Ekşi Duyuru

moderasyon canı sıkıldığından kendine ekstra iş çıkarıyor bence. bilet satışını anlıyoruz hadi karaborsadan dolayı lakin ödev/tez olayını anlayabilmiş değilim. yakında ikinci el satışlarda piyasa fiyatını da yazmak zorunluluğu getirilecek bu gidişle. eğer alış/satış gibi bir kategori varsa bu sitede bu tarz kısıtlamalar anlamsız kaçıyor.

ödevlerinizi kendiniz yapın, tezlerinizi başkalarına yazdırmayın, demek istiyorlar sanırım.

Baskasinin adina odev ya da tez yapmayi etik mi buluyorsunuz?

bana soruyorsan ben asla bulmuyorum -da moderasyonun da buna karışmaya hakkı var mı bilemedim şimdi.

@yilmazyildirim: moderasyon duyuruyu acan kisi hakkinda karar verip, "odevlerinizi kendiniz yapin, o daha faydali" mi demek istiyor? birakalim da buna duyuruyu acan karar versin bence.

@yilmazyildirim, Parasıyla iş yapmanın nesi mantıksız ? Adam parasını verdikten sonra programını da yazarım, devresini de kurarım, raporunu da hazırlarım. Etik mi dersen bir nebze anlardım da o da bir nebze.

Forum havası diye silinmezse soru iyidir. Paranoyak oldum.

Maliye vergilendirmiş kazanç kutsaldır yazılı kağıtları camlarına atıp atıp kaçıyormuş. herhangi bir şeyin satışı için başlık açılabiliniyorsa ödev de yaptırılabilir.

sanırım buradaki çentik ödevin tezin başkalarının yapmaması gereken şeyler olmasından oluşuyor da bundan moderatöre ne. o tez, ödev sahibinin kendi etik anlayışıdır.


ayrıca bok sansürlenecek bir kelime değildir, olmamalıdır. bok sansürlenecek bir kelimeyse duyuru boka batmış* demekdir.

*boka batmak: deyim, kötü duruma düşmek.

ödeve veya teze yardım aranabilir, ücretli veya ücretsiz yardım edilebilir. lakin bir ödevin veya tezin tamamının ücret karşılığında bir başkasına yaptırılıp, para karşılığı mezun olunması etik ve ahlaki bir durum değildir. ekşi duyuru da bu etik ve ahlaki olmayan duruma aracı olmak istememektedir. yeri geldiğinde "vay intihal yapmış, çalmış çırpmış" diyoruz, yeri geldiğinde "bu ne biçim mühendis, nasıl mezun olmuş bak 4 büyüklüğünde depremde yaptığı bine çöktü" diyoruz. e bu adamın parasını verip ödev/tez yaptırarak hiçbir şey öğrenmeden parayla mühendis olmasına da aracı olmak istemiyoruz.

parasını verip iş yaptırmakla, kendi yapması gereken, bilgi ve tecrübe gerektiren işleri parasıyla yaptırıp, kendisi hiçbir şey öğrenmeden, parayla meslek sahibi olmasın istiyoruz.

ehliyet sınavına parayla başkasını sokup ehliyet aldıktan sonra gelip beni ezmesin, tıp fakültesi sınavlarına parayla doktor emmoğlunu sokup mezun olduktan sonra bana yanlış teşhis koymasın istiyoruz. bunlar para karşılığı iş yaptırmak değildir.

kendi etik anlayışıdır da, biz bu etik olmayan davranışa aracı olmak istemiyoruz.

madem konu etik ve ahlaki, o zaman ilişki sorularına da aynı muamele uygulansın. Burada, ben napayım a dostlar hatundan hoşlanıyorum diyen soruları, ya da sevgilim beni aldattı napayım sorularını da silin o zaman. Etik ve ahlaki değil çünkü, sonuçta asıl ahlaklı olan, evlenmek ve evlendikten sonra çocuk yapmaktır.

