[]
elektrik teli ve elektrik çarpması
diyelim ki yüksek gerilim hattına düştüm. ne yaparsam elektrik çarpar, ne yaparsam çarpmaz? hem tele hem de yere değersem çarpıyor galiba, ama kauçuk ayakkabı giyip de hem tele hem yere değersem çarpmıyor?
mesela aynı tele 2 elimi açarak dokunursam çarpılır mıyım? ya da 2 ayrı tele 2 elimle dokunursam ne olur? hem 2 elimle hem de ayağımla aynı tele dokunursam ne olur mesela? vs vs.. bu ve bunun gibi sorularım var. bilen biri cevaplarsa çok makbule geçer. : )
mesela aynı tele 2 elimi açarak dokunursam çarpılır mıyım? ya da 2 ayrı tele 2 elimle dokunursam ne olur? hem 2 elimle hem de ayağımla aynı tele dokunursam ne olur mesela? vs vs.. bu ve bunun gibi sorularım var. bilen biri cevaplarsa çok makbule geçer. : )
iki tele birden dokunursan carpilirsin.
tek telde sorun olmuyor. ki bir cok ku$ oyle takiliyor. el ve ayak kombinasyonunu bilemicem ama tek telde bir $ey olmamasi lazim.
tabi bu dediklerim normal hat icin de gecerli olabilir. yuksek gerilimde belki gecerliligini yitiriyordur.
tek telde sorun olmuyor. ki bir cok ku$ oyle takiliyor. el ve ayak kombinasyonunu bilemicem ama tek telde bir $ey olmamasi lazim.
tabi bu dediklerim normal hat icin de gecerli olabilir. yuksek gerilimde belki gecerliligini yitiriyordur.
- sourlemonade
(10.01.08 14:01:14)
benim sözüme güvenip gidip denemeyin sakın, baştan uyarayım.
kutuplar arasındaki potansiyel fark sizi çarpar. tek bir tele dokunursanız çarpılmazsınız; ama toprağa veya daha farklı potansiyelde bir iletkene dokunursanız kavrulursunuz allah esirgeye.
ayakkabıdan anlamıyorum ve merak da ediyorum, prizdeki faza ve duvara dokunsak çarpılır mıyız? faz ve toprak hattına bağlanırsak kesin çarpılırız herhalde?
kutuplar arasındaki potansiyel fark sizi çarpar. tek bir tele dokunursanız çarpılmazsınız; ama toprağa veya daha farklı potansiyelde bir iletkene dokunursanız kavrulursunuz allah esirgeye.
ayakkabıdan anlamıyorum ve merak da ediyorum, prizdeki faza ve duvara dokunsak çarpılır mıyız? faz ve toprak hattına bağlanırsak kesin çarpılırız herhalde?
- fadetoreality (10.01.08 14:30:01)
Türkiye'de orta gerilim direkleri 1-35 kV, yüksek gerilim direkleri 35-154 kV arasında gerilim taşıyor. Bir de çok yüksek gerilim direkleri var onlara girmiyorum bile.
Bu tellere çıplak elle dokunmak için yaradana kavuşmak gibi bir isteğiniz olması lazım. Dikkat ederseniz kalite penselerin üzerinde bile "max 500V" yazar. giyeceğiniz ayakkabının çok özel tasarlanmış olması lazım. şu cevabımın sonunda üşenmezsem ölmemek için kaç ohm'luk bir bot giymeniz gerektiğini hesaplarım.
yüksek gerilim içeren trafo ve şalt merkezlerinde bazı bölümlerde tellere dokunmanıza bile gerek kalmaz. çünkü gerilim hava direncini kırıp üzerinize ark olarak gelecek kadar yüksektir. yani havadan size aduket gibi gelir, kömür eder toprağa gider.
özetle hiç gerek yok iki tele dokunmanıza, bir tanesi bile oldukça yeterli. eğer deney ortamı olsaydı havada iki el iki ayak, kafa, burun artık ne denk gelirse bir tele dokunabilirdiniz. Yalnız gerçek hayatta havanın direncini dikkate almanız gerekir. bir yandaki telle uygun mesafede durmanız gerekir, aynı şekilde toprakla da.
Hava'nın delinme gerilimi 30,000 V/cm. yani 30kv taşıyan bir tele dokunuyorsanız toprağa veya başka bir tele 1cm'den fazla yaklaşırsanız hava iletken gibi davranır ve güle dönersiniz. edit : güle değil küle dönersiniz :) ayrıca bu 1cm değeri en iyi koşullar altında geçerli.
ne kadarlık dirence sahip bir ayakkabı lazım size hesaplayalım. 25 mili amper (25*10^-3) güvenlik limitidir.
v = i*r ==> 154.000 = (25*10^-3)*r ==> r = 6.160.000 ohm gerekli. malzemelerin dirençlerine bakarak uygun bir ayakkabı tasarlatabilirsiniz :) gene de bu ayakkabıyı giydiğinizde ufak bir gıdıklanma hissi duyacaksınız.
