[]
dipsiz kuyu
tee yıllardır aklıma takılmış bir soru bu.. öncelikle mantığınızı bir kenara bırakıp öne süreceğim varsayımları gerçek kabul etmenizi istiyorum.
varsayalım ki, dünyanın bir yerinde bir kuyu var, bu kuyu o kadar derin ki dünyanın merkezinden geçip, dünyanın diğer ucuna açılıyor.
ayrıca şunu da varsayalım ki dünyanın merkezi sıcak değil, yani merkeze giden kişi yanmıyor..
şimdi bu varsayımlar sonrasında sorum şu, bir insanı veya bir cismi bu kuyudan atsak nasıl bir yol izler? nereye düşer? sanırım olay potansiyel ve kinetik enerji kavramlarında bitiyor değil mi?
(yıllardır kafama takıldığı için boş durmadım benim de bir tahminim var ama sizlerin cevaplarını etkilememek için şimdilik açıklamayacağımkendi fikrimi)
varsayalım ki, dünyanın bir yerinde bir kuyu var, bu kuyu o kadar derin ki dünyanın merkezinden geçip, dünyanın diğer ucuna açılıyor.
ayrıca şunu da varsayalım ki dünyanın merkezi sıcak değil, yani merkeze giden kişi yanmıyor..
şimdi bu varsayımlar sonrasında sorum şu, bir insanı veya bir cismi bu kuyudan atsak nasıl bir yol izler? nereye düşer? sanırım olay potansiyel ve kinetik enerji kavramlarında bitiyor değil mi?
(yıllardır kafama takıldığı için boş durmadım benim de bir tahminim var ama sizlerin cevaplarını etkilememek için şimdilik açıklamayacağımkendi fikrimi)
cok eskiden bilim teknikde okumumustum. bir tas atilirsa merkeze kadar yercekimi etkisi ile hızlanır ve merkezi gectikten sonra hızı dusmeye baslarmıs diger taraftaki delige geldiginde de hızı 0 olur ve tekrar diger tarafa dogru dusermis bu ilk girilen tarafta da aynı sekilde olurmus ama devam ederse ne olur onu hatırlamıyorum iste
- skipper (23.12.07 21:33:41)
çekim gücü merkez noktasında yoğunlaşıyorsa ortada bir yerde takılıp kalacak sonuçta gibi geliyor bana.
- can see (23.12.07 21:39:02)
Eğer sürtünmeyi ihmal edersek, bu kuyudan düşen cisim sonsuz bir salınım yapar. Hatırladığım kadarıyla, küçük açılı sarkaçların veya ideal kütle-yay sistemlerinin davranışı gibi, sinüs fonksiyonuyla tarif edilebilecek sonsuz bir seri halinde hız ve ivme davranışı sergiler. Yani, dünyanın merkezine yaklaştıkça hızlanan cisim, merkezden uzaklaştıkça yavaşlar ve dünyanın diğer tarafında eski durumuna gelir: cisim kuyuya hangi mesafeden, hangi hızla bırakıldıysa, dünyanın diğer tarafında aynı mesafede aynı hızla çıkar.
Bir büyük hayal olarak, hiç bir yakıt harcamadan dünyanın içinden seyahatle karşı tarafa ulaşma projeleri bile üretilmiş.
Ayrıca, ille merkezden geçmesine de gerek yok. Örneğin Ankara'dan Seul'e giden eğik bir kuyuda raylar üzerinde giden bir vagon da hiç bir dış kuvvet verilmesine gerek kalmadan iki şehir arasında salınım yapabilir. (Sürtünmenin sıfır olduğu teorik durumda)
Sürtünme varsa, ve harici bir enerji kaynağı ile hareket ettirilmiyorsa, giderek daha az mesafe katederek dünyanın merkezinde durur. (Bu arada, dünyanın merkez noktasında yerçekimi yoktur.)
edit: dünyanın merkezinde durmak zorunda değil, başka bir noktada da kalabilir.
Bir büyük hayal olarak, hiç bir yakıt harcamadan dünyanın içinden seyahatle karşı tarafa ulaşma projeleri bile üretilmiş.
Ayrıca, ille merkezden geçmesine de gerek yok. Örneğin Ankara'dan Seul'e giden eğik bir kuyuda raylar üzerinde giden bir vagon da hiç bir dış kuvvet verilmesine gerek kalmadan iki şehir arasında salınım yapabilir. (Sürtünmenin sıfır olduğu teorik durumda)
Sürtünme varsa, ve harici bir enerji kaynağı ile hareket ettirilmiyorsa, giderek daha az mesafe katederek dünyanın merkezinde durur. (Bu arada, dünyanın merkez noktasında yerçekimi yoktur.)
edit: dünyanın merkezinde durmak zorunda değil, başka bir noktada da kalabilir.
