[]
Meteoroloji ile ilgili bir soru (işlem vs. istatistik)
birkaç arkadaş "bir sene sonrasına bile hava tahmini yapılabiliyor" dedi. şimdi bu hava tahmini denilen olay alt basınç-üst basınç değişimlerinin integrasyonu ile elde ediliyor diye biliyorum.
her hesaplanan gün için göz ardı edilen bir "c" sabiti var. bu sabit biriktikçe hata payı artıyor, dolayısıyla yarın için yapılan hava tahmininin tutma olasılığı 5 gün sonraki tahminin tutma olasılığından çok daha yüksek. en azından ben böyle biliyorum. e o zaman bir sene sonrasının tahmini nasıl yapılıyor? arkadaşlar birbirlerini destekleyerek yine integral hesabıyla dedi. bana kalırsa hesaplanmak isteyen günün önceki yıllardaki hava durumu istatistiklerinden çıkarılıyor sonuç.
yani diyelim 2010'un 19 Mart'ı için hava tahmini yapmak istesek, integrasyondan çok, sanki 2009, 2008, 2007,...,199n (sağlıklı bir tahmin için n kaç olmalı bilemiyorum. sahi, kaç olmalı?) yıllarındaki 19 Mart günlerinin hava durumlarının ortalaması alınıyor bence.
kısacası; bir sene sonrasına hava tahmini yapmak için klasik integrasyon yöntemine mi başvurulu yoksa istatistiksel bir çıkarım mı yapılır?
öyle kendi çapında zararsız bir merak işte..
her hesaplanan gün için göz ardı edilen bir "c" sabiti var. bu sabit biriktikçe hata payı artıyor, dolayısıyla yarın için yapılan hava tahmininin tutma olasılığı 5 gün sonraki tahminin tutma olasılığından çok daha yüksek. en azından ben böyle biliyorum. e o zaman bir sene sonrasının tahmini nasıl yapılıyor? arkadaşlar birbirlerini destekleyerek yine integral hesabıyla dedi. bana kalırsa hesaplanmak isteyen günün önceki yıllardaki hava durumu istatistiklerinden çıkarılıyor sonuç.
yani diyelim 2010'un 19 Mart'ı için hava tahmini yapmak istesek, integrasyondan çok, sanki 2009, 2008, 2007,...,199n (sağlıklı bir tahmin için n kaç olmalı bilemiyorum. sahi, kaç olmalı?) yıllarındaki 19 Mart günlerinin hava durumlarının ortalaması alınıyor bence.
kısacası; bir sene sonrasına hava tahmini yapmak için klasik integrasyon yöntemine mi başvurulu yoksa istatistiksel bir çıkarım mı yapılır?
öyle kendi çapında zararsız bir merak işte..
kaos teorisinin mantigina gore; bir sene sonrakine ait havayi 'tahmin edebilmek' icin bir degil bir cok tahminimizin olmasi lazim. ya da en azindan yaptigimiz spesifik tahmin icin bir olasilik vermek lazim.
ilk uc gun icin cok isabetli tahminler yapilabilmekte, sonraki gunlerde tahmin sayisi arap sacina donmekte.
arkadaslara gelince: bence sizi yemisler.
elimizde milyar tane hakkinda bilgi sahibi olmadigimiz degisken var; bir gun volkan patlar global olarak dunyada isi duser. ya da kutuplardan hayvan gibi bir buz kutlesi kopar dunyadaki su oranini arttirir baska bir degisiklige sebep olur.
ancak belki onceki senelere bakarak istatistiki bir tahmin yapilabilir ama ona da tahmin denmez.
ilk uc gun icin cok isabetli tahminler yapilabilmekte, sonraki gunlerde tahmin sayisi arap sacina donmekte.
arkadaslara gelince: bence sizi yemisler.
elimizde milyar tane hakkinda bilgi sahibi olmadigimiz degisken var; bir gun volkan patlar global olarak dunyada isi duser. ya da kutuplardan hayvan gibi bir buz kutlesi kopar dunyadaki su oranini arttirir baska bir degisiklige sebep olur.
ancak belki onceki senelere bakarak istatistiki bir tahmin yapilabilir ama ona da tahmin denmez.
- yirtik foto
(19.03.09 19:41:08)
"İklimbilimin konusu olan iklim, geniş bir sahada uzun yıllar boyunca görülen atmosfer olaylarının "ortalama" halidir."
uzun vadeli tahminler bu düşünceye dayanıyor. bu seneki ortalamadan sapma, gelecek senenin sapması hakkında tahminde bulunabilmek için fikir veriyordur...
edit: n kaç olmalıdır? Ortalama 50-100 yıllık hava durumu ortalamaları alınarak iklim hakkında bilgiler oluşturulabilir. (wikipedia)
uzun vadeli tahminler bu düşünceye dayanıyor. bu seneki ortalamadan sapma, gelecek senenin sapması hakkında tahminde bulunabilmek için fikir veriyordur...
edit: n kaç olmalıdır? Ortalama 50-100 yıllık hava durumu ortalamaları alınarak iklim hakkında bilgiler oluşturulabilir. (wikipedia)
- kabablanka (19.03.09 19:54:20 ~ 20:05:24)
kaos teorisi gibi her şeyi ona bağlayabileceğimiz bir cevaptan çok, daha ciddi bir cevap lazım bana. olağandışı durumların sonucu olan ani iklim değişikliklerini de konu dışında tutuyorum doğal olarak. arkadaşların iddiasına karşı benim başka bir iddiam var, hangisi doğru diye soruyorum, bu durumda "yenmiş" de olmuyorum.
ayrıca önceki senelere bakarak bir sonraki senedeki o günün hava tahmini yapılabilir ve bu gayet de "tahmin"dir. tahmin denemez de ne denir bilemiyorum. havanın nasıl olacağını ön görüyorsun sonuçta.
ayrıca önceki senelere bakarak bir sonraki senedeki o günün hava tahmini yapılabilir ve bu gayet de "tahmin"dir. tahmin denemez de ne denir bilemiyorum. havanın nasıl olacağını ön görüyorsun sonuçta.
- deckard
(19.03.09 19:56:17)
aslinda uzun donem icin hava tahmini yapmiyorlar, iklimsel bir tahmin yapiyorlar. bu da hava durumlarinin ortalamasi oluyor. yani sorunun cevabi olarak, bu ongorme olayini da istatistikler sonuclara bagliyorlar.
- ermanen (19.03.09 21:22:12)
ben istatistiksel yöntemlerle yaptıklarını duymuştum. hatta hollanda'daki bir meteoroloji merkezi ile ilgili bir makale oumuştum. zaman serisi verisi kullanıp en iyi performansı gösteren modeli tahmin edip duruyorlardı. (neyseki gerçekleşen hava sıcaklığını ölçme ve tahminlerle karşılaştırma imkanımız var en iyi modeli seçmek için) ama yapılan ortalama almaktan ziyade, kabaca, hava sıcaklığını etkileyen faktörlerin geriye dönük değerleri üzerinden tahminler yapmak. ama tabi yine istatistiksel bir süreç. 2010 19 mart için tahmin yapılabilir mi? kurama bakmak lazım. yani kuram "t zamanda havadaki karbondioksit oranıyla t+3 zamandaki hava sıcaklığı arasında tesadüfi olmayacak bir ilişki var" diyorsa(salladım, dikkate almayınız) yapılamaz. sallama örneğimize göre 2010 16 martında yapılabilir.
- mefati bir cirpida okunur (20.03.09 01:08:26 ~ 01:17:34)
1