Bu tellere çıplak elle dokunmak için yaradana kavuşmak gibi bir isteğiniz olması lazım. Dikkat ederseniz kalite penselerin üzerinde bile "max 500V" yazar. giyeceğiniz ayakkabının çok özel tasarlanmış olması lazım. şu cevabımın sonunda üşenmezsem ölmemek için kaç ohm'luk bir bot giymeniz gerektiğini hesaplarım.
yüksek gerilim içeren trafo ve şalt merkezlerinde bazı bölümlerde tellere dokunmanıza bile gerek kalmaz. çünkü gerilim hava direncini kırıp üzerinize ark olarak gelecek kadar yüksektir. yani havadan size aduket gibi gelir, kömür eder toprağa gider.
özetle hiç gerek yok iki tele dokunmanıza, bir tanesi bile oldukça yeterli. eğer deney ortamı olsaydı havada iki el iki ayak, kafa, burun artık ne denk gelirse bir tele dokunabilirdiniz. Yalnız gerçek hayatta havanın direncini dikkate almanız gerekir. bir yandaki telle uygun mesafede durmanız gerekir, aynı şekilde toprakla da.
Hava'nın delinme gerilimi 30,000 V/cm. yani 30kv taşıyan bir tele dokunuyorsanız toprağa veya başka bir tele 1cm'den fazla yaklaşırsanız hava iletken gibi davranır ve güle dönersiniz. edit : güle değil küle dönersiniz :) ayrıca bu 1cm değeri en iyi koşullar altında geçerli.
ne kadarlık dirence sahip bir ayakkabı lazım size hesaplayalım. 25 mili amper (25*10^-3) güvenlik limitidir.
v = i*r ==> 154.000 = (25*10^-3)*r ==> r = 6.160.000 ohm gerekli. malzemelerin dirençlerine bakarak uygun bir ayakkabı tasarlatabilirsiniz :) gene de bu ayakkabıyı giydiğinizde ufak bir gıdıklanma hissi duyacaksınız.
- kimlanbu (10.01.08 16:31:29)
@kimlanbu:
peki o zaman yüksek gerilim hatlarına çıplak elle dokunsam, yerden yüksekteyim diğer tele de çok uzağım. o zaman bir şey olmaz mı? hani 1 cm falan demişsin ama en az 1-2 metre vardır heralde o tellerin arası?
peki o zaman yüksek gerilim hatlarına çıplak elle dokunsam, yerden yüksekteyim diğer tele de çok uzağım. o zaman bir şey olmaz mı? hani 1 cm falan demişsin ama en az 1-2 metre vardır heralde o tellerin arası?
- bushwacker (10.01.08 18:37:13)
teoride eğer 154kv'luk potansiyeli olan bir kabloya dokunduğunda her şey kitaba göre giderse yerden 5,13 santimetre yukarıdayken tek bir tele dokunduğunda bir sorun olmaması lazım.
ayrıca kimlanbu'nun dediği ayakkabının sadece 6.6megaohm direncinin olması da yetmeyecek büyük ihtimalle. ayakkabı o ısıya dayanabilir mi, o da önemli. sonuçta 25mA*154kV = 3850 Watt, yani bir saniyede 3850 joule ısı üretecek bu ayakkabı. artık insan vücudunun ısı sığasını bilmediğim için ne kadar ısıtır bilemem, ama burada kastım, elektrikten değil de ayakkabıların aşırı ısınmasından zarar görebilirsiniz.
bir de insanın vücudunun ne kadar nemli olmasıyla da şöyle bir enteresan durum ortaya çıkabilir, eğer vücudunuzda tamamen birbirine temas eden nem varsa eğer (terli yapalım ki iyi de elektrolit olsun), direnç sıfıra yakın olacağı için elektrik akımı toprağa ulaşabiliyorsa hiç çarpılmadan, sadece yanıklar ile kurtulabilirsiniz, gerçi suyun o anlık aşırı ısınma ile ilginç bir fiziksel tepki göstermesi (leidenfrost etkisi olur sanırım) de suyun tamamen buharlaşmasını, yani çarpılmayı engelleyecektir.
ayrıca kimlanbu'nun dediği ayakkabının sadece 6.6megaohm direncinin olması da yetmeyecek büyük ihtimalle. ayakkabı o ısıya dayanabilir mi, o da önemli. sonuçta 25mA*154kV = 3850 Watt, yani bir saniyede 3850 joule ısı üretecek bu ayakkabı. artık insan vücudunun ısı sığasını bilmediğim için ne kadar ısıtır bilemem, ama burada kastım, elektrikten değil de ayakkabıların aşırı ısınmasından zarar görebilirsiniz.