- vulpius (23.12.07 21:46:28 ~ 26.12.08 12:51:54)
Son cevabı tamamen onaylıyorum ve birkaç noktanın altını çizmek istiyorum.
Dünyanın içine girdikçe yerçekimi azalır. Dünyanın merkezine giderken yarı yolda, yerçekimi 8'de birine iner. En merkezde 0'dır. Uzaya çıktıkça da yerçekimi azalır. Bir kürenin yer çekimi en kuvvetli olarak yüzeyde hissedilir, içeride veya dışarıda azalır.
Kuyunun bu ucundan bırakılan cisim merkeze kadar, azalan bir ivme ile hızlanır. Merkezi geçtikten sonra yavaşlamaya başlar, diğer uçtan çıkana kadar yavaşlar. Diğer uca geldiğinde ise durur, ve geri düşmeye başlar. Aynı olay tekrarlanır, ve ilk çıktığı yere geri döner. Bir daha düşmeye başlar. Sonsuz defa salınım yapar.
Tabii gerçekte, aradaki hava sürtünmesini göz önünde bulundurursak, bırakılan cisim öteki uçta yüzeye kadar çıkamaz, yarı yolda bir yerde durur, geri düşmeye başlar. Bu hareketinde merkeze daha yakında bir yerde durur ve düşmeye başlar. Birkaç (yüz) salınımdan sonra merkeze yakın bir yerde durur rahata erer.
Dünyanın içine girdikçe yerçekimi azalır. Dünyanın merkezine giderken yarı yolda, yerçekimi 8'de birine iner. En merkezde 0'dır. Uzaya çıktıkça da yerçekimi azalır. Bir kürenin yer çekimi en kuvvetli olarak yüzeyde hissedilir, içeride veya dışarıda azalır.
Kuyunun bu ucundan bırakılan cisim merkeze kadar, azalan bir ivme ile hızlanır. Merkezi geçtikten sonra yavaşlamaya başlar, diğer uçtan çıkana kadar yavaşlar. Diğer uca geldiğinde ise durur, ve geri düşmeye başlar. Aynı olay tekrarlanır, ve ilk çıktığı yere geri döner. Bir daha düşmeye başlar. Sonsuz defa salınım yapar.
Tabii gerçekte, aradaki hava sürtünmesini göz önünde bulundurursak, bırakılan cisim öteki uçta yüzeye kadar çıkamaz, yarı yolda bir yerde durur, geri düşmeye başlar. Bu hareketinde merkeze daha yakında bir yerde durur ve düşmeye başlar. Birkaç (yüz) salınımdan sonra merkeze yakın bir yerde durur rahata erer.
- harzem (23.12.07 22:47:43)
son cevaplar doğru.
sürtünme olursa, yani kuyunun havayla dolu olduğunu söylersek, sönümlü harmonik hareket yapar ve sürecin sonunda merkezde durur.
sürtünme olursa, yani kuyunun havayla dolu olduğunu söylersek, sönümlü harmonik hareket yapar ve sürecin sonunda merkezde durur.
- paranormal (23.12.07 22:58:13)
bu soruyu ben de sınıfa sormustum. merkez kuvvetindeki yogunluktan dolayi ortada takilir diye dusunuldu.. dunyanin kendi etrafi ve gunesin etrafindaki donuslerinin buna verecegi etkide var. surtunme olmaz ise salinimda kalir diye dusunuyorum.
- bendegonderdim (23.12.07 23:04:06)
ben de öyle düşünmüştüm (havasız ortamda sonsuz salınım; havanın sürtünmesi neticesinde merkezde sonlanan salınım) fakat harzemin cevabı kafamda bir soru işaretine neden oldu, o da düşen cismin merkeze yaklaştıkça azalan ivmeyle hızlanması.. gerçi aksini de ispat edemedim kendime ama
- reeper redeemer (23.12.07 23:05:16)
merkeze kadar azalan ivmeyle devam eder merkezde durup bir salınım yapmaya başlar soora o da durur idi bunun yanıtı merkezi geçmez yani karşı tarafa doğru
- pascha d (24.12.07 02:42:56)
İlginizi çekerse, ki çeksin lütfen yaklaşık 1 saat aradım bulabilmek için teorinin adını, şuraya bakabilirsiniz;
(bkz: hollow theory)
tabi bunu zaten biliyorsanız yandı benim bir saat.
(bkz: hollow theory)
tabi bunu zaten biliyorsanız yandı benim bir saat.
- colonizer (24.12.07 05:15:47)
1