İşin içine etik ve ahlak katarsanız çok fazla şeyi sorgulamanız gerekir bence

kibritsuyu sen mi siliyosun yoksa duyuruları ? herkese açıklamaya yapıyosunda gözümden kaçmıyo değil :D

1. cevapsız kalıp kafanızdan sebep uydurmayın diye gönüllü olarak açıklama yapma işini üstlendim. zira cevap alamayınca ne moderatörlerin teröristliğini bırakıyorsunuz, ne ipneliğimiz kalıyor, ne tecavüzcülüğümüz.

2. evet bir kısmını da ben siliyorum.

o halde çok sık karşılaştığımız 60 sayfalık akademik çeviriler de etik olmamalı, değil mi, ya da bir sürü başka örnek?

etik, ahlak falan anlıyorum da şu var bir de; Para karşılığı yurt dışından getirilen telefonu işletmek için pasaport aramak, pasaport'unu bu yöntemle pazarlamak, şengen alabilmek için maaşı yüksek göstermeyi acaba elçilik yer mi benzeri sormak bunlar mı ahlaki?

sadece bu duyurunun bikaç tane üstüne ve altına bakındım bunları buldum. önemli olan "etik ve ahlaki" olup olmamak değil, bu etiğin "kimin ahlaki" olduğudur.

benzer örneklerle açıklayayım:

para karşılığı ehliyet sınavına kendisi yerine ehliyeti olan birisini sokmak. bize ne diyebiliriz. kendi ahlakı da diyebiliriz. zaten bizi ilgilendiren o değil, üçüncü kişiler. para karşılığı sınava başkasını sokup araba kullanmayı bilmeden ehliyet alan o adamın ezdiği yaya ne olacak? biz bu kural ile o yayayı koruyoruz. ödev ve tez için de durum aynı. belki kısa vadede kimseye zararı yok ama o ödevi kendi yapmadığı için öğrenemediği konuyu uygulamaya kalkıp uzun vadeli zararlar verebilir.

veya siz doktorluktan zerre kadar anlamayan adamın, para karşılığında bir doktorun diplomasını kiralayıp sizi muayene etmesini ister misiniz? diplomasını satılığa çıkaran, kiralayan doktorun ahlaksızlığı bizi ilgilendirmez. alanın ahlaksızlığı, vicdanı falan da ilgilendirmez. bizi ilgilendiren şey, o sahte doktorun muayene edeceği hastalardır.

Akademik etikle ilgili olan kısmı doğrudan beni de bağlıyor çünkü bunu ben önerdim.

Başkasına yaptırılan ödevlerle ders geçmek, mezun olmak, başkasına yaptırılan tezlerle yüksek lisans, doktora bitirmek size mantıklı geliyorsa oturup bir düşünün. Bu düzenbazlık sonucunda bir ünvan, bir diploma alıyorlar, iş ve söz hakları oluyor. Böyle insanlara bir işiniz düşse, bu düzenbazlara, ahlaksızlara güvenebilir misiniz? Bunun düzenbazlık, ahlaksızlık olmadığını savunan olursa, mantıklı bir argüman öne sürebilirse sevinirim.

Sonuçlarını düşünürseniz akademik ahlaksızlığın yanında karaborsa minik şirin bir kedicik gibi kalıyor.

Duyuru'daki aklıselim sahibi kişiler bile bu şekilde düşünebiliyorsa toplumumuzda zaten bu tür işlerin önünü alamayız. Yeni kuralla tek yapılan bu ahlaksızlığa Duyuru'nun alet olmasını engellemek. Bu vesileyle yönetime hassasiyetleri için tekrar teşekkür ederim.

