Özeti başa koyayım: insan hayatının, sosyal medyada konuşulduğu kadar değerli olduğunu düşünüyor musunuz?
10 numara troll konusu gibi duruyor, farkındayım. Amaç bu değil. Hatta burada tartışmak yerine anket koydum. Böylece burada yapmacık takılmak yerine gerçekten düşünülen cevap verilebilecek diye düşünüyorum.
Soru şu: 100 sene önce 1,5 milyara yakın olan, şu an 7,5 milyar civarında olan bir insan nüfusu var. Yani %500 artmış. Bu, yüz yıl içinde olan iki büyük dünya savaşı ve diğer büyük savaşlara rağmen böyle. Bu tempo ile yapılan hesaplamalara göre 100 yıl kadar sonra nüfusun 11 milyarı geçmesi bekliyor. Haliyle insan bu kadar çok bulunan bir canlıyken sizce sürekli sözü döndüğü kadar "çok değerli" mi insan hayatı?
Bunu cevaplarken Sevdikleriniz üzerinden bakmayın onlar tabii ki değerlidir. Genel olarak insanlar diyorum ben.
Bu da anket: www.strawpoll.me
Burada önemli nokta "KONUŞULDUĞU KADAR" değerli olup olmadığı. Yoksa "bir sayfa kağıt mı daha değerli, insan mı?" anlamında değil :D
İnsan hayatı potansiyelinden dolayı değerli ama suçu %100 sabit olan katil, tecavüzcü, katliam sorumluları, radikal dinciler vb. insanların idamı şart. Hümanist olmak insanlığa zararlı.
Değerini neyin alıp götürdüğüne bağlı. Değerler göreceli olarak belirlenir; altını bakırdan değerli kılan göreceli az bulunuşudur. İnsan hayatından daha değerli gördüğüm şey ya da görece olarak insan hayatının önüne koyduğum şey, dünyanın kendisi. Eğer bir epidemiyle dünya kendine reset atmaya çalışırsa, insan hayatı doğadan değerli değil ama insan hayatı yine değerli. Altınla gümüşü karşılaştırıyor gibi olsun. Ancak, yanına dünyayı koymadığında, insana insanla zarar verdiğinde insan hayatı daha değerli hale geliyor. Yani savaşla, ıvırla, kıvırla insan öldürdüğünde; insan hayatının değeri tek başına kaldığında değerli oluyor. Başka biri de hayvanla insanı karşılaştırınca, hayvan hayatını değerli görebilir.
Burada biraz şöyle bir durum var, şuradaki sağdaki grafiğe bakalım. Bir satış grafiği. Daily Telegraph ile The Times'ın satışlarını karşılaştırıyor.
www.statisticshowto.com
Grafiğe bakınca satışlar yarı yarıyaymış gibi ama grafik 0 noktasından başlamıyor. Sadece %10 civarı bir fark var. Bu da onun gibi bence. İnsan hayatı değersiz değil, değerli. Bir denklem kurabilir miyiz, bilmiyorum. Tek başınayken veya başka şeylerle yanyanayken en değerli şey ama gözümde yanında tek daha az değerli kaldığı şey dünyanın kendisi.
Özetle insanın hastalıkla ölmesi ile depremde ölmesi; yine depremde ölmesi ile tabanca ile vurulması arasında fark görüyorum. İlki tamamen doğa eliyleyken, depremde ölmek hem doğa, hem insan karışımı, üçüncüsü sadece insan.
İnsanhayati bu ulkede en degersiz sey.
yok bence gayet güzel bir soru bu hatta sen iyimser ve ılımlı bakmışsın gibi olaya. insan hayatı değerli falan değil. daha doğrusu, kolaylıkla herhangi birinin elinden alınabilecek bir hak. içinde bulunduğumuz toplulukta sivrilip "özel" hale gelmediğimiz sürece birey olarak önemimiz yok. sivrildiğimiz zaman da hayatımız sadece "nispeten" değerli oluyor. öyle dokunulmaz, erişilmez bir önem neredeyse kimse için yok.
bu bizim gibi fani ve egolu insanlar için kabul etmesi çok zor bir gerçek. ben de mesela şu gün kardeşim ölecek olsa tabii ki deliririm, "hıı hayatı değerli değildi ki :S :S" deyip geçemem. ama gerçek şu ki kendi oluşturduğumuz değerler ölçüsünde birbirimize bi' şeyler veriyoruz işte. özünde birey olarak herhangi birimizin hayatının anlamı yok. bana hep çok ilginç gelmiştir mesela savaşta öncü kuvvetlerin olması... hatta şu "yıpratma savaşı" taktiği çok daha ilginç. düşünsene, askersin ve komutanların diyo ki çocuklar bizde daha fazla adam var, ikimizden de eşit sayıda giderse biz onlara üstün geliriz. ya da ne bileyim önden sürüyolar sizin takımı/birliği adına her ne deniyosa, sağ çıkma şansınız yok. gidiyosun sen de.
