[]
Ahlakçı kelimesi üzerine
Merhaba,
Öncelikle Orhan Pamuk'un yazarlık hayatında en çok Marcel Proust'dan etkilendiği notunu düşerek başlıyayım.
1) "İnsan mutsuz olduğu andan itibaren ahlakçı olur." Çiçek Açmış Genç Kızların Gölgesinde, Marcel Proust
2) "Ka, kendi mutluluğu için hiçbir şey yapmamanın en büyük mutluluk olduğuna kendini inandırmış ahlakçılardandı." Kar, Orhan Pamuk
3) Yine Orhan Pamuk, Kafamda Bir Tuhaflık romanında müzmin mutsuz karakterinin ahlakçı olduğunu başka bir karakter vasıtasıyla dile getiriyor.
Ben bu "ahlakçı" kelimesi üzerine çok düşündüm. Rastgele seçilmiş bir kelime değil bu çok belli. Mutluluk/mutsuzluk ile ahlakçılığın ne alakası var? Neden ahlaklı değil de ahlakçı?
Ahlakçı deyince siz ne anlıyorsunuz?
Öncelikle Orhan Pamuk'un yazarlık hayatında en çok Marcel Proust'dan etkilendiği notunu düşerek başlıyayım.
1) "İnsan mutsuz olduğu andan itibaren ahlakçı olur." Çiçek Açmış Genç Kızların Gölgesinde, Marcel Proust
2) "Ka, kendi mutluluğu için hiçbir şey yapmamanın en büyük mutluluk olduğuna kendini inandırmış ahlakçılardandı." Kar, Orhan Pamuk
3) Yine Orhan Pamuk, Kafamda Bir Tuhaflık romanında müzmin mutsuz karakterinin ahlakçı olduğunu başka bir karakter vasıtasıyla dile getiriyor.
Ben bu "ahlakçı" kelimesi üzerine çok düşündüm. Rastgele seçilmiş bir kelime değil bu çok belli. Mutluluk/mutsuzluk ile ahlakçılığın ne alakası var? Neden ahlaklı değil de ahlakçı?
Ahlakçı deyince siz ne anlıyorsunuz?
çünkü ahlaklı ile ahlakçı farklı şeyler. bu arada neden yeni nesilde sözlük kullanma alışkanlığı yok? sorunuzun yanıtı sözlüklerin ahlakçı ve ahlakçılık maddelerinde yer almakta:
tdk.gov.tr
orhan pamuk'un icat ettiği bir sözcük değil. sözlüklerde yer alan ve belirli bir anlamı olan bir sözcük.
edit: tdk'dan madde madde link verilemiyor. siteye girince bir zahmet siz ahlakçı ve ahlakçılık olarak aratın.
tdk.gov.tr
orhan pamuk'un icat ettiği bir sözcük değil. sözlüklerde yer alan ve belirli bir anlamı olan bir sözcük.
edit: tdk'dan madde madde link verilemiyor. siteye girince bir zahmet siz ahlakçı ve ahlakçılık olarak aratın.
- microfiction
(09.05.15 22:48:20 ~ 22:52:50)
microfiction, ciddi olduğuna inanamıyorum. TDK'ya mı yönlendirdin beni gerçekten? Sorumun yanıtı sözlüklerde yer almıyor. Ahlakçı kelimesinin resmi anlamını sormuyorum. Mutluluk/mutsuzlukla ilişkisini ve yukarıda bahsettiğim yazarların neden bu kelimeyi tercih ettiklerini anlamaya çalışıyorum.
Ayrıca yeni nesil olduğumu da nereden çıkardın?
Ayrıca yeni nesil olduğumu da nereden çıkardın?
- pardonan
(09.05.15 22:52:11)
belki yüzeysel gelecek ama nacizane fikrim, cinsel hayatın noksanlığının insanı mutsuz etmesi ve bir süre sonra o insanların -kıskançlık temelli- cinsellik yaşayanlara karşı daha ahlakçı yaklaşması olabilir.