@elxa: Beni anladığınızı biliyorum. Duyuru'nun bu ahlaksızlığa sebebi ne olursa olsun ortak olmaması bence önemli. Sebepler diplomayı alınca geçer. Sonra sonuçlar başlar ve bazıları hiç hoş olmaz.

bonjurkes, ahlaki olup olmadığını yorumlayarak ilişki sorularını da değerlendirin o zaman demiş. ancak buna katılmıyorum. evet bir üçgen ilişki belki o kişilerden birinin ölümüne bile neden olabilecektir. ama tam aksine o kişi mevcut eşinden ayrılıp yeni eşi ile daha mutlu olabilecektir. bunu bilmek veya takip etmek mümkün değil. burada durumun etik veya ahlaki olarak tartışılması da yanlış olur. şunun için ahlaki olan benim için ahlaki olmayabilir.
ama sosyal yaşantının genel kurallarına göre "çalmak" -hırsızlar dışında- kimse için "ahlaki" değildir. bu nedenle kibritsuyu'nun "ödev yaptırmak isteyene aracılık etmeyiz" demesi mantıklı.
ha o zaman yukarıda bahsettiğim üçgende "pezevenklik" mi yapıyorlar?! dedim ya belki bazınıza göre evet. bazını bu şekildeki metinleri okuduğunda "töbe töbe" diyor olabilir bazınız ise "ben de aynı üçgende kalmıştım" diyerek elinden gelen en ciddi yardımı yapmaya çalışıyor olabilir.
ama kimse "aa yazık ödev yapıp mezun olacak dur yardım edeyim de adam hiç bilmediği bir konuda ödevini versin ve mezun olup işini kursun" demeyecektir. demeyi düşünen varsa da demesin zaten.

sözlerim bonjurkes'e değil onun ortaya attığı fikredir.

Sorun burada neyin etik olup neyin olmadığına kimin karar verecek olması. etik standartlar mı var benim bilmediğim yoksa moderatörlerin etik görüşü mü?
siteyi ve kullanıcıları yasalar karşısında zorda bırakacak duyurular silinsin bu tamam, ama diğer konularıda yasaklamaya başlanırsa bunun sonu gelmez. bütün yasaklar başlangıçta iyi niyetli olarak başlar sonra sıkıyönetime kadar gider. bu tarihte de hep böyle olmuştur. bu ödev/tez konusunda ki etik hassasiyetinizi diğer konularda da gösterebilecek misiniz? yoksa tüm hassasiyetiniz bu ödev konusu mu? yok değilse diğer gelecek yeni yasaklar hangileri?
Yolda para buldum, ne alsam diye sorsa birisi, buna cevap olarak git bakkaldan bira al diyen kişinin cevabı silinecek mi mesela? etikse bu da etik..
o yüzden tehlike yasaklar başladı mı sonu gelmez. bence bu karar yeniden düşünülmeli.. (bilet konusu çok doğru, karaborsacılık çok net tanımlanmış bir yasal cezası olan bir suçtur.)

niyeyse herkes "bize ahlaksız gelen her duyuruyu sileceğiz" dediğimizi zannetti. öyle zannetti ki "size ahlaksız gelen ne, siz ne hakla buna karar verirsiniz" diye tepkiler veriyorsunuz.

"etik standartlar" demişsiniz. evet çok net etik standartlar vardır. biz de zaten bu çok net etik standartların dışında kalan duyuruların yasak olduğunu söylüyoruz.

konu hakkında hiçbir şey bilmediği için para karşılığı ödevini, tezini yaptırıp bu ödevle konu ile ilgili hiçbir bilgisi olmadan okuldan mezun olup meslek sahibi olan adamın yaptığı şey etik değildir.

araba kullanmayı bilmediği halde parayla yerine araba kullanmayı iyi bilen birini sokup ehliyet alan birinin yaptığı da etik değildir.

kendisi sağlıklı olmadığı halde, sağlıklı olmasının çok önemli olduğu bir iş başvurusuna rüşvetle, parayla bir şekilde "sağlıklıdır" raporu alıp hasta haliyle o işe giren adamın yaptığı da etik değildir.

bedava aids testi yaptırabilmek için kızılay'a kan bağışlayan adamın yaptığı da etik değildir. ("aids miyim nasıl öğrenirim" diye soran adama "kızılay'a bağışla onlar test yapar, aids'sen söyler" diye cevap veren adamın cevabını da sileriz)

inşaatı ucuza getirmek için demirden çimentodan çalan adamın yaptığı da etik değildir. ("inşaat yapıcam ama maliyetler çok, nasıl azaltayım" diye soran adama, "demiri azalt kumu denizden çek" diye cevap veren adamın cevabını da sileriz)

yani biraz düşünürseniz neyin çok net bir şekilde etik ve ahlaklı olup olmadığını anlayabilirsiniz. maksadımız ahlak bekçiliği yapıp hoşumuza gitmeyen duyuruları silmek değildir.

