama... 1509 depremi'nde tsunami'nin yedikule surlarini astigi yonunde rivayetler, kayitlar var istanbul'da. 7-8 metre yukseklik demek, bu pekcok deniz tasiti icin oldukca yikicidir.
tsunami, normal bir dalgaya gore cok daha kuvvetli ve buyuk oluyor. o yuzden yukaridaki arkadaslarin (gemiler karaya cikiyor) akil yurutusu cok dogru sayilmaz. asya'daki balikcilarin, denizcilerin cogu can verdi tsunami'de. evet, eninde sonunda karaya vuruyor ama alabora olmus, parcalanmis olarak filan. allah saklasin.
viva paulista + rivayetten öte tsunami vurunca galata kulesinin dibini balık bastığı biliniyor, bardakçı da belgeleri var. denizin sörfing yaptığı yerde gemi kalmaz sanırım
@acemi
soyle duzeltme yapalim:
tsunami dalgasi acik deniz'de tasitlari ufler gecer.
ama sig sularda, karaya yakin yerlerde oldukca yikicidir.
ref: www.cruisecritic.com
edition.cnn.com
yahut soyle acalim;
su fotoda tekne, araba, hatta ev ayakta kalmis gozukuyor, saglam gozukuyor.
home.bt.com
ama bunlarin icindeki insanlar yaralanmis, olmus olabilir. cunki buyuk bir kuvvetle bu tasitlar oraya buraya savruldu (icindekiler de eylemsizlik kuvveti ile saga sola vurdu, yaralandi, oldu). ayrica icine cok buyuk hizla su doldu, filan.
bunlar icin de:
static01.nyt.com
news.nationalgeographic.com
buyuk gemi yan yatmamis, alabora olmamis, suyun ustunde yuzmus, belki icine cok su dolmamis olabilir. ama sig sularda etkiyen kuvvet, itme baya buyuk gozukuyor.
dev dalgalar küçük alanlarda kolay oluşamaz. gemi kolayca alabora olmaz.
çatlayan dalgalar dalga kıyıya çıkınca yıkıcı oluyor. denizde sakin sakin seyreden atmalar şeklinde takılıyorlar.
özet: göt kadar boğazda bişi olmaz. okyanustaysan dalgaya burun girer kurtarırsın.
Oşinografi bilgilerime dayanarak, 7.5 büyüklüğünde bir depremin, boğazdaki bir şehir hatları vapurunu alabora edecek kadar güçlü bir dalga ve akıntı oluşturmasına ihtimal vermiyorum. Ancak vapur kıyıya yakın ise kıyıdaki yapılara çarpabilir, zarar görebilir. O biraz da kaptanın ustalığına bağlı.
Sonuç olarak, açık alanda değilseniz, İstanbul'da bir vapurun içi depremde bulunabileceğiniz en güvenli noktalardan biri (denizin içi değil ama vapurun içi:p). Üzerinize, bina, direk vs yıkılma ihtimali de yok. (Ha köprülerden biri yıkılır ve siz de o anda vapurla köprünün altından geçmekte olursunuz, o bahtsızlığa bir şey diyemiyorum).
Ben asıl metroda yakalanmaktan korkuyorum. Umarım metrolar sağlamdır:(
Konunun uzmanı değilim ama alabora olma ihtimalinin düşük, can kaybı olması ihtimalinin de az olduğunu düşünüyorum. İstanbul'da veya herhangi 7.0 şiddetinde bir depremin kesin olacağı bir yerde yaşıyorsanız ona göre önlem almak lazım. Evde, işyerinde, her günü gidilen yollarda, vs önceden olağan üstü durumlarda ne yapılır-yapılmaz fikriniz olmalı. Gerçi İstanbul gibi bir şehirde her an, her saniye çeşitli nedenlerle ölebilirsiniz veya öldürülebilirsiniz.