bir de insanın vücudunun ne kadar nemli olmasıyla da şöyle bir enteresan durum ortaya çıkabilir, eğer vücudunuzda tamamen birbirine temas eden nem varsa eğer (terli yapalım ki iyi de elektrolit olsun), direnç sıfıra yakın olacağı için elektrik akımı toprağa ulaşabiliyorsa hiç çarpılmadan, sadece yanıklar ile kurtulabilirsiniz, gerçi suyun o anlık aşırı ısınma ile ilginç bir fiziksel tepki göstermesi (leidenfrost etkisi olur sanırım) de suyun tamamen buharlaşmasını, yani çarpılmayı engelleyecektir.
- tom riddle (10.01.08 19:16:32)
@bushwacker, aynen dediğin gibi bir şey olmaz. sadece faza dokunursan açık devre modunda olacağından hiçbir şey olmaz.
@tom riddle, benim belirttiğim 6M ohmluk direnç değeri ise ölmemesini sağlayacak değerdir. bu botları giydiğinde bile vücudundan yaklaşık 25ma akım geçecek ve "gıdıklanacak" teoride.
bildiğiniz gibi dirençler belli güç değerlerinde üretilir 0.25w, 0.50w, 1w vs gibi standart değerlerde. belirttiğiniz gibi uygun güce dayanabilecek değerde bir bot tasarlarnması lazım yoksa dondurma gibi erir.
@tom riddle, benim belirttiğim 6M ohmluk direnç değeri ise ölmemesini sağlayacak değerdir. bu botları giydiğinde bile vücudundan yaklaşık 25ma akım geçecek ve "gıdıklanacak" teoride.
bildiğiniz gibi dirençler belli güç değerlerinde üretilir 0.25w, 0.50w, 1w vs gibi standart değerlerde. belirttiğiniz gibi uygun güce dayanabilecek değerde bir bot tasarlarnması lazım yoksa dondurma gibi erir.
- kimlanbu (11.01.08 00:02:45)
Türkiye'de enerji iletim seviyesi 154 ve 380 kV dur.Laboratuvar ortamında tek tele dokunarak ve toprak ya da ikinci elektrik hattına belirli mesafelerde durularak akıma kapılmaktan kurtulabilirsiniz.
Fakat normal şartlarda (yüksek gerilim trafo merkezlerinin kurulumunu yapan bir firmada çalışan biri olarak söylüyorum), 380 kV için faz faz arası yaklaşık 5 metre, faz toprak arası 4 metre mesafe bırakılır, elektrik hattı aranızdaki mesafe bundan daha düşük olursa...başınıza gelebilecekleri hayal bile edemezsiniz
Fakat normal şartlarda (yüksek gerilim trafo merkezlerinin kurulumunu yapan bir firmada çalışan biri olarak söylüyorum), 380 kV için faz faz arası yaklaşık 5 metre, faz toprak arası 4 metre mesafe bırakılır, elektrik hattı aranızdaki mesafe bundan daha düşük olursa...başınıza gelebilecekleri hayal bile edemezsiniz
- frown
(11.01.08 09:11:16)
Gerilim altındaki iletkenler için kabul edilen azami yaklaşma mesafeleri
50 - 3.500 volt arası 30 cm
3.500-10.000 volt arası 60 cm
10.000-50.000 volt arası 90 cm
50.000-100.000 volt arası 150 cm
100.000-250.000 volt arası 300 cm
250.000-450.000 volt arası 400 cm
50 - 3.500 volt arası 30 cm
3.500-10.000 volt arası 60 cm
10.000-50.000 volt arası 90 cm
50.000-100.000 volt arası 150 cm
100.000-250.000 volt arası 300 cm
250.000-450.000 volt arası 400 cm
- ermanen (12.01.08 17:23:32)
aslında mesafeyi her bin volta karşılık bir cm olarak ayarlayabilirsin.
yüksek gerilim ayırıcılarının bıçak mesafesini buna göre yapıyoruz (:
eline demir bir bilya al, üstünde 34kv voltaj olan, birbirine 50cm mesafedeki iki yüksek gerilim telinin arasına at. voltaj sana ömrün boyunca unutamayacağın bir gösteri yapacak.
yüksek gerilim ayırıcılarının bıçak mesafesini buna göre yapıyoruz (:
eline demir bir bilya al, üstünde 34kv voltaj olan, birbirine 50cm mesafedeki iki yüksek gerilim telinin arasına at. voltaj sana ömrün boyunca unutamayacağın bir gösteri yapacak.
- buzkran (22.05.08 09:32:52)
1
