[]
Parcacik ciftini nasil yaratiyorlar? (Modern fizik icerir)
Tamam, arastiracagim ama kabaca bilgi verip suan icin merakimim giderecek olan vardir belki. Hemen suanda isi gucu birakip internetten arastirmaya vakit yok:)
Bir parcacigin ciftini olusturup ayri ayri gozlemlemislerya, biri digerinin tam zitti davrandigi gozlemlenmis. Yani isik hizi duvarini asan bir iletisim yontemiyle birbiri ile iletisim halindeler. "Iyi de arkadas bu parcacik cifitini nasil olusturdunuz?" sorusu geliyor akla.
Bir parcacigin ciftini olusturup ayri ayri gozlemlemislerya, biri digerinin tam zitti davrandigi gozlemlenmis. Yani isik hizi duvarini asan bir iletisim yontemiyle birbiri ile iletisim halindeler. "Iyi de arkadas bu parcacik cifitini nasil olusturdunuz?" sorusu geliyor akla.
@piotrsuss Cevanin icin tesekkur ederim. Yalniz parcacik cifti olusturulmasi ile ilgili pek fikir vermedi halen:) Parcacik cifti dedigim sey - benim anladigim - cift yarik deneyinde gozlemlelen birden fazla parcacik olayindan farkli, bir parcacigin birebir kopyasini olusturup gozlemliyorlar. "Belirsizlik ilkesi" sebebiyle ayni anda karsilastirma yapacak sekilde gozlemleyemiyorlar. Iyide arkadasim sirandan bir vatandas olarak benim parcaciklar arasinda - sorduda da soyledigim gibi - isik hizi otesi bir iletisim olduguna ikna olabilmem icin "parcacik ciftini nasil yarattiniz?", "gozlemlediginiz parcacigin diger parcaciga ozdes oldugunu nereden biliyoruz?" sorularina cevap almam gerekiyor.
Yavaslatip gozlemleme konusuna gelince, parcacik hizlandirici hakkinda birsey bilmiyorum ama gozlemleme yapmaya kalkarsak zaman farki - goreli olarak - ortadan kalkmasi gerekir diye dusundum. Yine "belirsizlik ilkesi" gibi birsey ortaya cikmaz mi? Gozlemlemeye kalkarsak goreli zaman akisina gozlemci de - insan ya da herhangi birsey - ortak olmaz mi? Kafam karisti:) Yani zaman farkini es zamanli gozlemleyemiyor olmamiz lazim degil mi?
Neyse parcacik hizlandiri konusunda soru sormadim farzedelim:) Onu ayrica ele aliriz, suan aklima takilan "parcacik cifti yaratmak". Bilmedigim icin soruyorum bunlari:)
Yavaslatip gozlemleme konusuna gelince, parcacik hizlandirici hakkinda birsey bilmiyorum ama gozlemleme yapmaya kalkarsak zaman farki - goreli olarak - ortadan kalkmasi gerekir diye dusundum. Yine "belirsizlik ilkesi" gibi birsey ortaya cikmaz mi? Gozlemlemeye kalkarsak goreli zaman akisina gozlemci de - insan ya da herhangi birsey - ortak olmaz mi? Kafam karisti:) Yani zaman farkini es zamanli gozlemleyemiyor olmamiz lazim degil mi?
Neyse parcacik hizlandiri konusunda soru sormadim farzedelim:) Onu ayrica ele aliriz, suan aklima takilan "parcacik cifti yaratmak". Bilmedigim icin soruyorum bunlari:)
- delifaruk
(30.10.14 11:25:34)
deli, soruyu silme lütfen, pasp'a mesaj attım. belki godsparticle hocam da uğrar bi ara.
- compadrito
(30.10.14 12:04:17 ~ 31.10.14 03:38:00)
Anti madde olayindan bahsetmiyorum.
Parcacigi gozleme olayi ile ilgili aklima takilan kisimlari biraz arastirayim. Bu sekilde ne soylesem yanli olacak cunku. Belirsizlik ilkesini ornek verdim, sebep olarak bunu belirtmedim. Gozlemlenemeyecegini iddaa etmeye kalkismiyorum haliyle, sadece aklima bahsettigim problemin olup olmayacagi sorusu geldi. Belki de gozlemlemeden kasit, direk gozlemleme degildir, cifrt yarik deneyindeki gibi bir gozlemleme olayidir ne bileyim? Herneyse, bu bahsettigimiz konu ayri bir konu, muhtemelen bu konuda soracagim sorularda hatali sorular olacak. O konuda ayrica aydinlanirsam buraya yazarim birseyler.
Belgeseli de izleyecegim.
@compadrito, silmeyip cevaplari yazmani bekleyecegim:)
Parcacigi gozleme olayi ile ilgili aklima takilan kisimlari biraz arastirayim. Bu sekilde ne soylesem yanli olacak cunku. Belirsizlik ilkesini ornek verdim, sebep olarak bunu belirtmedim. Gozlemlenemeyecegini iddaa etmeye kalkismiyorum haliyle, sadece aklima bahsettigim problemin olup olmayacagi sorusu geldi. Belki de gozlemlemeden kasit, direk gozlemleme degildir, cifrt yarik deneyindeki gibi bir gozlemleme olayidir ne bileyim? Herneyse, bu bahsettigimiz konu ayri bir konu, muhtemelen bu konuda soracagim sorularda hatali sorular olacak. O konuda ayrica aydinlanirsam buraya yazarim birseyler.
Belgeseli de izleyecegim.
@compadrito, silmeyip cevaplari yazmani bekleyecegim:)
- delifaruk (30.10.14 13:38:46 ~ 13:40:31)
- eksi sozluk e bir daha geldim (30.10.14 17:05:39)
ektir:
esas olarak sorunuz, atomaltı parçacıklar hangi ortamlarda oluşturuluyor ve davranışları nasıl inceleniyor ise;
atomaltı parçacık oluşturma ve inceleme sorunu, modern fiziğin değil, nükleer fiziğin sorunu iki türlü yapılabiliyor.
1- varlığı düşünülen yerlere bakarak; ör: nötrino için uzaydan gelen dalgalar içinde nötrino olduğu düşünüldüğünden bunları nötirnoya duyarlı bir ortama sokarak izlerini gözlemleme.
2- yapay oluşturma; iki atom parçacığını (ör:elektron-elektron) yüksek enerjilerde çarpıştırarak dedektörlerde (ör: atlas) hareketlerine ilişkin bilgi toplama.
İlk tipin örneğini detayları ile bulmak zor, ama ikincisine ilişkin bir örnek için detaylı açıklama şurada var; arxiv.org
esas olarak sorunuz, atomaltı parçacıklar hangi ortamlarda oluşturuluyor ve davranışları nasıl inceleniyor ise;
atomaltı parçacık oluşturma ve inceleme sorunu, modern fiziğin değil, nükleer fiziğin sorunu iki türlü yapılabiliyor.
1- varlığı düşünülen yerlere bakarak; ör: nötrino için uzaydan gelen dalgalar içinde nötrino olduğu düşünüldüğünden bunları nötirnoya duyarlı bir ortama sokarak izlerini gözlemleme.
2- yapay oluşturma; iki atom parçacığını (ör:elektron-elektron) yüksek enerjilerde çarpıştırarak dedektörlerde (ör: atlas) hareketlerine ilişkin bilgi toplama.
İlk tipin örneğini detayları ile bulmak zor, ama ikincisine ilişkin bir örnek için detaylı açıklama şurada var; arxiv.org
- eksi sozluk e bir daha geldim (30.10.14 17:12:12)
1