hayat böyle yani genel olarak. insan hayatı ucuz ve çoğunlukla değersiz. dediğim gibi sadece kendi belirlediğimiz değerlere göre birbirimize değer biçiyoruz, o kadar. ben şu hayatta sadece "istatistik"ten ibaret olan 12-13 insan için "istatistik" değilim. diğerleri ben öldüğümde ne ağlayacak ne de hayatlarında herhangi bir değişim yaşayacak.
hem bi kere sayıca da çok fazlayız. bu kadar insana gerek yok. insan hayatı esastır, geçerlidir vs. bunları geçiniz. böyle bi dünya yok. yasal olarak olmasa dahi kölelik hala dünyanın çoğu yerinde mevcut mesela. olmamasının imkanı yok çünkü. tamam bugün "hadi kölelik geri gelsin" diyemezsin, denmez ama köleliği de kaldıramazsın. çünkü her insanın hayatı değerli falan değil amk. bak mesela bugün sana falanca ülkeden 10 tane insan getirsem desem ki bunlar senin kölen. bunu sadece o insanlara "insan" olarak baktığın için reddedersin. benim anlamadığım şu: birbirimize niye insan olarak bakıyoz? mesela sen kimsin amk ya da ben kimim? bizden zaten çok sayıda yok mu? ben mesela şu an bilgisayarımdan bunu yazıyorum, televizyonda maç izliyorum. bunu milyonlarca insan yapamıyor. bunun gibi ufak detaylar bile insanların "eşit" olmadığını, dolayısıyla çoğunun hayatlarının da başkaları için anlam ifade etmediğini gösteriyor.
çok karıştırdım ama umarım anlaşılmıştır söylemek istediğim genel olarak. özetle diyorum ki imkanım olsa dünyayı çok daha pis bi yer yaparım kjhsfjk
@aychovski ve @der meister
(Bunların başına niye at koyuyoruz bu arada? millet taglenmiş olmuyor ki? bak çalıştay devam ediyorsa ve kodu çok zor değilse bu şekilde tagleme ve taglenince haber verme gelebilir sanki? Gerçi daha mobilde edit olmayan bir duyurudan söz ediyoruz :D )
Ben şahsi görüşlerimden bahsedeyim o zaman biraz fikir vermesi için. Doğada bir denge olduğuna inanıyorum. Dışarıdan bir etmen müdahale etmediği sürece, bu etmen 1. dereceden olduğu gibi çok uzak basamaktan da olabilir, canlı sayısının belirli bir dengede kaldığını düşünüyorum.
Mesela bir grup aslanın, ne kadar antilop varsa yiyeceğini sanmıyorum. Bir şekilde, müdahale olmadıkça varlıklarını sürdürecekler. Dışarıdan müdahale olarak insanlar oradaki aslanları ortadan kaldırırsa, antilopları avlayanlar olmayacağı için antiloplar kontrolsüz artacak. Bununla ilgili en ünlü örnek kurbağaların göçü ile başlayan zincirleme reaksiyonlar sonucunda çekirge istilasına kadar varması şeklindeki Mısır felaketleri - Musa konusu gibi.
Şimdi bizim durumumuzda bizi avlayacak ya da öldürecek şey kalmadı. Evet avlanabiliyoruz, evet öldürülebiliyoruz ama mevcut sayımıza oranla çok düşük oranda. Bizim en büyük rakibimiz olan hastalıkları ilaçlarla, aşılarla yok ediyoruz ya da onlarla başa çıkıyoruz mesela. Hal böyle olunca da kontrolsüz olarak artıyoruz ve bu sadece kendimize değil, dünyadaki bütün canlılara zararlı bir şey. Bir de bunun yanına 8 milyar insanın kalifiye olma durumunu vs. katarsak gereksiz bir kalabalık. Ben mesela dünya nüfusunun büyük bir salgınla 500 milyona kadar (en iyimser ihtimalle) düşeceğini düşünüyorum. Hatta düşmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu durumda ama insanlığa, insandan çok değer vermiş oluyorum sanırım, değil mi? Haliyle bu kadar ÇOK olan bir şeyin, bu kadar DEĞERLİ olması ya da insanların böyle düşünmesi gerçekçi gelmiyor.
@ThomasJefferson Ben de hümanist bir insan değilim. Her insanın inanılmaz değerli bir canlı olduğunu düşünmüyorum. Benzer konularda suçu sabit olan kişilere yönelik "dezenfeksiyonun" makul olabileceğini düşünüyorum.
@EasyTiger insanlar insanlara değer verdiklerini söylüyorlar fakat vermiyorlar. Bu ülkede de durum böyle. Gelişmemiş toplumlarda oluyor böyle şeyler fakat benim sorduğum bu değil. Genel bazda, ülkeden bağımsız olarak.