örnekleri abartayım:

porno izlemek isteyen adamın duyurusu silinmez. "vay ahlaksıza bak porno soruyor" demeyiz. ama çocuk pornosu izlemek isteyen adamın duyurusu silinir. buna "vay ahlaksız" deriz. kimse de "size ne adamın tercihinde, belki pedo seviyordur" diye savunamaz bu adamı.

cinsel istek duyduğu kızla ilgili soru soran adamın sorusu silinmez. "vay ahlaksız evlenmeden zina yapacak" demeyiz. ama cinsel istek duyduğu kız 12 yaşındaysa ve bunu belirtmişse bu silinir. "size ne, kime isterse ilgi duyar" diye savunulmaz.

belirtmemişse elbette bilemeyiz, her türlü gönül işi sorusunda "yaz bakalım tarafların yaşını da bi bakalım" da diyemeyiz. ama tespit edilebilir durumdaysa, istismar olduğu açıksa, bunların etik ve ahlaki olmayan durumlar olduğu konusunda hemfikir olduğumuzu umuyorum.

Kiritsuyu'nun örnek üzerinden giderek etik'in standartlarına hakim olduklarını gösterme denemesini gereksiz buluyorum. Dünyada yaşanabilecek her ihtimal için bir şey demedikçe, ya da o etik'in standardının kendisini kelimelere dökemedikçe ne bir sonu var bu denemelernin, ne de bir yararı.

kaldı ki o bahsettiği aids'li olup olmadığını öğrenmek için kızılay'a kan verecek adam'lı örnekte, adam aids değil ise, yönetim duyuruyu silerek bir kişinin hayatına kast etmiş olabilir. Haddinize mi düşmüş, sırf aids testi için kan veren adamı yargılamak? adam aids değilse boru gibi kan bağışı yapmış oluyor. kaldı ki bir aids testi'nin maliyetinden haberiniz var mı? adam'ın buna verece parası olmayabilir mi?

"Ben çok etik'im" duruşu, var oluşu gereği binlerce bu tip açmazlara gebedir. tek bir örnekteki açık ile sonsuz senaryo yazılabilirken, örneklerce ben etik standardına hakim'im demek abes'in tanımı olsa gerek. Benzer amaçla ilk yazdığım şeyde "etik olması önemli değil, kimin etiği olduğu önemli" benzeri şeyler söyledim.

Duyuru yönetimi, bu ülkedeki çok fazla yönetimle aynı mantalite'yi paylaşarak; "kural bu kardeşim beğenmiyorsan yazma" (biz sözlük klasiği) diyor, kabul edelim yine seviyesi ortalamanın üzerinde ki, burada bunu konuşabiliyoruz. Ben bu yöneticilerin hiçbirini tanımayarak, en küçük dernekten, en büyük şirkete kadar çok fazla yerde rastlayabileceğiniz bir refleksin varlığını hissettim.

Bir şekilde elde ettikleri "Yönetme Hakkı" onları kendilerine daha güçlü, daha bilgili gösteriyor. Burada yönetici olmak bile esasında bir lütuf, ek iş değil kendini gerçekleştirme projesi. yöneten olarak, yönetilenden daha az etik, daha az zeki, daha az tecrübeli olamaz, öyle olsa idi, siz yöneten olurdunuz, ağlamayın. o zaman etik de biziz, kural da biziz, beğenmeyen de kendi duyurusunu kurabilir.

ya okumaya üşeniyorsunuz, ya anlamamakta ısrar ediyorsunuz. son kez anlatacağım, bir daha da cevap vermeyeceğim.

etik kurallara ne kadar hakim olduğumuzu göstermek için yazmadım onları. "herkese göre değişen ahlak kriteri, kiminin ahlaksız bulup kiminin normal bulduğu durumlar" var, bir de "ahlaksız olduğu herkes tarafından kabul edilmiş, ahlaksız olduğu su götürmeyen durumlar" var. ısrarla "ya şöyle olsa onu da siler misiniz, ya böyle olsa o da yasak mı" diye zorlama zorlama örnekler bulmak için isilik döktünüz de ben bu ikisinin farkını görün diye abartılı örnekler verdim.