- hubris (09.05.15 22:53:36 ~ 22:54:30)
ben ahlakçı deyince başka insanların ahlak kurallarına uyması gerektiğini düşünüp bunu savunan ve başkalarına da bunu empoze etmeye çalışan gibi bir manaya varıyorum. yalnız bunu mutsuzlukla nasıl bağdaştırmış onu bilemiycem, kitabı okuyan birileri bilir diye düşünüyorum. tahmin etmek gerekirse, mutlu olmaya çalışmayı bırakn huysuz ve kafayı başkalarının ahlaklı olmasına takmış biri olarak tanımlamış diyebilirim ama çok zayıf bir düşünce olucaktır kitabı okumadığım için.
- baba jo (09.05.15 22:55:54)
neden ahlaklı yerine ahlakçı demiş derseniz verdiğim yanıtı almanız doğal. çünkü pamuk'un kullanımları gayet açık. yazar ahlakçı sözcüğünü tercih etmiştir çünkü anlatmak istediği şey tam olarak ahlakçı biridir. milliyetçi veya nihilist birini anlatmak isteseydi bu sözcükleri seçecekti. ahlaklı yerine ahlakçı sözcüğü neden tercih edilir sorusu bence abes bir soru. müslüman yerine neden islamcı tercih edilir gibi bir şey.
sorunuzun yanıtı: ahlakçı insanın mutsuz olması doğal. çünkü baktığı her davranışta kendi ahlaki değerlerine uyulmadığını görüp onun düzeltilmesi yolunda ya müdahalede bulunacak ya da kendi kafasına takacaktır.
öte yandan mutsuz insan da diğer insanların mutluluklarına müdahale edecektir. zira ahlakçılık da bir açıdan böyle bir şeydir. başkalarının mutluluk duydukları eylemler çoğu kere ahlaksız olarak nitelenir ahlakçılarca. sevişmekten müzik icra etmeye kadar akla hayale gelebilecek pek çok neşe kaynağı tarih boyunca ahlakçılar tarafından tahakküm altına alınmaya çalışılmıştır. (bkz: taliban)
2. maddede ka'nın mutluluğu için hiçbir şey yapmamayı hayata uygulanacak ahlaki bir ilke olarak aldığını görüyoruz. böyle ahlakçılar vardır.
edit: bu arada türkçe sözlükler tatmin etmezse ekşi sözlük'te ve wikipedia gibi mecralarda da ahlakçı, ahlakçılık, moralism üstüne bayağı şey bulabilirsiniz. siz her ne kadar sorunuzun yanıtının orada olmadığını söyleseniz de aslında apaçık orada duruyor.
sorunuzun yanıtı: ahlakçı insanın mutsuz olması doğal. çünkü baktığı her davranışta kendi ahlaki değerlerine uyulmadığını görüp onun düzeltilmesi yolunda ya müdahalede bulunacak ya da kendi kafasına takacaktır.
öte yandan mutsuz insan da diğer insanların mutluluklarına müdahale edecektir. zira ahlakçılık da bir açıdan böyle bir şeydir. başkalarının mutluluk duydukları eylemler çoğu kere ahlaksız olarak nitelenir ahlakçılarca. sevişmekten müzik icra etmeye kadar akla hayale gelebilecek pek çok neşe kaynağı tarih boyunca ahlakçılar tarafından tahakküm altına alınmaya çalışılmıştır. (bkz: taliban)
2. maddede ka'nın mutluluğu için hiçbir şey yapmamayı hayata uygulanacak ahlaki bir ilke olarak aldığını görüyoruz. böyle ahlakçılar vardır.
edit: bu arada türkçe sözlükler tatmin etmezse ekşi sözlük'te ve wikipedia gibi mecralarda da ahlakçı, ahlakçılık, moralism üstüne bayağı şey bulabilirsiniz. siz her ne kadar sorunuzun yanıtının orada olmadığını söyleseniz de aslında apaçık orada duruyor.
- microfiction (09.05.15 22:57:37 ~ 23:11:36)
1
