Ekşi Duyuru

normalde hayır, anlaşmaya bağlı.

Teknik olarak hayır.
Pratik olarak, izin bakiyesinin ücretini almamayı kabul ederek o günleri ihbar sürenden düşecek şekilde son çalışma gününü işverenle beraber belirleyebilirsiniz.

Bizde kullandırıyorlar.
Yani kullandıran şirketler var. Konuşursan kullanmana bir şey demeyebilirler.

İstifa ettiğinizi değil işten çıkarıldığınızı varsayarak konuşuyorum. Evet kullanabilirsiniz, hiçbir engel yok.

Yıllık izin sizin çalışmanız karşılığı kazandığınız dinlenme süresine dair bir hak. İhbar süresi de işinizin sonlandırılması nedeniyle işlerinizi yoluna koymak üzere ayrıca kazandığınız bir hak. Bu ikisinin varlık sebebi farklı olduğundan birbiri yerine geçemezler. İhbar süresi içinde yıllık izin kullanmak isterseniz ihbar süreniz kullandığınız izin gün sayısı kadar duraklar, izniniz bitince ihbar süreniz işlemeye devam eder. İzin kullanımı ilgili diğer mevzuata uygun ilerler. Yani işveren size izin kullandırmayabilir, ancak kullanmadığınız izin gün sayısı kadar ücretini öder.

İzin ücreti ayrı ihbar tazminatı ayrıdır. Aynı değildir. Hem kullanılmamış izin ücretinizi alırsınız hem de ihbar sürenizde çalıştırılmadıysanız ihbar gün sayınızın ücretini alırsınız. Bunlar birbiri yerine geçmez.

Bu önlemin amacı işverenin sizi ihbar süresi içinde izne çıkararak izin kullanımınızı ve ihbar sürenizi iç içe geçirip size ödemesi gereken ücreti minimize etmeye çalışmasının önüne geçmek.

İhbar süreniz içinde ayrıca iş arama izniniz var. Bu da diğerlerinden ayrı, bağımsız bir izin süresi.

Google'da bir arama yaparak hem ilgili mevzuat maddelerine hem de avukat sitelerindeki detaylı açıklamalara ulaşabilirsiniz. Bu çok yaygın bir soru olduğundan birçok açıklama var.

Yukarı da açıklanmış, hepsini kısaca özetlersek.

Normalde hayır. Yani ihbar süresi içerisinde yıllık izin kullanamazsın, kullanırsan ihbar süren durur.

Ama anlaşma ile olabilir. Mesela firman ile ihbar süresi olmaması konusunda anlaşabilirsiniz, ancak birikmiş izinlerin vardır ve firman da bunları direk ödemektense kullanmanı tercih ediyordur. Bu durumda ihbar kullanmadan, ama ayrılmadan önce yıllık izinlerini de kullanarak ayrılabilirsin.

Bu ilk ikisi yasal seçecekler.

Veya seni yine ihbar süresinde gösterip, izinlerinin parasını almayacağına anlaşıp, ihbarda iş yerine gelmeyeceğin şekilde de iş yerin ile anlaşabilirsin. Ama bu hem iş yeri hem de senin için oluşabilecek her tür terslik için en sıkıntılı olan durum olacaktır. Bir kaza geçirdin ama iş yerinde olman gerekiyordu -problem. iş yerinde olmak gerekiyordu, ama senin biriminde bir başkası kaza geçirdi - problem vs. vs.

Ben bir şeyi vurgulamak istiyorum, işveren sizden yıllık izninizden vazgeçmenizi öneremez. Siz işten çıkarıldığınızda, size "bugün gidiyorsun" denildiğinde aşağıdaki ücretlerin ödenmesi zorunludur;

1- Ay içinde çalıştığınız gün kadar maaşınız
2- Varsa kıdem tazminatınız
3- Çalıştığınız süreye göre ihbar tazminatınız (Bu süreler için bkz. iş kanunu madde 17)
4- Kullanmadığınız yıllık izin ücretiniz.

Eğer sizi aynı gün işten çıkarmak yerine 17. maddede belirlenen gün kadar önceden ihbar bildirimi yapıldıysa ve izin kullanmanıza müsaade edildiyse yukarda sayılan ücretleri (kıdem tazminatı hariç) maaşa çevrilmiş olarak alırsınız, hak kaybınız olmaz. Eğer izin kullanmanıza müsaade edildiyse (ki edilebilir) ihbar süreniz 1 aysa ve 10 gün yıllık izin süreniz varsa firmayla ilişiğiniz size bildirim yapıldıktan 1 ay ve 10 gün sonra kesilir. 1 ay sonra veya 10 gün sonra değil.

Eğer yukarda denildiği gibi işverenle ihbar süresi olmaması konusunda anlaşırsanız bu eşittir ihbar tazminatı alacağınız anlamına gelir. Bunun yıllık izin süresinden hak ettiğiniz ücretle hiçbir ilişkisi yok. (İş kanunu madde 59) Bu durumda yıllık izninizi kullanırsınız, yıllık izinde geçirdiğiniz süre maaşınıza eklenir ve üstüne ihbar tazminatınızı alır çıkarsınız.

Eğer ihbar süreci içerisinde yıllık izin kullanırsanız hem ihbar süreci kadar çalışma gün sayısı maaşınıza eklenir hem de kullandığınız yıllık izin süresi maaşınıza eklenir. (çünkü bu kadar süre daha o firmada çalışmaya devam ediyor olursunuz)

Neticede sizin hakkınız olan ihbar + yıllık izin ücreti ayrı ayrı miktarlardır. Bunlar birbirine eklenir (birbiriyle toplanır), birbiri yerine geçemez.

Ayrıca ihbar süreniz içerisinde bir takvim yılını doldurduğunuz takdirde kıdem tazminatına da hak kazanırsınız. Bu sürecin hiçbir noktasında yıllık izin ücretinden vazgeçmenizi gerektirecek ya da yıllık izin ücretinden vazgeçmenin size fayda sağlayacağı bir senaryo yok kısaca.

Sizin sorunuz özelinde, evet, işverenle anlaştığınız takdirde ihbar süresi içerisinde yıllık izin kullanabilirsiniz, ancak yıllık izin ihbar süresinden sayılmaz çünkü bu sizi hak kaybına uğratırdı.

Pratikte ise neredeyse hiçbir işveren işten çıkardığı kişiye izin kullandırmak istemez, bir an önce ayrılmasını ister. Bu durumda siz talep etmenize rağmen izin kullanmanıza izin verilmediyse izin ücretinizi alırsınız.