çocuk pornosunu veya parası yok diye aids testini kan bağışlayarak yapan adamın yaptığını ahlaklı buluyorsanız ben size hiçbir şey demiyorum. ha bulabilirsiniz, o da sizin ahlak anlayışınızdır, yargılamayız. ama bu sitede de buna müsaade etmeyiz. yani yargılamıyoruz, gitsin ne ahlaksızlığı varsa yapsın. ilk mesajımda dediğim gibi, "BİZ BU AHLAKSIZLIĞA ARACI OLMAK İSTEMİYORUZ". yargıladığımız falan yok yani. ahlaksızlığını bizim aracılığımızla yapmasın istiyoruz bu kadar basit. çocuk pornosu mu izler ne yaparsa yapsın, gelip burada yapmasın, bize ne? izleyeceği şeyi burada aramasın. anladınız?

Tartışmaya "etik" diye başlamak başlı başına bir ham'lık göstergesi. İnternet üzerinden yayın yapan her site gibi, burası da sınırsız özgürlük vaat etmiyor, farkındayız, yaradan o kadar zekayı esirgememiş şükürler olsun. Burada çocuk pornosu yasaklanacaksa, bu "etik olmadığı" için olmamalı, elxa'nın da söylediği gibi istismar ve kanunen suç olduğu için olmalı. söze etik diye girerse insan, işte böyle çıkamaz içinden.

Her özel ve tüzel kişiyi bağlayan kanunlar sizleri de bağlıyor, çok şükür o kadar zekamız var. yasalar ile çizeceğiniz sınırlar sizlerin istediği için koyduğu değil, koymazsa var olamayacağı sınırlar olacaktır. bunu da anlıyoruz, şükür bu kadar da mal değiliz. Bu temellendirmenizi "etik" gibi muğlak bir sözcük ile yapmayı tercih ederseniz, bu sizin yönetsel yetersizliğinize işarettir. En saçma bulduğum yasalara dayanan yasaklara dahi toleransım olabilir, yasağı esasında siz koymadığınız için direkt olarak sorumlusu değilsinizdir. Ne zaman ki "etik" gibi kavramdan yola çıkıp, kendi kriterleriniz ile yasaklar koymaya kalkarsınız, buralara takılan bir sürü insan için nefret objesi olan "ahlak bekçisi" pozisyonuna düşersiniz. keyfinizin kahyasından başka bir ölçütünüz de olmaz haliyle. bu da tebrik edilecek bir şey gerçekten alkışlıyorum.

Sade ve sadece bu sitede yöneticilik yapmaya öyle ya da böyle hak kazandığınız için canınızın istediği hususlarda "BİZ BU AHLAKSIZLIĞA ARACI OLMAK İSTEMİYORUZ" deme lüksünü kendinizde görememeniz gerekmekte. yönetsel sorumluluğunuz, mükemmel olmadığınız gerçeği ile birleşmeli. buradaki belki onlarca, belki binlerce kullanıcının sizin ahlak kurallarınıza göre var olması ya da gitmesi, yapacağını başka yerde yapması talebi olgun olamayışlık, yerini hazmedememe olarak kabul görür nazarımda.

son diyeceğim şey de, sadece aids testi için kızılay'a kan vermeyi normal kabul etmeyi yargılamıyoruz denmiş, hem bu eylemi "etik" olmadığı için yasak ilan edip hem de yargılamamayı nasıl başarıyorsunuz? ortada bir yargı ya da yargılama yok ise bu kararı nasıl aldınız? bal gibi de yargılıyorsunuz, hüküm veriyorsunuz, yasaklıyorsunuz. maşallah yasama, yürütme, yargı tek elde toplanmış. müthiş olgun bir yönetim anlayışı..