artis bunlar. adam gibi açıklasalar da biz de anlasak. zaten habertürkte çıkmış. güya halka yapılıyor.
Dostum hazır yol yakınken yaşın gençken İngilizce öğren de böyle yanlış çevirilere, Türk haber kanallarına muhtaç kalma.
Soruna yanıt ise şu: Karadelikten hiçbir şey (neredeyse) gerçekte kaçamaz ama karadeliklerle ilgili bilgilerimiz var deyip sanatsal bir ifade kullanıyor, mecaz yani.
yeaa, anlamsız ama kulağa hoş gelen şeyler söyleyim de, hem kimse anlamasın çok anlamlı bi şey söylediğimi sansın, hem de artistlik yapmış olayım ayağı.
kastedilen bilgi 'data'/ veri olabilir. karadeliğin içini gözlemleyemezsin çünkü içeri bir gözlem aygıtı göndersen de o aygıtın bilgiyi geri karadeliğin dışına gönderme şansı yoktur, bilgi karadelikten kaçamaz, çünkü çekim fazla güçlüdür.
Olur öyle, çok da şey yapma sen.
zamanı büküyor işte. her şey karadeliğe giriyor. zaman giriyor içine, ışık giriyor. bilgi ne ki.
Mecazi bir durum yok. Speed of information (bilginin hizi), speed of gravity (kutlecekim hizi), speed of light (isik hizi) gibi kavramlar fizik biliminde temel kavramlardir. Tam su an gunes yok olsa, gunesin kutlecekim gucunu yaklasik 8 dakika 20 saniye boyunca hissetmeye devam ederiz (dunya yorungede devam eder). Gunes isinlarini da ayni surede almaya devam ederiz. Cunku kutle cekim kuvveti de isik hiziyla hareket eder. Gunesin dunya uzerindeki kutle cekim kuvvetini hissetmeyi gunes yok oldugu anda biraksaydik, gunesin yok oldugu bilgisi isik hizindan daha hizli bize ulasmis olurdu. Boyle bir sey mumkun degil (gunumuzde, hicbir seyin isik hizindan daha hizli hareket edemeyecegi kabul görmus bir yaklasimdir.)
Benzer bir analojiyi, kara delikten kacamayan bir foton (isik parcacigi) ve herhangi bir bilgi/veri arasinda kurabilirsin.